Bondspresident Steinmeier veroordeelde de manier waarop patriarch Kirill en de andere leiders van het patriarchaat van Moskou hun gelovige achterban en orthodoxe gelovigen “op een verschrikkelijk, ronduit antireligieus en godslasterlijk verkeerd pad hebben geleid en de aanvalsoorlog tegen Oekraïne – tegen de eigen, tegen onze eigen broeders en zusters in het geloof – hebben gerechtvaardigd.” En de president stelde dat de leiding van het patriarchaat van Moskou “niet alleen nationalistisch” is, maar zich ook “schuldig maakt aan pure propaganda tegen de burgers van een ander land.”
Terloops vestigde hij er nog de aandacht op dat honderden Russisch-orthodoxe priesters zich publiekelijk hebben verzet tegen de oorlog, ondanks “alle dreigementen van president Vladimir Poetin”. Tot slot zei Steinmeier nog te hopen dat de aanwezigheid van een omvangrijke delegatie van het patriarchaat van Moskou op de assemblee van de Wereldraad “niet zou beletten dat deze vergadering haar stem zou verheffen voor de waarheid over deze wrede oorlog en haar kritiek niet zou sparen op de rol van de Russische kerkleiders.”
Het patriarchaat van Moskou, dat in het verleden al vaker op ramkoers lag met de Wereldraad omdat het dat oecumenische overlegorgaan als te progressief en liberaal beschouwt (denk aan standpunten over de wijding van vrouwen of het homohuwelijk), koos er nu voor om met een omvangrijke delegatie aanwezig te zijn in Karlsruhe. Ook al wist het patriarchaat van Moskou vooraf dat de oorlog in Oekraïne onvermijdelijk ter sprake zou komen. Toch kwam de kritiek al meteen bij de start van de algemene vergadering zwaar aan. Metropoliet Antony van Volokolamsk verweet de bondspresident van “ongegronde beschuldigingen” en hij beschuldigde hem ervan “alle humanitaire inspanningen van het patriarchaat van Moskou in verband met de confrontatie in Oekraïne volledig te negeren”.
Dat laatste wordt overigens uitvoerig gedocumenteerd, zowel in de nieuwsberichten van persagentschappen zoals Tass en Ria Novosti als op de eigen website van het patriarchaat. Daar verscheen al van kort na de invasie een oproep tot bisdommen en Russisch-orthodoxe parochies om een actieve rol te spelen in de opvang van de vluchtelingen uit Oekraïne. Het patriarchaat bestempelt de toespraak van de bondspresident in een verklaring op zijn website als “een voorbeeld van de onverholen druk van een hooggeplaatste regeringsfunctionaris op de oudste christelijke organisatie”. Het verwijt Steinmeier zich te mengen in interne aangelegenheden van de Wereldraad en zegt dat hij het “vredestichtende en politiek neutrale karakter van het oecumenische overlegorgaan probeert aan te tasten”.
Bron: WCC.
Lees de blog van Leo Koffeman
Leo Koffeman, emeritus-hoogleraar kerkrecht en oecumene, is aanwezig op de assemblee van de Wereldraad in Karlsruhe en schreef een kritische blog op de website van de Raad van Kerken in Nederland.
