Mary’s Dagboek: een Escape Room in Bethlehem

De Escape Room, genaamd ‘Mary’s Dagboek’, is geïnspireerd op de authentieke ervaringen van de Anastas-familie tijdens de Tweede Intifada (2000-2004), een Palestijnse volksopstand die door het Israelisch leger werd onderdrukt. Door middel van interactieve en educatieve puzzels zullen deelnemers in de schoenen staan van een Palestijnse familie die worstelt met de dagelijkse uitdagingen van het leven onder uitgaansverboden en militaire bezetting. Het doel is om bezoekers bewust te maken van de menselijke kant van het conflict en hen te inspireren om na te denken over rechtvaardige vrede en geweldloze oplossingen.

De initiator is Claire Anastas en haar familie. Toine van Teeffelen, antropoloog en onderwijskundige en woonachtig in Bethlehem, is gedurende het gehele ontwikkelingsproces als vrijwilliger nauw betrokken bij het van de grond krijgen van de Escape Room.

‘Mary’s Dagboek’ vertelt het verhaal van de familie Anastas, een Palestijns christelijke familie die woont in een huis in Noord-Bethlehem dicht bij het Graf van Rachel, vertelt Van Teeffelen. “Dit huis werd tijdens de Tweede Intifada (2000-2004) geconfronteerd met de dagelijkse realiteit van militaire bezetting en geweld. Het verhaal van de Escape Room is gebaseerd op de authentieke ervaringen van de familie tijdens deze periode van intens conflict en onderdrukking.”

Deelnemers aan de Escape Room worden ondergedompeld in de leefwereld van de familie Anastas door middel van interactieve scènes en puzzels die de uitdagingen van het dagelijks leven onder bezetting weerspiegelen. De familie heeft een sterk geloof in de werking van de Heilige Geest op cruciale momenten in hun leven.

Het verhaal begint in de woonkamer, waar een oude televisie nieuwsbeelden toont van de militaire belegering van de Geboortekerk in Bethlehem in 2002. De kamer is gevuld met persoonlijke voorwerpen, waardoor een atmosfeer van een belegerd huis wordt gecreëerd.

Een van de scènes laat deelnemers ervaren hoe Claire, de moeder van Mary (niet haar echte naam), de was ophangt op het balkon, terwijl ze snel naar binnen moet rennen om niet gezien te worden door een soldaat in de nabijgelegen wachttoren. Andere scènes omvatten het gebruik van een intercom om te communiceren tijdens gevaarlijke momenten en het omgaan met de angst en stress van soldaten die het huis binnenvallen.

“Een belangrijk moment in het verhaal is de dialoog tussen de moeder en een militaire commandant, waarin ze probeert te voorkomen dat de deur naar het dak wordt opgeblazen,” vertelt de antropoloog. “Deze scène benadrukt het gebruik van geweldloze communicatie en de kracht van woorden in een tijd van conflict. In Mary’s slaapkamer vinden deelnemers fragmenten van haar dagboek, die persoonlijke verhalen en inzichten bieden en helpen bij het oplossen van verschillende puzzels.”

Na een Kerstviering in belegerd Bethlehem, culmineert het verhaal in de zoektocht naar een geheime schacht naar het dak om de lekkende watertanks te repareren, een taak die cruciaal is voor de overleving van de familie. Deze laatste uitdaging symboliseert de dagelijkse strijd en de hoop op een betere toekomst.

Langs deze narratieve reis ervaren deelnemers volgens Van Teeffelen de diepe emotionele impact van het leven onder bezetting en de kracht van geweldloos verzet. ‘Mary’s Dagboek’ biedt een unieke kans om de menselijke kant van het conflict en bezetting in Bethlehem te begrijpen en benadrukt het belang van vrede en verzoening in een regio die al zo lang wordt geteisterd door onderdrukking, uitsluiting en geweld.

De doelstellingen van het project zijn het bevorderen van bewustwording over de dagelijkse realiteit van Palestijnse families onder bezetting en empathie bevorderen voor hun situatie. Het horen over individuele en familie-verhalen maakt een verschil in het begrip van de Palestijnse realiteit bij internationale bezoekers. Ook wil het project een historische educatieve-ervaring bieden die de impact van militaire bezetting op Palestijnse gemeenschappen belicht en de noodzaak van een rechtvaardige vrede benadrukt.

Palestijnse (school)jongeren die de Escape Room bezoeken, leren over de periode van de Tweede Intifada, voordat zij geboren waren, toen de Geboortekerk belegerd was. Internationale bezoekers en pelgrims worden geïnformeerd over de gedetailleerde situatie van een Palestijns christelijk gezin dat dagelijks te maken had met avondklokken en de Muur. 

En ook aandacht voor geweldloosheid in actie om conflicten te hanteren krijgt aandacht, zowel in de persoonlijke omgang met Israëlische soldaten en commandanten, als in het algemeen in het geweldloos verzetten tegen de Muur te midden van het geweld van de bezetting. Van Teeffelen: “Na afloop van het bezoek aan de Escape Room zal er tijd zijn voor reflectie en discussie om de ervaringen te verwerken.”