De track Geestelijke zorg en Planetaire gezondheid is bedoeld voor masterstudenten die aan de slag willen met existentiële vragen rond de ecologische crisis. Zij kunnen daarna meer gespecialiseerde geestelijke zorg bieden aan mensen die bijvoorbeeld klimaatangst hebben of zich druk maken over ecologische uitdagingen. De track verdiept hun inzicht in de relatie tussen mensen en andere levensvormen, en in wat nodig is om met zorg de aarde te bewonen.
“Er is al veel psychologisch onderzoek over ecodepressie en klimaatangst, en er zijn behandelmethoden”, zegt Hans Alma, docent en initiator. “Maar het gaat niet alleen om psychische problematiek; het zijn in feite gezonde reacties op existentiële vragen die op mensen afkomen. Zo maakt één op de vijf jongeren zich ernstig zorgen over het klimaat, daar heeft geestelijke verzorging een taak. Of klimaatactivisten die kampen met gevoelens van woede en machteloosheid, hoe houden zij het vol? Maar denk ook aan boeren, die te maken krijgen met vragen rond bestaanszekerheid. Ook daar gaan we mee aan de slag.”
De eerste lichting studenten komt van de VU Faculteit Religie en Theologie, en hun achtergronden zijn gevarieerd. Er zijn mensen uit een christelijke of boeddhistische traditie, maar ook studenten zonder band met een religieuze traditie die zich betrokken voelen bij de thematiek.
Een van hen is Marlous Ockhuysen, die het welzijn van Nederlandse klimaatactivisten van Extinction Rebellion onderzocht. “Natuur en strijden voor behoud van een gezonde aarde, is voor hen een spirituele levensoriëntatie. Wat mij raakte, is dat Extinction Rebellion zich beroept op zowel wetenschappelijke kennis als spirituele kennis van inheemse volken. Maar ze voelen zich alleen in hun strijd. De urgentie wordt maatschappij breed nog niet voldoende gehoord en gevoeld, terwijl de wereld spreekwoordelijk in brand staat.”
“De klimaatcrisis is niet iets wat alleen activisten of wetenschappers aangaat, want de mens staat uiteindelijk niet op zichzelf. We zijn onlosmakelijk verbonden met de natuurlijke omgeving en al haar levensvormen. En als je het hebt over welke plek de mens inneemt in het grotere geheel, met alle interactie die daarbij hoort, dan is dat bij uitstek een onderwerp dat binnen het vakgebied van de geestelijk verzorger valt. Zo kunnen we actiever bijdragen aan de verbreding van het maatschappelijke debat over klimaatverandering.”