Het begon als een kleine protestmanifestatie van vrouwen in een wijk van Münster, een Duitse stad op zo’n 70 kilometer van Enschede. De actievoerders van ‘Maria 2.0’ willen dat vrouwen tot alle kerkelijke ambten worden toegelaten, maar ook dat de Rooms-Katholieke Kerk met een seksuele moraal komt “die aansluit bij de leefwereld van de mensen”. Vele duizenden katholieken hebben vorige week daarom hun werk neergelegd.
Bisschoppen kruisen er de dekens voor. De kerkvorst van Münster, bisschop Felix Genn, vindt dat dergelijke discussies niet buiten maar in de kerk moeten plaatsvinden. Duitse media speculeren dat hij de protestgroep bekritiseerd heeft door in een preek te wijzen op praktijken waar “de Heilige Maagd Maria moedeloos” van wordt. De bisschop van Osnabrück daarentegen, Franz-Josef Bode, ziet in het protest “het lijden van mensen die zich in de kerk niet geaccepteerd voelen, zoals dat gezien hun inzet verwacht zou morgen worden”. Bisschop Franz Jung van Würzburg zegt: “We leven in een tijd waarin we het stellen van vragen niet meer kunnen verbieden. Er is een theologische discussie en die moet nu eenmaal gevoerd worden.”
Gelijkheid. Punt. Amen.
Ook in Zwitserland borrelt het. De Schweizerischer Katholischer Frauenbund (SKF), een federatie van 600 katholieke verenigingen en 130.000 medewerkers, heeft katholieken opgeroepen om – onder het motto ‘Gelijkheid. Punt. Amen’ – vanaf vrijdag 14 juni een week lang het werk neer te leggen en protestmarsen te voeren. Deelnemers zullen roze mijters dragen (het hoofddeksel van bisschoppen) en laarzen, om te verwijzen naar het “moeras” waarin de officiële kerk volgens de SKF gezakt is. In sommige parochies zullen de vrouwen tijdens de mis buiten de kerk blijven staan, omdat ze zich figuurlijk buiten de kerk gezet voelen. De federatie verwacht een grote deelname; de organisatie is landbreed vertegenwoordigd en ontvangt, ook van mannen, lovende reacties.
De beweging eist dat vrouwen, maar ook gehuwde mannen en homoseksuelen, het recht krijgen om zich tot priester te wijden. Volgens Vroni Peterhans, vicevoorzitter van de SKF, legde paus Franciscus met zijn uitspraak afgelopen najaar dat abortus ‘moord’ is, voor veel katholieke vrouwen kolen op het vuur in de haard waar de misbruikschandalen nog in nagloeien. De wereld zou er mooier uitzien als vrouwen in de Rooms-Katholieke Kerk meer te zeggen hadden, vindt de SKF. “Vrouwen kunnen werken als hartchirurgen, of zelfs als astronauten naar de maan vliegen. Maar ze mogen mensen die op het punt staan te overlijden, niet de ziekenzalving geven. Dat is toch een belediging”, zegt theoloog Jacqueline Keune namens de SKF.
Nederlands verzet
Jungs uitnodiging voor een voortgaande “theologische discussie” is radicaal in het licht van het discussieverbod dat paus Johannes Paulus II onder zijn pontificaat (van 1978 tot 2008) liet gelden. Praten over het priesterambt voor vrouwen, dat mocht niet.
Steeds meer priesters breken met de zwijgcultuur, waaronder Dolf Langerhuizen, pastoor en voorzitter van de grote Haagse parochie Maria Sterre der Zee. “Ik hoop op nieuw onderzoek, op nog meer draagvlak, en wie zal het zeggen, als eindpunt vrouwelijke priesters. De anglicanen en oud-katholieken hebben ze al. Maar ik denk niet dat ik dat nog meemaak”, zegt hij op kerkindenhaag.nl. “De traditie is geen versteend pakket opvattingen, realiseren we ons nu steeds beter. Het is geen hete aardappel die je met een angstig gezicht moet doorgeven.”
Meer info: kerkindenhaag.nl
“De traditie is geen versteend pakket opvattingen, realiseren we ons nu steeds beter. Het is geen hete aardappel die je met een angstig gezicht moet doorgeven.” Amen. Maar het kan natuurlijk wel zo zijn dat de bijbel ons iets voorhoudt wat niet ‘aansluit bij de leefwereld van mensen’. Moeten we onze opvattingen dan laten leiden door de leefwereld van de mensen of door onze oprechte interpretatie van de bijbel? Ik meen het tweede en ik hoop dat velen het met mij eens zijn.