Een blowtje zwart maroc levert een fantastisch schaakspel op en mogelijk een ontroerend gedicht. Maar ladingen cocaïne en crack jagen complete volksmassa’s de hel in.

Een Frans merlootje is genot, maar langdurig slurpen uit flessen strohrum draait onherroepelijk uit op suïcide, verlaging van het libido, en blauwgemepte ogen.

De apostel Simeon Petrus schreef: “En bij de kennis de matigheid, en bij de matigheid de lijdzaamheid, en bij de lijdzaamheid de godzaligheid.”

Nou is godzaligheid wel wat kort door de bocht, maar dat permanente onmatigheid al snel tot rampspoed kan leiden is klaar als een klontje. Voor vrijheid, het moderne snoepje, geldt niet anders. Op Dodenherdenking heeft een man op de Dam heel hard geschreeuwd. Men zei: hij is een gek. Ik zeg: deze man is niet gek maar een dag te vroeg, want hij heeft zich bevrijd. Hij heeft de vrijheid genomen om te doen wat hij wilde: schreeuwen. Als iedereen doodstil is, kun je soms niet anders dan schreeuwen. Ook dat is vrijheid.

Vrijheid is de engel op onze schouder. Als je haar aait is ze lief en mooi, maar misbruik je haar dan verandert ze in een slang op de borst. En slangen zijn wrede wezens. Soms bijten ze, soms kruipen ze voorbij, maar gevaarlijk zijn ze altijd. Een slang kan vele gedaanten aannemen; soms toont hij een politiek smoelwerk, soms een artistieke tronie.

Bij politieke vrijheid denk je onmiddellijk aan Israël. Dit land eist én krijgt van het Westen alle vrijheid. Israël mag doen en laten wat haar goeddunkt. Carte Blanche. Deze bandeloze vrijheid heeft er onder meer toe geleid dat Gaza is verworden tot de eigentijdse equivalent van een concentratiekamp. Zou het toeval zijn dat in Gaza het woordje ‘gaz’ zit? Gaz is de internationale term voor gas. Gaza is al bijna twee jaar lang hermetisch afgesloten voor water, voedsel, elektriciteit, medicijnen en, jawel, gas. In Gaza wordt geen gas toegediend zoals ooit in Dachau; in Gaza wordt gas afgesloten. Andere methode, zelfde effect: Palestijnen sterven er bij bosjes.

Nu kunst, dat andere smoelwerk. Dan moet ik vaak terugdenken aan een mailtje dat ik kreeg tijdens de commotie over die Deense spotprenten. Het mailtje was van een bevriende kunstenaar, hij vroeg me: ‘Zeg mobenz, heb jij misschien nog een album met wat familiefoto’s van de Profeet in huis? Ik wil namelijk ook graag via het meningvrijheid-geouwehoer mijn naam vestigen als beeldend kunstenaar, voor een beetje broodeerlijke inkomsten met wat knip- en plakwerk met honden en varkens.’ Dit noem ik: goede spot.

Gelukkig is daar nog altijd de ware vrijheid. De vrijheid van vlees en bloed. De menselijke vrijheid. Bij deze vrijheid denk ik aan Prahlad Jani. Jani man is wereldkampioen vrijheid. Al meer dan 70 jaar heeft deze Indiase man niets gegeten of gedronken. Op 7-jarige leeftijd verliet hij zijn dorp en sindsdien zwerft hij rond als een heilige in de regio Rajasthan. Hij blijft in leven door ‘de kracht van spiritueel leven’. Hij wordt daarbij geholpen door een godin die hem via een gat in zijn gehemelte voorziet van een levenselixer. Militaire en medische onderzoekers observeerden Jani al lange perioden. Maar ze hebben Jani niet een keer betrapt op eten, drinken, plassen of poepen. Intussen vaart Jani er frisjes bij. Niemand snapt Jani maar Jani snapt alles – van vrijheid.

benzikavierk

Mohammed Benzakour

Schrijver en columnist

Mohammed Benzakour (Marokko, 1972) is schrijver en socioloog. Zijn nieuwste boek is ‘De reus uit de Rif’ (2024). Eerder schreef …
Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.