Schrijver Özcan Akyol legde de vinger op de zere plek tijdens de openingssessie: “Wat me opvalt is dat jullie allemaal heel erg op elkaar lijken”. Er klonk gelach uit de zaal die, zoals Akyol terecht observeerde, voornamelijk gevuld was met witte, hoogopgeleide, goedverdienende klimaatidealisten. “De drempel om mee te doen is vaak te hoog voor mensen als ze niet vanuit hun werk of individuele belangstelling meedoen,” legde hij uit, “dat moeten we gaan veranderen.”
Dat die drempel hoog is, ervoeren wij ook op Springtij. Als je niet in de duurzaamheidsbubbel zit, is het soms lastig om überhaupt te begrijpen waar de sessies over gaan. De afkortingen en Engelse termen vliegen je om de oren, maar de verhalen van de gewone mens zijn schaars. In een sessie over het ‘meenemen’ van kwetsbare wijken in de duurzaamheidstransitie spraken de burgemeester, wethouder en onderzoekster lang. De spreektijd voor mensen uit deze wijken? Die was er niet.
Tijdens een volgende sessie over de mogelijkheid om rechten toe te kennen aan natuurgebieden, werden we gevraagd om ons eens te verplaatsen in een zeehond, of in de Waddenzee, en namens hen te spreken. Het was een interessante opdracht die velen nieuwe inzichten gaf. Maar wanneer we namens de Waddenzee spreken, spreekt de Waddenzee niet zelf. Wanneer we over of namens inwoners van kwetsbare wijken spreken, spreken die ook niet zelf. Het grote verschil is dat de Waddenzee niet kan spreken, maar de inwoners van kwetsbare wijken wel. Ze waren simpelweg niet uitgenodigd. We kunnen niet luisteren naar de stemmen die niet gehoord worden door over of namens hen te spreken, maar enkel door mét hen te spreken.
Een groep jongeren die meevoer met De Groene Vloot sprak de wens uit om Springtij een stukje inclusiever te maken: zij zijn begonnen met de werkgroep Inclusief Springtij. In een brief aan de organisatie van Springtij lieten ze weten dat zij een gevoel van uitsluiting ervoeren op het duurzaamheidsforum. “En juist uitsluiting is enorm tegenstrijdig aan duurzaamheid,” schrijven ze. Ze hebben verschillende ideeën ontwikkeld om Springtij inclusiever en diverser te maken. Ze schrijven dat het forum faciliteiten zou moeten aanbieden die bij een breder publiek passen, zoals een crèche, gebedsruimtes, non-alcoholische drankjes en voorzieningen voor mensen met een beperking. Ook bespreken ze mogelijkheden om het forum financieel toegankelijker te maken, door middel van meer wildcards en grotere verschillen in de toegangsprijzen voor verschillende doelgroepen.
De werkgroep Inclusief Springtij bestaat onder andere uit Margot Kwee, Marijke Molema, Thijs Poelma, Marije Slump en Laura de Vries. Daarnaast wordt de werkgroep gesteund door een klankbordgroep van een tiental geïnteresseerden. We spraken met een aantal van hen over hun plannen om Springtij inclusiever te maken. “Even voor de duidelijkheid,” lichtte Laura toe, “Springtij is een topevenement met heel veel goede aspecten, maar het gebrek aan diversiteit is wel echt een aandachtspunt. Zowel qua sprekers, onderwerpen en deelnemers, was er echt te weinig diversiteit.”
De groep ging op Springtij en ook daarna het gesprek aan met de organisatie. De organisatie stelde zich kwetsbaar en open op en erkende het belang van meer inclusie. Tegelijkertijd benadrukte ze ook dat het belangrijk is om het contact met de top van het bedrijfsleven, de overheid en ngo’s vast te houden en hen in gesprek te brengen over duurzaamheid. Als zodanig hoopt Springtij een daadwerkelijke systeemverandering teweeg te kunnen brengen, door mensen uit te nodigen die invloed hebben op dit systeem. “Dat begrijpen we,” zegt Margot, “maar tegelijkertijd moeten we erkennen dat je niet een systeem positief kan veranderen zonder de perspectieven mee te nemen van de mensen op wie die systeemverandering impact heeft.” Ze verwijst naar het toeslagenschandaal, een pijnlijke illustratie van falend beleid waarin het perspectief van degenen die het beleid het meeste raakte niet voldoende meegenomen is.
Tijdens dat gesprek bleek ook dat Springtij al een systeem van wildcards heeft om mensen uit te nodigen die belangrijke perspectieven toe te voegen hebben aan het forum, maar bijvoorbeeld de hoge tarieven niet kunnen betalen. Ook wij hebben Springtij met een wildcard bij kunnen wonen, met dank aan de Groene Vloot en de Goldschmeding Foundation. “Hierin is communicatie ontzettend belangrijk,” licht Laura toe, “want op dit moment communiceert Springtij nog niet helder genoeg over deze beschikbare wildcards. Als er niet duidelijk gecommuniceerd wordt over deze mogelijkheden, bereik je hiermee niet de mensen die je wilt bereiken en houd je de kloof in stand.”
Özcan Akyol vatte het probleem in de openingssessie eigenlijk al samen: “Jullie zijn de klimaatvoorhoede,” sprak hij het publiek op Springtij toe, “maar wanneer gaan jullie je vermengen met de achterhoede?” Gelukkig zijn de inspanningen van de groep Inclusief Springtij niet zonder resultaat geweest. Hun ideeën worden meegenomen in de programmering van volgend jaar. Er liggen in ieder geval plannen om een apart onderdeel in het programma van Springtij wijden aan diversiteit en inclusie, duidelijker te communiceren over de mogelijkheden voor wildcards en aan jongeren een kans op gratis tickets voor het forum te bieden door het schrijven van een motivatiebrief.
Wil je eens verder praten met de interessante mensen die voor onze reeks inclusieve duurzaamheid geïnterviewd worden? Op zaterdag 26 maart vindt een Meet & Green plaats met alle geïnterviewden en betrokkenen. Voor deze bijzondere bijeenkomst stellen we enkele kaartjes beschikbaar voor onze trouwe lezers en vrienden van Nieuw Wij. Vertel ons via [email protected] waarom jij een kaartje wilt, en wellicht zien we je wel op 26 maart!
Ben je nog geen vriend (m/v/x) van Nieuw Wij?
Steun onze missie en wordt dat nu!
