Hoop is niet zomaar een vorm van wishful thinking, luidt de conclusie van de onderzoekers. Jarenlang gold nochtans in de psychologie dat hoop vooral betekenisvol is in combinatie met motivatie en het stellen van doelen. Het team van psychologen van de Universiteit van Missouri stelt nu dat hoop een van de sterkste positieve emoties is die een gevoel van betekenis ook direct kan stimuleren.
“Ons onderzoek verlegt het perspectief op hoop van een louter cognitief proces rond doelen bereiken naar een vitale emotionele ervaring die betekenisvol is op zichzelf en het leven verrijkt”, zegt hoofdonderzoeker Megan Edwards. “Dat inzicht opent nieuwe wegen om psychologisch welzijn te verbeteren.”
Aan de hand van onderzoek bij meer dan 2300 deelnemers met verschillende achtergronden analyseerde het team een reeks emoties, waaronder plezier, tevredenheid, opwinding en geluk. Uit de gegevens bleek dat alleen hoop consistent een sterker gevoel van betekenis voorspelde.
Het gevoel hebben dat je van betekenis bent, is een centraal aspect van psychologisch functioneren en beïnvloedt aspecten zoals geluk, betere relaties, zelfzorg, gezondheid, en zelfs een hoger inkomen, zegt mede-auteur Laura King. “Hoop is een van de dingen die ervoor zorgen dat het leven meer zinvol aanvoelt.”
Hoop cultiveren
Omdat betekenis vinden in het leven zo belangrijk is, formuleren de onderzoekers eenvoudige manieren om elke dag hoop op te bouwen.
Zo is het een goede methode om regelmatig bewuste aandacht te schenken aan positieve momenten tijdens je dag – zelfs de kleine, zoals bijvoorbeeld die lekkere eerste koffie van de dag – en daar waardering voor te voelen. Ook het simpelweg benoemen van dingen die (wél) goed gaan, geven hoop.
Daarnaast helpt het om groei en potentieel te waarderen, zowel bij jezelf als bij anderen. Vooruitgang erkennen – hoe klein ook – kan gedachten over een positieve toekomst stimuleren.
Nog een manier om hoop te cultiveren is betrokkenheid tonen bij zorgzame taken: kinderen verzorgen of bomen planten kunnen bijvoorbeeld toekomstig potentieel symboliseren, groei voeden en een hoopvolle mindset versterken.
Ten slotte: bij sombere gedachten is het belangrijk om te onthouden dat niets blijvend is. Situaties kunnen veranderen – en hoop begint met het geloof dat dat zal gebeuren.
Voor de onderzoekers is de volgende stap om nog meer gerichte strategieën te ontwikkelen die mensen helpen om hoopvol te blijven en betekenis te vinden, zelfs wanneer ze geconfronteerd worden met tegenslag. Volgens hen kan dit een “gamechanger” zijn voor veerkracht en psychische gezondheid.
