Tentoonstelling ‘Wij zijn hier’ van Nationaal Moslim Archief

De vroegste contacten van Nederland met de islam waren vooral handelsrelaties tussen de Nederlandse Republiek en het Ottomaanse Rijk in het Middellandse Zeegebied. Vanaf het begin van de zeventiende eeuw veroverden Nederlandse handelscompagnieën gebieden in Azië, met name het huidige Indonesië. Vanaf toen kwam Nederland veel directer in contact met moslims en het islamitische geloof. In voormalig Nederlands-Indië en Suriname heerste Nederland over miljoenen moslims. De koloniën waren ver en de meeste bewoners hadden geen geld of toestemming om naar Nederland te reizen. Daardoor ontstaan pas in het begin van de twintigste eeuw de eerste moslimgemeenschappen in Nederland. In Wij zijn hier staan drie van deze gemeenschappen centraal: Molukkers, Javaanse Surinamers en Hindostaanse Surinamers. Zij zijn een blijvend onderdeel van de Nederlandse maatschappij geworden.

In Wij zijn hier komen drie Nederlandse moslims aan het woord. We kijken door hun ogen naar de komst van de eerste groepen moslims in Nederland. Fâris van de Lisdonk, derde generatie islamitische Molukker, vertelt over zijn grootouders die in 1951 in Nederland aankomen. Ook is in de expositie een deel van de slendang (draagdoek) van de adoptief overgrootmoeder van Emillio Kertokarijo te zien. De moeder van de oma van Emillio ging na vijf jaar als contractarbeider te hebben gewerkt terug naar Java. Op de plantage in Suriname had ze drie kinderen gekregen. De oma van Emillio heeft ze ter adoptie af moeten staan om de overtocht te kunnen betalen. De slendang staat daarom voor Emillio symbool voor bescherming en veerkracht. Tot slot vertelt de Hindostaanse Gracia Rahman Khan aan de hand van de originele dagboeken van haar overgrootvader over zijn werk als contractarbeider in Suriname.

De tentoonstelling is samengesteld door het Moslim Archief, een nieuw initiatief dat als doel heeft het erfgoed van Nederlandse moslims in het collectieve geheugen van Nederland te verankeren. De grafische vormgeving van de tentoonstelling is verzorgd door Gayle Tjong-Kim-Sang. De officiële opening van de tentoonstelling Wij zijn hier vindt plaats op dinsdag 24 september om 19.00 uur.