Bert Verhoeff: “Ik vond het fijn dat ik iemand iets kon vertellen”

Bert, hoe gaat het met jou?

“Ik heb mijn verleden afgesloten. Als ik denk aan de toekomst, ja, dan zie ik die met vertrouwen tegemoet,” aldus Bert. “Ik wil mijn kinderen een veilig thuis bieden. Hen een andere jeugd bieden dan ik zelf heb gehad…”

Bert is de oudste van een gezin van vier kinderen, van wie hij en zijn twee jaar jongere broer dezelfde vader hebben. Toen zijn broertje werd geboren, verslechterde de situatie thuis en ging zijn vader aan de alcohol en verdween uiteindelijk van het toneel.

Bert: “Daarna had mijn moeder contact met verschillende mannen. En kreeg ik te maken met mishandeling. Ik mocht met niemand contact hebben toen de blauwe plekken zichtbaar werden. Wel kwam ik bij mijn oma, maar ik heb haar nooit iets verteld en ik weet ook niet of zij iets wist of vermoedde. Toen mijn moeder op een dag de mishandeling ontdekte, kon de man direct het huis verlaten. Als kind had ik veel last van woedeaanvallen. Daar heb ik therapie voor gehad. Ik kom uit een heel explosief gezin. Je moest altijd op je hoede zijn. Gelukkig kon ik wel altijd bij mijn oma’s terecht. Een van mijn oma’s had ook de voogdij over mij en mijn broertje. Aan de moeder van mijn vader bewaar ik fijne herinneringen. Met haar ging ik op vakantie, mijn vader ging dan ook mee. Dat waren fijne momenten.”

“Ook de basisschooltijd in Kampen was nog wel leuk,” aldus Bert. Hij speelde en had groepjes vrienden om zich heen. Wel was hij ‘altijd blij om weer naar school te gaan’. Toen hij zestien was haalde hij zijn vmbo-diploma, administratie. Bert vervolgt: “Toen mijn moeder ziek werd, bleef ik thuis om voor mijn broertjes en zusje te zorgen. Een paar maanden voordat ik achttien jaar werd stond de leerplichtambtenaar op de stoep. Ik had nog naar school gemoeten na het vmbo. We hebben verschillende gesprekken gevoerd en ze merkte op dat ik zo emotieloos reageerde. Ik was niet blij, niet boos, net of ik alle emotie had uitgeschakeld.”

De leerplichtambtenaar heeft hem toen ingeschreven voor de opleiding ICT bij Landstede MBO in Zwolle en contact gelegd met Nabil Sahhar van Maatje op Maat. Bert: “De eerste periode op school vond ik wel heftig. Vooral de grote klassen; in ruimtes met veel mensen voel ik mij niet op mijn gemak. Ik was blij dat er na een paar maanden minder leerlingen in de klas waren, het was overzichtelijker geworden.”

Bert: “Tijdens mijn opleiding heb ik in de vakanties bij Van Dijks’ Boekenhuis gewerkt. In die tijd ontmoette ik ook Charlotte, bij wie ik vroeger in de klas had gezeten. Het klikte en we werden verliefd. Na mijn schoolperiode en voor mijn huidige baan heb ik via het uitzendbureau veel baantjes gehad. Ik nam al het werk aan dat me werd aangeboden. Ik moest wel werken om een inkomen te hebben, want Charlotte was inmiddels zwanger. We gingen samenwonen en op mijn éénentwintigste werd ik vader van mijn zoontje. We waren zelf nog kinderen en van het ene op het andere moment waren we een gezin. Charlotte moest na een half jaar weer naar school en toen was ik huisvader. Het was vreemd, want ik besefte nauwelijks dat het mijn kind was dat in mijn armen lag. We zijn samen volwassen geworden en het was vooral in het begin niet altijd even gemakkelijk. Gelukkig stonden mijn schoonouders financieel voor ons garant. Ook mooi was dat ik teamleider werd bij Van Dijks’ Boekenhuis. Leuk team, niet zo groot, het was er heel plezierig.”

“Maar intussen bleef ik samen met Charlotte zoeken naar meer vastigheid en een mooie baan. Charlotte ontdekte de open vacature bij het Almere College in Dronten. Daar ben ik aangenomen en ik heb het er erg naar mijn zin. Ik ben verantwoordelijk voor de IPads, en zorg ervoor dat de goede programma’s op de IPads komen. Ik heb veel contact met leerlingen, docenten en met de ouders. De leerlingen nemen ook hun IPads mee naar huis, er staan dan allerlei games en dergelijke op. Maar zo gauw de leerlingen op school komen, gaat alles eraf wat niet met school te maken heeft. Dat heb ik zo ingesteld.”

Het was een heftige jeugd voor Bert. Er zijn verschillende personen die een cruciale rol in zijn leven hebben gespeeld en in zijn ontwikkeling. Hij noemt de leerplichtambtenaar, zijn maatje Hans Renkema en Nabil Sahhar. Ook zijn vriendin Charlotte en haar vader zijn hele belangrijke schakels gebleken in het leven van Bert.

“Hans werd mijn maatje. Ik wist nog niet zo goed wat ik van een maatje kon verwachten,” aldus Bert. “Maar het eerste wat hij vroeg was ‘Hoe gaat het met je?’. Dat had nog nooit iemand aan mij gevraagd! In het begin was ik erg terughoudend, ik had een muur opgetrokken waar niemand zomaar doorheen kon komen. Wij kwamen in eerste instantie tweemaal per week bij elkaar. En ik merkte dat de band steeds sterker en vertrouwder werd. Ik vond het fijn dat ik iemand iets kon vertellen. Langzamerhand werd ik door Hans uitgenodigd om opener te zijn. Ik bereidde mij voor op onze gesprekken.”

“Zowel Hans als ik woonden in Kampen. Vandaar dat wij afspraken in de ‘Groene Vlinder’, een café in de binnenstad. Hans is een positieve man, relaxed en het was veilig bij hem. Ik kan wel zeggen dat ik zonder Hans geen diploma gehaald zou hebben. Want aan het einde van de ICT-opleiding, tijdens mijn stage, ging het bijna mis. Ik kreeg problemen met mijn mentor. Ik had mijn stage niet goed gedaan. De contacten met de klanten gingen niet goed. Maar ik had nooit gehoord dat ik iets niet goed deed. Mijn ICT-werkzaamheden gingen juist heel erg goed. Met behulp van Hans, mijn schoonvader en de directie van Landstede MBO is het uiteindelijk toch gelukt. Ik voelde mij gelijkwaardig aan Hans. Het leuke was dat ik Hans kon helpen met zijn computerproblemen. En hij gaf mij structuur.”

Bert: “Toen ik bij Charlotte thuis kwam, maakte ik kennis met een heel ander soort gezin. Ik vond het wel raar. Was in het begin toch erg op mijn hoede, wat kon ik wel zeggen wat niet, hoe reageren zij, maar ook hier raakte ik zo langzamerhand thuis. Ik was niet gewend aan gewone contacten.”

“Ik heb nog wel contact met mijn moeder. Onze zoon logeert heel soms bij haar. En elke keer zeggen Charlotte en ik tegen elkaar ‘Zullen wij dat wel doen, kan dat?’. Maar dan bedenken we dat we familie zijn. Nu we zelf ouders zijn, heb ik meer respect voor mijn moeder. Zie ik dat zij ook slachtoffer was en dat ze fouten heeft gemaakt, maar iedereen heeft zijn gebreken. Het blijft mijn moeder en de oma van mijn kinderen en dat wil ik hen niet ontnemen. Je kunt blijven hangen in het verleden, maar ik kies ervoor om toekomstgericht te zijn.”

Met zo’n heftige jeugd is het niet zo moeilijk om op latere leeftijd de verkeerde kant op te gaan. Toch vond Bert de kracht om het anders te doen dan hij gewend was.

Bert: “Ik zie mijn neven en nichten. Met hen gaat het niet goed. Ook zij misten vroeger, net als ik, een veilig thuis en ook zij hadden te maken met veel schulden. Dit is voor mij de motivatie om het anders te doen. Om mijn kinderen een betere en veiligere toekomst te geven dan ikzelf heb gehad.”

Hans Renkema was predikant en later docent aan de Theologische Universiteit in Kampen. Na zijn emeritaat is hij door Nabil geïnspireerd om maatje te worden. Zo kwam Bert op zijn pad.

Hans heeft twee keer een stage geregeld voor Bert. De eerste stage ging prima, maar de tweede stage liep slecht af. Technisch was alles wel in orde, maar Bert miste sociale vaardigheden. Hans klom in de pen en wist de toenmalige directeur van Landstede MBO zover te krijgen dat Bert met een bijscholing sociale vaardigheden alsnog glansrijk zijn examen haalde.

“Wij spraken altijd af in de Groene Vlinder in de Oudestraat in Kampen,” vertelt Hans. Op neutraal terrein. Het effect van deze plek was dat Bert het gevoel had dat Hans en Bert gelijkwaardige partners waren. Met Hans kon Bert zijn kennis van ICT delen. Want Hans had ook kennis van het computerwerk en gebruikte dit veel in zijn eigen werk.

Voor Hans was Bert een jongen die wat begeleiding nodig had. Hans wist niet veel over de achtergrond van Bert. “Mondjesmaat kwam zo nu en dan wat informatie naar boven. Ik ben wel eens bij hem thuis geweest. Dat was geen omgeving om een kind in te laten opgroeien. Bij het 10-jarig jubileum van het maatjesproject, waar wij beiden waren, hoorde ik eigenlijk pas echt uit wat voor gezin Bert kwam. En hoe beschadigd Bert is geweest door zijn jeugd.”

“Bert was een open jongen, gaf antwoord op vragen, maar vertelde nooit spontaan iets over zichzelf. Hij liet zijn narigheid niet zien. Als Bert iets vertelde over zijn werk dan straalde hij. Hij was er zo blij mee. En nu fietst hij elke dag van Kampen naar Dronten om te werken.”

“Ik ben blij dat ik iets kon betekenen voor Bert. Maar ik was niet de enige steun voor hem, de vader van Charlotte heeft het stel ook erg geholpen, bijvoorbeeld met het verkrijgen van hun eerste woning.”

Hans vertelt dat hij geen maatje meer is. “Ik heb een aantal maatjes begeleid, met meer en minder succes. Het is niet niks, een kind dat zoveel heeft meegemaakt; het gaat in je systeem zitten. Het is soms moeilijk om je er los van te maken. Maar ik heb er geen spijt van. Het is mooi om een bijdrage te hebben geleverd aan de ontwikkeling van jonge mensen.”