Ook over de social media was Willem-Alexander kritisch: “Onze communicatie via internet geeft fantastische mogelijkheden, maar biedt niet automatisch een open venster op de wereld. Het is vaak lastig feiten en verzinsels van elkaar te onderscheiden.
Nuance en inlevingsvermogen lijken bij voorbaat het onderspit te delven en Twitter maakt het debat soms bitter. Steeds meer mensen houden hun digitale deur het liefst dicht en nemen alleen nog kennis van ideeën die hun groepsgevoel en mening bevestigen.”
Hoe dan verder in deze ik-samenleving? Willem-Alexander was daar vrij stellig over: “Misschien is dit een begin van een antwoord. Niet zoeken naar een breder ik, maar naar een groter wij.
Dat zoeken naar een groter wij is altijd een drijvende kracht geweest in de geschiedenis van ons land en onze democratie. Eenvoudig is het niet. Het gaat vaak met horten en stoten en het vereist volhouders die doorgaan tegen de verdrukking in.
Honderd jaar geleden, in 1917, kwam er een doorbraak in een strijd die ons land lang verdeeld had gehouden. Het bijzonder onderwijs kreeg een gelijkwaardige positie en het kiesrecht werd uitgebreid naar alle mannen.
Vrouwen moesten nog twee jaar wachten voordat ze konden stemmen. Dat het uiteindelijk zover kwam was mede te danken aan Aletta Jacobs. Meer dan 35 jaar lang – een half mensenleven – had zij zich daarvoor ingezet. Zij vierde de overwinning met verzoenende woorden.
‘Alleen door overreding hebben wij voetje voor voetje terrein gewonnen, totdat eindelijk de angst voor het nieuwe zich heeft moeten overgeven.’
Voetje voor voetje. Zo komen verbeteringen tot stand. Zo kan een groter wij ontstaan. Niet alleen in de wereld en in ons land, maar ook heel dichtbij in de eigen buurt.”
Klik hier voor de volledige tekst van de kersttoespraak.
Ja, ònze koning!
Hij hield een goede toespraak, vond ik. Alleen zijn lichaamstaal… Dat kan nog wel beter.
Ja terecht: het was een goede toespraak. Eindelijk iemand die hard op durft te zeggen en dan nog wel in een koninklijke kersttoespraak dat het niet alleen gaat om het ik -en dan vergroting daarvan – maar om dienstbaarheid ook aan die ander zodat we elkaar weer leren verstaan en zoals Martin Buber het al uitsprak: het gaat niet alleen om het ik, maar om het WIJ. Dat aan te durven vraagt moed, maar wellicht leidt het tot een verdraagzamer Nederland waar ieder mag leven en zijn die hij/zij is.
Het is waar: de lichaamstaal, maar vooral ook de intonatie zou nog wel enige verbetering behoeven.
Alles met elkaar: een boodschap aan ons allen die we ter harte mogen nemen.