Heeft de kunst een boodschap? De vraag is zo oud als de weg naar Rome, het antwoord echter nog steeds zoek. De illusie dat ik het ei van Columbus vind, heb ik niet. Begin er dus ook niet aan. Geringschat ik hiermee de importantie van de kwestie? Geenszins. Wel beweer ik dit: kunst zonder boodschap is armoedige kunst. Kunst hoeft echter niet beschavend te werken. Het gaskraantje werd opengedraaid met op de achtergrond muziek van Beethoven. ‘s Morgens scheurde de kolonel vrouwen en kinderen met luchtbommen uit elkaar en ‘s avond ging dezelfde kolonel met zijn gezin naar Habimah, The National Theatre of Israel.
Veel kunstenaars/schrijvers poepen pulp uit waar kraak noch smaak aan kleeft, en toch verdienen ze bakken met geld. Dat komt omdat ze in ontbijtshows verschijnen en meegrappen met Mathijs en Jeroen en twitteren met Linda de Mol en figureren in reclamespotjes voor soep. Na hun dood weet niemand meer wie ze waren en wat ze deden. Andere kunstenaars/schrijvers wegen elke noot en letter op een goudschaal en lenen zich niet voor tv-babbels en bedanken voor lijfrentespotjes. Ze schrijven met tranen en schilderen met bloed, vanuit de diepste krochten van hun ziel. Ze lijden een armetierig bestaan, roem komt vaak postuum.
L’art pour l’art is flauwekul. Wuft kabaal om te verdoezelen dat je niks te melden hebt. Een goed kunstwerk schuurt, choqueert, confronteert, opent ogen, maakt kwaad, ontroert. Waarom valt die lichtstraal op de boekenplank zoals die valt, waarom heeft dat prachtige meisje een stompe neus, waarom is de gloed van de zonsondergang met bloed vergeleken? Spielerei hoort thuis in de speeltuin en in het pretpark.
Zo bezien bedrijft deze website een saillante vorm van kunst. Ze stopt religie en spiritualiteit in een modern jasje. Elke religie is au fond een kunstvorm, en elke kunst is een vorm van religie. Mahler componeerde zijn ‘dood in Venetië’ niet zonder de aanraking van God. De beste voetballer aller tijden, Diego, kreeg een handreiking van God. Gabriel Garcia Marquez ziet God aan zijn schrijftafel als hij zijn letters aaneenrijgt, en wie Honderd Jaar Eenzaamheid leest, gelooft dat.
Kunst is wars van materie. In een door en door stoffelijke wereld schreeuwt de bewuste mens om het bovennatuurlijke, het transcendente, het extatische. Dit kabinet begrijpt dat niet. Botte hersens vatten nu eenmaal niet dat een traan en een lach een mens meer doet dan een extra metertje asfalt. Wie gefixeerd is op asfalt is gedoemd roemloos te sterven. Nu de kunst praktisch gewurgd is, rest ons te vuur en te zwaard te verhoeden dat zijn broertje, de persvrijheid, niet ook op het schavot terecht komt. Daarom lieve mensen: Steun Julian Assange! Teken de petitie op Joop.nl!
Met uitzondering van de oproep aan het eind vind ik dit weer een erg fijne column.
Goed stuk!!!
En laat nou juist voor die boeken van Wolkers geen subsidie nodig zijn geweest.
Vraag aan Benzakour: wat is zijn favoriete kunstwerk en waarom?
Wat een heerlijk stuk om de dag mee te beginnen. Ik had al gelijk heftig gesprek hierover met mn man. Dankjewel mohammed voor deze prikkelende reflecties! (en ik ben blij dat Wolkers jou heeft gered, een geschenk voor deze website)
groeten van monique
hé hé eindelijk iemand die het scherp ziet en recht voor z’n raap uitdrukt! Om te bewaren. Thank YOU.
Scherp en prachtig gezegd! Maar is het niet hebben van een boodschap soms ook niet een hele fijne boodschap? Er zijn wel eens kunstwerken geproduceerd waaruit niemand direct iets kon opmaken, maar was het juist daarom ook vatbaar voor vele boodschappen omdat iedereen er zijn of haar eigen boodschap inlas.
ademloos gelezen.
Het huidige Israël en nazi-Duitsland worden weer eens in één adem genoemd. “Het gaskraantje … The National Theatre of Israel.” Een even afgezaagde als onterechte vergelijking.
Wow.. Heb net ‘Honderd jaar eenzaamheid’ uitgelezen.
I feel you, dude !
Een marokkaan die Wolkers leest?! jij bent echt die spreekwoordelijke speld in onze hooiberg. Mohamed ga zo door; je bent echt elke cent subsidie die je uit onze ruif vreet waard jongen.
meneer ido abraham,
u kunt de vergelijking wel ‘afgezaagd’ en ‘onterceht’ noemen, maar daarmee heeft u hem nog niet onkracht. Helaas, helaas, helaas heeft Benzakour hier opnieuw een zeer waar woord gesproken. Of bent u soms Gaza vergeten? 14oo burgers in twee weken tijd doodgebombardeerd.
Fijne kerstfeest in uw heerlijke synagoge meneer abraham.
Joris
Kunst gaat om de drive van waaruit het gemaakt is. Het doordringen in een werkelijkheid onder de zichtbare werkelijkheid. Marc Chagall kon dat ook als geen ander.
En zoals met zoveel de tand des tijds doorstane kunst, wordt het pas opgemerkt, als we de materie voorbij zijn en op zoek naar zingeving gaan. Weinig kunstenaars worden rijk tijdens hun aardse leven.
Munch, zijn passie en enorme productie, die ook wel eens vluchten voor de werkelijkheid genoemd is, rende volgens mij juist naar de werkelijkheid toe. Hij kreeg een tip van de sluier opgelicht, en heeft even heel goed gekeken wat zich daar afspeelde.
Heerlijk, dat er in elke tijd weer zulke mensen opstaan. Of moet ik zeggen, knielen en buigen?