Galaxy sferen

Niets zo persoonlijk en niets zo tijd- en plaatsgebonden als ‘waarde’. Wat kostbaar is voor de een, is waardeloos voor de ander. Terwijl een Indiase slumbewoner elke ochtend wakker wordt met een knoop in de darmen brengt een Saudische prins z’n avonden zo door: http://www.zideo.nl/playzideo/6c4961596e563975. Een ei in handen van een kind uit Burundi is goud, wij lazeren de restanten van een licht aangeroerd saladebuffet achteloos in de vuilniscontainer. Wie een knuffeldiertje vindt op straat schopt het als een stuk vod de goot in, maar voor het Drentse jochie Emi is Pinki de knuffelpinguïn een kwestie van leven en dood.
Beauty is in the eye of the beholder. Welke bril heb je op? Wie is je geliefde? In welk kamp zit je? De bommenlegger is voor persoon X ‘n terrorist, voor Y ‘n verzetsheld die een marmeren standbeeld verdient.
Alle perceptie en moraal worden bepaald door wie jou voedt en: door wat je leest. De Zwitserse politicus Daniel Streich, die voorheen alleen de krant las, werd een verklaard vijand van de islam; hij was berucht om zijn even succesvolle als hondsagressieve campagne tegen minaretten en moskeeën. Maar toen hij de koran zelf ter hand nam en begon te studeren, werd zijn hart getroffen: hij bekeerde zich tot de islam. Nu is hij van plan, bij wijze van boetdoening voor zijn gewezen dwaling, de mooiste moskee van Europa te bouwen.
Juist ja, welke bril heb je op, maar ook: hoe ver sta je van de dingen af?
Op een gevel in Rotterdam wordt Multatuli aangehaald: ‘Vanaf de maan gezien is iedereen even groot.’
Een geruststellende gedachte, die kosmische verhoudingen, maar evengoed huiveringwekkend. Een collega zond mij de link http://htwins.net/scale2: een flashtool, ontworpen door een briljante tweeling; twee Chinese pubers uit Californië. Zelden zoiets opzienbarends gezien. Door te scrollen met de muis reis je denkbeeldig door de ruimte. Het ijkpunt is de mens, zoem je in, dan kom je in de wereld van moleculen, neutronen, quarks, en nog dieper, tot de macht van -35! Zoem je uit dan beland je via steeds grotere objecten, zoals watervallen en piramiden bij planeten, maan, zon, die je voorbij raast als ware het zandkorrels, dan langs ruimtesonde Voyager 1, die 17 miljard kilometer van de aarde vandaan zweeft tot aan het einde van ons zonnestelsel waar alleen nog lichtjaren gelden – en dáár weer voorbij. Ten slotte verzeil je in cerebraal niet meer te bevatten Galaxy-sferen en dan houdt het universum op – althans de ‘Observable Universum’, want: daarbuiten wacht eeuwige duisternis.
Hijgend zit je voor je PC, om je hoofd cirkelen sterretjes, je heft je handen ten hemel en roept vertwijfeld: O God, waar bent U?!
Nu, dit is zo’n moment dat een nietig schepsel, een kat, een rups, een verkommerde appelboom, een aan de horizon oplossend zeilbootje, een met klimop bedekt muurtje voor mij ineens meer betekenen dan het chicste hotel of de mooiste billen. Deze stomme en soms levenloze schepsels verheffen zich plotseling met zo’n immense volheid en levendigheid, dat alles wat op aarde is en alles wat mijn gedachten kunnen aanroeren, van onschatbare waarde raakt vervuld.