Anton de Kom is een belangrijke inspiratiebron voor dat inzicht. In de koloniale Surinaams-Nederlandse relatie raakte het onderwerp verknoopt met antikoloniaal en antikapitalistisch vrijheidsstreven en de reactie daarop.
Het doorbreken van de stilte over het onderwerp aan het eind van de twintigste eeuw in Nederland onthult een strijdtoneel over burgerschap, nationale identiteit en belonging. In de hedendaagse Surinaamse samenleving raakt het onderwerp verbonden me het debat over herstelbetalingen en grondenrechten.
In de Caraïbische delen van het Koninkrijk der Nederlanden speelt de staatkundige ongelijkheid een rol van betekenis. Dat probleemvelden rondom het thema ook transnationaal zijn blijkt uit het debat over de impact van het visumbeleid op onder meer het familieleven tussen Suriname en Nederland na de excuses van de Nederlandse regering.
De Kom liet, zo schreef de Vrije Universiteit eerder, “als geen ander zien hoe kennis over samenleving en geschiedenis afhankelijk is van de positie die wij innemen, en nam daarbij consequent de positie van de onderdrukten als uitgangspunt voor het beschrijven en duiden van ‘de realiteit.”
De Anton de Kom Leerstoel werd ingesteld in samenspraak met de Anton de Kom Stichting en de Anton de Kom Universiteit van Suriname (AdeKUS). Guno Jones voert als bijzonder hoogleraar een deel van zijn werk vanuit Suriname uit.
De oratie op vrijdag 21 juni om 15.45 uur is te volgen of terug te zien via het YouTube-kanaal van de Vrije Universiteit.
