De afgelopen decennia is de verscheidenheid naar herkomst onder de Nederlandse bevolking sterk toegenomen, en de komende decennia zal deze nog verder stijgen. Waar voorheen grote groepen migranten uit een klein aantal landen naar Nederland kwamen, komen er tegenwoordig kleine groepen uit een groot aantal landen. De toenemende verscheidenheid leidt tot nieuwe maatschappelijke uitdagingen, bijvoorbeeld op het gebied van sociale cohesie. In buurten met veel verscheidenheid oordelen bewoners minder positief over de verhoudingen in hun buurt en voelen zij zich minder thuis. Dat geldt ook voor personen met een migratieachtergrond. Onder mensen met een migratieachtergrond wordt in deze verkenning verstaan: mensen van wie één of beide ouders zijn geboren in het buitenland.
De belangrijkste bevindingen zijn:
- Het aantal inwoners van Nederland met een migratieachtergrond is gestegen van 9,2 procent in 1972 tot 22,1 procent in 2016. Iets minder dan de helft van deze groep heeft een Europese/Angelsaksische achtergrond, iets meer dan de helft een niet- Europese/Angelsaksische achtergrond.
- Waar voorheen grote groepen migranten uit een klein aantal landen naar Nederland kwamen, komen tegenwoordig kleine groepen uit een groot aantal landen. Er komen nauwelijks meer nieuwe migranten uit Turkije, Marokko, Suriname of de Antillen naar Nederland. Tegenwoordig staan andere groepen in de immigratie-top 15 van Nederland, zoals Polen, Syriërs, personen uit de voormalige Sovjet-Unie, Bulgaren, Chinezen, Indiërs en Duitsers. In 2017 woonden in Nederland migranten die afkomstig zijn uit 223 verschillende herkomstlanden.
- Tussen gemeenten bestaan grote verschillen. In homogene gemeenten, zoals Urk, zijn vrijwel geen inwoners met een migratieachtergrond, in agrarische gemeenten, zoals Westland, zijn veel inwoners met een Poolse of Bulgaarse achtergrond. Expatgemeenten, zoals Amstelveen en Voorschoten, hebben inwoners uit alle delen van de wereld. In meerderheid-minderheden steden, zoals Amsterdam, Rotterdam en Den Haag, heeft de meerderheid van de inwoners een migratieachtergrond en is het aantal verschillende herkomstlanden zeer groot.
- In buurten en gemeenten met veel verscheidenheid naar herkomst oordelen inwoners minder positief over de verhoudingen in de buurt en voelen zij zich onveiliger. Ook is de kans op het plegen van een delict groter in meer diverse gemeenten. Boven een bepaald niveau aan verscheidenheid treedt dit verband echter niet meer op. Er bestaat geen verschil in deze kans tussen zeer diverse gemeenten als Rotterdam of Den Haag en gematigd diverse gemeenten als Gorinchem of Helmond.
- Voor Nederland als geheel vinden we op regionaal niveau geen verband tussen toenemende verscheidenheid naar herkomst en economische groei. Voor de regio’s in Noord- en Zuid-Holland en Utrecht vinden we een negatief verband tussen toenemende verscheidenheid en economische groei. De sociale cohesie van buurten en de economische groei van regio’s hangt overigens samen met heel veel factoren, waarvan verscheidenheid naar herkomst er slechts één is. Over de exacte verbanden tussen al deze factoren bestaat in de wetenschap nog veel onduidelijkheid.
Klik hier voor de uitgebreide versie van de WRR verkenningen De nieuwe verscheidenheid. Toenemende diversiteit naar herkomst in Nederland. en De wereld in een stad: migratiediversiteit en stedelijk beleid in Europa.
U kunt ook hier de pdf versies downloaden inclusief de samenvatting van de verkenningen.
Bron: WRR
