In 2017 was 24 procent van de Nederlandse bevolking van 15 jaar of ouder rooms-katholiek. Verder was 15 procent protestant: 6 procent gaf aan Nederlands hervormd te zijn, 3 procent gereformeerd en 6 procent zei te behoren tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).
Daarnaast was 5 procent vorig jaar moslim en gaf 6 procent aan tot een ‘andere’ religieuze groep te behoren, zoals de joodse of boeddhistische.
Vrouwen meer religieus en betrokken
Van de mannen en vrouwen behoorde in 2017 achtereenvolgens 46 procent en 52 procent tot een religieuze groepering. Van de vrouwen ging 17 procent regelmatig naar een dienst, van de mannen 14 procent. Veruit het minst religieus betrokken zijn jongeren van 18 tot 25 jaar: een op de drie behoorde tot een religieuze groepering. Van deze jongeren gaf 13 procent vorig jaar aan regelmatig naar een religieuze dienst te gaan.
Ouderen zijn het meest religieus en betrokken. Van de 75-plussers zei 71 procent godsdienstig te zijn, 34 procent bezocht regelmatig een dienst.
Academici kerken het minst
Van de groep met uitsluitend basisonderwijs behoorde 64 procent tot een religieuze groep en 20 procent kerkte regelmatig. Van de academici was dat 37 procent en 12 procent.
Voor een uitgebreider artikel op de website van het CBS: klik hier.
Het zou goede journalistiek zijn als men vermeldde waarop deze getallen gebaseerd zijn. Ik neem aan dat het on een steekproef gaat, maar hoe groot was deze en hoe was ze samengesteld? Ik kan me niet herinneren dat mij iets gevraagd is.
Dit onder de 50% grens komen bezie ik zonder verbazing maar ook zonder vreugd. Wel hoop ik dat het het einde betekent van een behoorlijk virulente atheïsmofobie (ik heb geloof dit woord zelf bedacht) in ons land. Een afkeer jegens atheïsme en atheïsten.
Atheïsme is ook een onjuiste, althans veel te grove omschrijving van de nieuwe 51%.
Een klein deel, de fanatici vind ik, met John Gray ( zie m’ n bespreking van zijn boek in NieuwWij van 4 juni 2018) zal dat zijn.
Een deel is niet kerkelijk maar wel religieus: een mogelijk vrij grote groep waarover Taede Smedes het nodige geschreven heeft.
En een vrij grote groep kan het best (d.w.z het dichtst bij hun zelf-delfinitie zittend) APATHEÏSTISCH genoemd worden. (Zelf reken me hier ook toe, en tegelijk ben ik boeddhist.)
Apatheïsme wordt wel omschreven als een levenshouding waarbij men de bestaansvraag van goden niet relevant acht. Een apatheïst is niet geïnteresseerd in het aanvaarden of verwerpen van stellingen over het bestaan of niet bestaan van een God.
Het beste artikel dat ik ken daarover is ‘Gods and Dictatorships: A Defence of Heroical Apatheism’ door Ian von Hegner (http://researcherslinks.com/current-issues/Gods-and-Dictatorships-A-Defence-of-Heroical-Apatheism/9/5/237/html )
Wat me nog verrast bij de CBS-cijfers is dat nog 24% zichzelf Rooms Katholiek noemt, het zou me niet verbazen als dat cijfer de komende jaren nog verder snel zal dalen.
Tenslotte: ik blijf hopen dat de interreligieuze dialoog ook gaat plaatsvinden met de nieuwe ‘51%’ in al haar diversiteit.
Ik vraag me af wat ik zou invullen indien gerubriceerd door deze of gene interviewer. Rooms katholiek? Ja, van origine en opvoeding (daarvan krijg je altijd het nodige mee, of je wilt of niet), roomsch? nee, niet meer, alhoewel? loop wel overal de kerken en kapelletjes binnen in buitenland, en zing dan zelfs mee, in het latijn, net alsof ik er nog wel bij hoor! christelijk? ligt er maar aan, niet het joods-christelijk waar politici nu mee schermen. Met de protestantse manier (de kansel, het woord, het Boek, de preutse moraal) heb ik al helemaal niets, vanwege vroege indoctrinatie?
Religieus? Ligt er aan wat je eronder verstaat, Taede rekt het wel heel ver op, beetje verder kijken als je materiele neus lang is, en je valt er volgens hem al onder. Ik heb medelijden met die interviewer, hij kan bij mij nergens iets duidelijks invullen, maar, vraag ik me dan af, hoe gaat zoiets landelijk en statistisch in zijn werk? Ik zou zeggen, Joop is duidelijk wel religieus (volgens Taede, niet volgens mij).
Tot mijn verrassing ben ik het nogal eens met de reactie van Stefan Paans (ook VU-theoloog) die stelt dat veel reacties van theologen ‘de andere 51%’ naar zich toerekenen. Zoals inderdaad Taede Smeets, die kritiek heeft op het CBS maar nalaat een paar eenvoudige aanvullende vragen aan een volgende enquete te formuleren, als voorstel aan het CBS.
Deze theologen proberen de 49% (kerkelijken) op te rekken tot …., ja tot welk percentage dan?
Ik probeer van de andere kant uit te gaan en me te verdiepen in de differentiatie van die 51%: zie mijn eerste reactie.
En wat ik ben, Dirk? Apatheïst, tegelijk religieus en atheïstisch, en iemand die tegen theïsten/theologen zegt: blijf van me af, lijf me niet in.