Welke waarden moeten volgens jou centraal staan in de politiek?
“In veel van wat ik doe, kom ik steeds weer terug op de waarden van eenvoud en openheid. Het zijn franciscaanse waarden die volgens mij veel omvatten waar behoefte aan is. Eenvoud kent twee benaderingen. Het gaat over geestelijke eenvoud enerzijds en materiële eenvoud anderzijds. Geestelijke eenvoud zouden we kunnen zien als nederigheid. Ja, een politicus moet staan voor zijn standpunten. Maar degene die zijn standpunten het beste verdedigt is niet degene die het hardst schreeuwt. En zo is het ook in de samenleving. Niet degenen die het hardst roepen hebben ook per se de meeste aandacht nodig. Ook, of misschien wel juist zij die berusten in hun lot en geen verwachtingen hebben van anderen, hebben aandacht nodig. Eenvoud in materiële zin betekent nadenken over wat we nodig hebben.
Openheid naar de samenleving en naar andersdenkenden vind ik belangrijk. Ik denk dan aan het verhaal van Franciscus naar Assisi die ten tijde van de kruistochten naar de sultan van Egypte reisde. Wel met de intentie om hem te bekeren tot het christelijk geloof, maar niet met het zwaard. De twee mannen ging in dialoog. Het resultaat was dat beiden zich niet bekeerden tot het geloof van de ander. Maar Franciscus nam wel zaken van de Sultan (en daarmee de islam) mee naar huis om te introduceren in zijn broederschap. Een voorbeeld van hoe we respectvol van elkaar kunnen verschillen terwijl we elkaar toch inspireren.”
Welke thema’s, moeten gezien die waarden, bovenaan de politieke agenda staan?
“Er moet aandacht zijn voor de eenvoudige mensen. Zij die niet door een lobbyist of voormalig minister vertegenwoordigd worden. Dan gaat het concreet om huisvesting, om uitkeringen, zorg, onderwijs, integratie en opvang van hen die in ons land onderdak zoeken. Maar ook de natuur, een franciscaans thema bij uitstek, kan moeilijk voor zichzelf opkomen. Wij dragen daarvoor verantwoordelijkheid en ik zou het prachtig vinden als we de natuur kunnen behouden omwille van de natuur en niet alleen om wat ze ons direct of indirect te bieden heeft.”
Wie in de politieke arena krijgt van jou een ongevraagd advies wat betreft die waarden?
“Ik zou alle politici willen oproepen open te zijn naar elkaar en naar de kiezer. Zorg dat er ondanks de verschillen toch een dialoog mogelijk blijft. Die dialoog moet verder gaan wijzen op tekortkomingen van de ander. Gelukkig zie ik deze campagne steeds vaker partijen die ruimte zoeken voor inhoudelijke gesprekken die langer duren dan twee minuten. Het is een taak van de journalistiek om die ruimte te bieden en de taak van de kiezer om er naar te luisteren. De problemen waar we mee kampen zijn niet met oneliners op te lossen. Daartoe moeten we lijsttrekkers dan ook niet verleiden.”
Wat wil je aan de kiezers meegeven?
“Ik hoorde onlangs iemand zeggen: ‘Ik zou wel op de VVD willen stemmen, maar daar heb ik niet genoeg geld voor. Ik denk dat ik voorlopig nog even links stem.’ Ik sluit hier graag aan bij het advies van Annemieke Floor-Schreudering eerder in deze rubriek: Welke wereld stel je je voor en welk partijprogramma past daar het beste bij? Het kost me iedere verkiezing weer moeite de juiste keuze te maken. Kijk ik naar mijn eigen situatie waarin ik als millennial met een bovenmodaal inkomen moeilijk aan een betaalbaar huis kan komen? Waarin rentes op studieleningen stijgen en bij wie de lasten van de vergrijzende samenleving terechtkomen? Een stem op een partij die mijn individuele (en financiële) situatie beter zou maken past niet bij het wereldbeeld dat ik heb. Liever stem ik op een partij die aandacht heeft voor mensen die het minder hebben dan ik. Dat ik daardoor langer in mijn dure en slecht geïsoleerde huurwoning moet blijven wonen, dat mijn pensioen waarschijnlijk lager zal uitvallen en dat ik niet op mijn zestigste met een camper door Europa kan reizen neem ik dan voor lief.
Dat brengt mij bij mijn tweede punt. Wacht niet op de politiek. Zet zelf waar mogelijk ook stappen richting de wereld die je voor ogen hebt. Doe vrijwilligerswerk, doneer geld, leef bewust.”
Hoe kan een nieuwe generatie politici bijdragen aan een hoopvolle toekomst?
“Ten eerste hoop ik dat niet alleen een nieuwe generatie politici bijdraagt aan een hoopvolle toekomst, maar dat ook de huidige politici dat willen doen. Ik denk dat ook zittende politici snakken naar een baan waarbij ze meer met de inhoud bezig kunnen zijn en minder met randzaken zoals sociale media en weinig ter zaken doende dagelijkse relletjes. Ik zie vooral een taak aan ons als kiezer en aan de journalistiek om politici de kans te geven op die manier hun werk te doen. Zo kunnen politici langetermijnvisies ontwikkelen, gedegen wetten schrijven en elkaar controleren op inhoud. Aan de politici dan de oproep om verder vooruit te kijken dan de volgende verkiezingen en het lef te hebben grote plannen met elkaar te ontwikkelen. Vraag niet over iedere krantenkop een spoeddebat aan waaraan geen constructieve gevolgen gegeven kunnen worden. Maar geef je ministers de ruimte om hun werk goed en degelijk te doen.”