Tegenover dit tableau vivant schetst Tati de klinische leefwereld af van de welgestelde familie Arpels: een ijselijk kille woning die voorzien is van de nieuwste elektronische snufjes, een tuin met afgepaste looppaadjes, een fontein die alleen mag spuiten als er bezoek komt, een ei dat gekookt wordt met een hete-stoom-slang. De vrouw des huizes beheert alle toegangspoorten tot het fort Arpel met een paneel van knoppen en schakelaars. De Arpels wonen niet, ze koketteren. Ze leven niet, ze controleren. Met buren is nauwelijks contact, die worden hoofdzakelijk begluurd door kijkgaten, om te zien of ze niet een grotere auto hebben. De met gadgets volgestouwde Arpels-villa oogt al een hypermodern museum waar stilte heerst, vloeren en deuren oogverblindend glimmen, terwijl niks mag worden aangeraakt. De beklemming greep me naar de strot, terwijl ik alsmaar dacht: Beatrix heeft Tati ook gezien!

“Technische vooruitgang en individualisering hebben de mens onafhankelijker en afstandelijker gemaakt. We zijn geneigd van de ander weg te kijken en onze ogen en oren te sluiten voor de omgeving. Tegenwoordig zijn zelfs buren soms vreemden. Je spreekt elkaar zonder gesprek, je kijkt naar elkaar zonder de ander te zien. De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen, maar ze blijven op ‘veilige’ afstand, schuilgaand achter hun schermen. Domweg, grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand meer afgerekend.”

Aldus Beatrix’ Kersttoespraak. Wijze woorden, zou je zegen. Niet volgens onze pers. Mediabreed haalde de koningin zich de woede op de hals, en niet alleen van internetsurfers, chatters, reaguurders, twitteraars, e-mailers, Facebook- en Hyves-adepten. Ook zogenaamd respectabele journalisten riepen: Wat een ouderwetse koningin! Beatrix snapt niks van de zegeningen van internet! Waar bemoeit de koningin zich mee, laat haar toch fijn opkrassen naar de Middeleeuwen!

De reacties getuigden precies de noodzaak van Beatrix’ hartenkreet: we zijn in een maatschappij aanbeland waar dom gajes ruim baan krijgt hun stank te verspreiden. Zap een avondje tv, surf een avondje langs internetfora, en je begrijpt waarom Beatrix een lans brak voor de warmte van de stem, de aanraking en het oogcontact. Het multiculturele drama is geen drama van culturen of religies, maar een tragedie van contactloosheid. Integratie is communicatie, integreren is iets zintuiglijks. Wie de ander ziet, voelt en ruikt zal hem misschien niet meteen adoreren maar tenminste verstaan – en dáár begint respect.

Hoe zorgwekkend de toestand is, mag al blijken uit het besluit van TNT om 18.000 postbodes de laan uit te schoppen. Waarom? Omdat door de concurrentie van Sandd en Selektmail de postbode te duur is geworden. U leest het goed: die fijne, montere man op zijn fietsje, die verliefde hartjes doet opspringen en eenzame oma’s doet opleven, die glorieuze postiljon d’amour, waarover zovele films zijn gemaakt en zovele romans zijn geschreven, die man is ‘te duur’ voor TNT – een bedrijf dat bekend staat om zijn schaamteloze miljoenenbonussen.

Voorwaar, de stadsomroeper was al uitgestorven, net als de hellebaardier, de vuilnisman, de lantarenaansteker, de brugwachter, de treinfluiter, de koetsier, en nu mag ook de postbode in de dodengalerij bijgezet worden. Daarom deze noodoproep:
“Lieve Beatrix, uw woorden zijn goud, eerlijk waar, maar als u werkelijk geschiedenis wilt maken, smeek ik u om een daad te stellen. Uw schat en fortuin zijn van grote weelde, dat is bekend, is het dan zoveel gevraagd als u eenmaal met uw portemonnee wappert en de postbode van de ondergang redt? Tati zou het toejuichen, ik ook, en velen, zeer velen met ons.”

benzikavierk

Mohammed Benzakour

Schrijver en columnist

Mohammed Benzakour (Marokko, 1972) is schrijver en socioloog. Zijn nieuwste boek is ‘De reus uit de Rif’ (2024). Eerder schreef …
Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.