Voor pastor Josephine van Pampus van de Dominicanenkerk, de imam van de Ulu Moskee Zwolle, die niet met zijn naam in de media wil, en Ingrid Petiet, voorzitter van de Joodse Gemeente Zwolle, bestond er geen twijfel. “Natuurlijk moest deze viering doorgaan, juist nu,” zegt Petiet.
Al meer dan dertig jaar zoeken Zwolse joden, christenen en moslims elkaar op om het nieuwe jaar in te luiden en samen voor vrede te bidden, telkens in een ander gebedshuis in de stad. Deze keer was de protestantse Oosterkerk aan de beurt. Kaarsen worden aangestoken, een muziekgroep speelt Klezmermuziek. De imam komt het podium op. Hij doet zijn ogen dicht en begint te reciteren uit de Koran. Een authentiek gezang over vrede.
Hanneke Buurman van de Zwolse werkgroep SLAG (Samen Leven Anders Geloven) is positief verrast door de hoge opkomst. “Door het conflict in Israël is spanning voelbaar, ook bij het organiseren van zo’n avond.” Juist het verbinden van de verschillen noemt ze cruciaal. “Naar elkaar luisteren is dan van groot belang.”
Het conflict dáár, moet je niet hierheen halen, zegt Petiet. Ze noemt vrede niet alleen de afwezigheid van oorlog. “Vrede is ook dat je het hartgrondig met elkaar oneens kunt zijn, en elkaar toch niet reduceert tot vijand.” Vanuit haar eigen geloofstraditie benadrukt ze de opdracht van tikkun olam: vanuit het licht en de hoop blijven werken aan een betere wereld.
Uit de Joodse traditie worden Spreuken en Psalmen gelezen, er klinken teksten uit de Koran en een lezing uit het evangelie naar Mattheüs uit het Nieuwe Testament.
Samen bidden de aanwezigen tot de ‘Eeuwige’. De drie voorgangers spreken de zegen uit. De bezoekers gaan staan en wensen ook elkaar de vrede toe. Ze eindigen met een slotlied waarbij mensen in de kerkbanken gaan bewegen en de organisatoren vrijmoedig gaan dansen.
Wat hier in de Zwolse Oosterkerk begint, kan een beweging zijn die groter wordt. Met dat gevoel blijven de meeste mensen na afloop van de viering samen koffie en thee drinken in het naastgelegen zalencentrum.
Mijn complimenten voor de imam en mijn begrip ervoor dat hij anoniem wil blijven. Hij betreedt heel omstreden terrein: andersgelovigen, muziek, dans…
Ik geloof dat het ‘heel omstreden terrein’ niet zo zwaar ligt als hier gesteld wordt. Zo hebben Joden, Christenen en Moslims bv. in het Osmaanse Rijk eeuwenlang in harmonie en vriendschap met elkaar samengewoond. Oók in het Heilige Land, benadrukt o.a. een bepaalde groep Joden in Israël momenteel.
Joden hadden in het Osmaanse rijk vaak belangrijke functies, bv. als ambassadeur. M.a.w. – met andersgelovigen leef je gewoon samen.
En muziek en dans is ook niet zonder meer verboden. Zoals het in de kerk plaats vond, zal door de meeste moslims niet als problematisch ervaren worden. Wel zijn er, evenals in andere religies, hier en daar ook strengere stromingen.