Contactarm maakt niet rijk

Koen Plasmans is 36 jaar en ambassadeur van de Vriendstichting van de Zorggroep. Hij woont in Verpleeg- en Reactiveringscentrum De Witte Steen in Venlo. Hij beweegt zich voort in een rolstoel en heeft begeleiding nodig als gevolg van een aanrijding op 9-jarige leeftijd. Koen is actief. Hij zwemt en rijdt paard, beide activiteiten verlichten de spiertensie. Het wonen, zijn verzorging, de ritjes naar zijn ouders toe, de activiteiten buitenshuis betaalt hij van het smartengeld. Hij is koerier en bezorgt broodjes bij bewoners van verpleeghuis D’n Horstgraaf, verzorgingshuis De Vorstenheuvel en ook op De Witte Steen. “Dat is leuk om te doen. Ik ontmoet er zoveel mensen. Mensen, en vooral oudere mensen, moeten er met elkaar lekker op uit kunnen gaan. Dat is toch veel gezelliger dan steeds binnenzitten?” vindt Koen.

Boven zijn hoofd hangt de dreiging van een leven achter de geraniums. Zijn smartengeld gaat mogelijk als vermogen geoormerkt worden. Koen wil blijven paardrijden en geen melkkoe worden. Deze maatregel is een trieste bezuinigingsinval. Mensen worden gereduceerd tot economische data. Met abstracties kan ik niet in contact komen en een gesprek aangaan. Ik ben erg nieuwsgierig naar de persoon, die als eerste de mogelijkheid opperde om smartengeld extra te gaan belasten.

Grote verontwaardiging vorig jaar bij de voorgenomen nivelleringsplannen voor de zorgpremie. VVD-kiezers zijn verbolgen over het Regeerakkoord dat is gesloten met de PvdA van Diederik Samsom. Vooral de inkomensafhankelijke zorgpremie wordt gehekeld. ‘Na 32 jaar stemmen op VVD zeg ik: VVD klaar ermee!’ kopte Elsevier. Het is een stuk gemakkelijker en ethisch onderbouwbaar om te schrappen bij een ander blijkbaar. Uiteraard is het geen gemakkelijke tijd en moeten we allemaal inleveren. Maar dit soort maatregelen staat in schril contract met de miljoenen die nog steeds in het bankwezen en andere instituties gepompt worden, die aan de basis liggen van de crisis. Zo is ons toch voorgehouden. De 150.000 (multi)miljonairs zien hun kapitaal nog steeds groeien.

De dienstplicht is afgeschaft, maar het lijkt me een goed idee een zorgplicht in te voeren. Ieder opgroeiend jong mens zou het aanbod moeten krijgen om zijn of haar maatschappelijke zorgplicht te vervullen in een van de gebieden onderwijs, veiligheid of zorg. Voor minimaal 1 jaar. Niet even een weekje handen aan het bed, maar het serieuze werk. En elke 10 jaar op herhaling. Dames en heren zonder die zorgplicht op het CV worden uitgesloten van politieke functies op lokaal, provinciaal en nationaal niveau.

Want, het werkelijke leven speelt zich niet af achter vergadertafel of bureau. Niemand leert ook iets van in het eigen hok blijven en de buitenwereld als iets abstracts te gaan zien. Grote profeten als Jezus, de Boeddha, Mohammed, maar ook iconen als Mandela, moeder Teresa, Gandhi, Frere Roger en meer bleven niet veilig binnen de eigen muren, maar trokken erop uit om wezenlijk contact met mensen aan te gaan. Onrecht werd benoemd, compassievol werd er hulp verleend aan die dat nodig had.

De overheid komt met keiharde maatregelen, hoort het protest aan, stelt bij en voert in. Keihard wordt hard. De crisistijd vergt offers. Het resultaat wordt bejubeld en ambtenaren keren terug naar reken- en vergadertafels. Ik chargeer, maar ik zie het wel om me heen gebeuren. Contactarm maakt niet rijk, maar rekent zich rijk achter het bureau ten koste van anderen. Zorgplicht lijkt me zo gek nog niet, maar dan ook voor iedereen. Nou ja, met uitzondering van Koen misschien. Al vermoed ik dat die juist staat te trappelen.