Wandeltraditie ‘Walk of Wisdom’ bij Nijmegen bestaat acht jaar

De Nijmeegse Vierdaagse is een feest van verbroedering rondom de fysieke uitdaging van het wandelen over voornamelijk asfalt. De Walk of Wisdom draait volgens de organisatoren om de weg naar binnen over verstilde en merendeels onverharde paden. Pelgrims kunnen de tocht het hele jaar lopen en vullen deze naar eigen inzicht in.

De Walk of Wisdom past in de wereldwijde trend van het ‘moderne pelgrimeren’. Waar klassiek pelgrimeren draait om een heilige plaats of een religieuze waarheid, gaat het moderne pelgrimeren om persoonlijke bezinning.

Moderne pelgrims wandelen dagen achtereen om te ontsnappen aan de hectiek van de moderne tijd. Het leven versimpelt tot de dagkoers, het denken zakt in het lijf. De wisselende landschappen plaatsen gedachten in een nieuw perspectief. De natuur geeft rust, tilt op. Met als onverwachte bonus vaak boeiende gesprekken die spontaan onderweg ontstaan.

Het ‘moderne pelgrimeren’ is ironisch genoeg ontstaan op een klassieke pelgrimsroute: die naar Santiago de Compostela in Spanje. In 1978 liepen nog slechts dertien officiële pelgrims per jaar deze tocht, maar dat aantal is in de 45 jaar erna snel gegroeid naar meer dan 439.000 in 2022. Met grote gevolgen. Sterk verarmde steden en regio’s in Spanje kregen een nieuwe levenslijn dankzij alle pelgrims die wilden eten en overnachten.

Overheden, kerken en toeristenbureaus uit de hele wereld proberen nu het succes van het ‘Camino-model’ te evenaren. Vergeten heiligen worden afgestoft en nieuwe wandelroutes worden gepresenteerd als eeuwenoude (pelgrims)tochten in wiens voetsporen je als wandelaar kunt gaan. Zo steekt de Noorse overheid jaarlijks miljoenen euro’s in de ‘Olav-ways’, een nieuwe, deels verzonnen pelgrimstraditie.

Ook de Walk of Wisdom volgt het ‘Camino-model’. De stichting achter de route ziet echter geen toeristische markt, maar een behoefte aan betekenis.

De tocht staat los van een religie of heilige en gaat over de weg naar binnen en verbondenheid met de natuur. De verbroedering van het wandelen speelt net als bij de Nijmeegse Vierdaagse een belangrijke rol. Vandaar dat de Walk of Wisdom soms het beschouwende broertje van de Vierdaagse wordt genoemd.

Inmiddels schrijven zich jaarlijks zo’n 3.000 pelgrims in voor een Walk of Wisdom. Vrijwel iedere dag vertrekken er vijf tot zes pelgrims vanaf begin- en eindpunt in Nijmegen. Sommigen lopen om het leven te vieren en te genieten van de natuur. Anderen om het verlies van een dierbare een plek te geven of na te denken over nieuwe stappen in het leven.

Voor wie wil, organiseert de stichting gratis vertrekceremonies voor een moment van verdieping en samenzijn. Een deel van de inkomsten gaat naar het landschap. De stichting werkt aan een pelgrimsgetijdenboek met ervaringen van pelgrims, afgewisseld door kunst en poëzie en beschouwingen van inspirerende mensen: Op weg naar wijsheid.

Bij de opening van de route in 2015 wilde de stichting een route over de hele wereld als symbool van verbondenheid over de grenzen heen. “Die ambitie is niet opgegeven, maar wel een stuk bescheidener geworden,” schrijft de stichting. “We willen klein en idealistisch blijven. En is die wereldwijde ambitie niet een nieuw soort imperialisme?”