“Veel van gearresteerde migranten wisten niet dat zij door slechts het besturen van een boot, een misdaad begingen. Vaak werden zij daartoe gedwongen, om de overtocht van hun familie te kunnen betalen, of omdat zij daar met geweld toe gebracht waren,” aldus CPT Nederland. De ‘echte’ mensensmokkelaars blijven volgens de organisatie aan land in Turkije, of verlaten de boot voordat de Griekse wateren worden bereikt.
CPT Nederland komt met een voorbeeld: “Tijdens de rechtszaak van Alijelam M. verklaarde hij met een pistool bedreigd te zijn door een mensensmokkelaar om de boot te besturen. Zijn rechtszaak duurde slechts twintig minuten, de enige getuige die werd gehoord was van de Griekse kustwacht. De advocaat voerde aan dat Alijelam geen geld had ontvangen voor het besturen van de boot en een blanco strafblad had. Hij is veroordeeld tot 53 jaar gevangenisstraf en een boete van € 73.500,00.”
Dergelijke voorbeelden zijn volgens de organisatie typerend voor hoe dergelijke rechtszaken worden afgewikkeld. “De door de staat toegewezen advocaat wordt toegewezen op de dag van de zitting en heeft voor de zaken die ’s ochtends dienen een half uur de tijd om deze voor te bereiden. De verdachte heeft amper mogelijkheden om zichzelf te verdedigen omdat de zaak in een voor hem vreemde taal plaatsvindt en er onvoldoende getolkt wordt.”
Christian Peacemaker Teams heeft in de periode 2014-2019 rechtszaken gevolgd van migranten die van mensensmokkel zijn beschuldigd. Samen met bordermonitoring.eu en borderline-europe, hebben zij een rapport samengesteld waaruit blijkt dat de wijze waarop migranten vervolgd worden in sterk contrast staat met de mensenrechten waar de EU zich op doet voorstaan. Er is een Nederlandstalige samenvatting van het rapport beschikbaar.
Het rapport geeft tevens aan hoe deze handelswijze is ingebed in het Europese beleid om de grensbewaking zo ver mogelijk buiten de fysieke grenzen van Europa plaats te laten vinden. Wanneer er geen legale routes zijn om Europa te bereiken, wordt migratie zelf gecriminaliseerd, en worden mensen die bescherming zoeken, het doelwit van de grensbewaking.
Nederland is deel van Europa en daarmee mede-opdrachtgever van dit beleid. Christian Peacemaker Teams roept iedereen in Nederland op zich tot het uiterste in te spannen om een einde te maken aan het criminaliseren van migratie waaruit deze ernstige mensenrechtenschendingen voortkomen.
