Binnenkort in Almere: het Droomhuis

Na de vakantie zal het Droomhuis geopend worden in Almere. Kun je hier iets meer over vertellen?

“Het Droomhuis is een woonhuis. Dit woonhuis van ’s Heeren Loo zal na een voorbereidingstraject van enkele jaren bewoond gaan worden door 24 kinderen en jongeren met een verstandelijke (en lichamelijke) beperking. Het unieke aan dit huis is dat er bij het zorgaanbod rekening wordt gehouden met de diverse achtergronden van de cliënten. In de meeste gevallen zal dit inhouden dat de clienten een multiculturele of islamitische achtergrond hebben. Voor zover ik weet zijn er geen vergelijkbare huizen, in ieder geval niet binnen grote zorgorganisaties als ’s Heeren Loo, omdat de meeste grote organisaties zich helaas nog niet richten op diversiteit.”

In de informatie over het Droomhuis staat: “…waarbij de zorg zich richt op de vraag vanuit de multiculturele samenleving en waarbij specifieke aandacht is voor de islamitische waarden en normen”. Kun je aangeven wat met die islamitische waarden en normen wordt bedoeld?

“De basis voor het aanbieden van zorg is de visie: waarom bied je zorg en welk antwoord geef je hiermee op de vraag van cliënten met een islamitische achtergrond? De islamitische gebruiken, zoals het respect voor seksescheiding, gebed en spiritualiteit, halal voedsel, de ramadan en islamitische feestdagen, zijn dan geen onderwerp van discussie meer. Dit is de basis. Van daaruit worden werkelijke uitdagingen aangegaan, waarbij de persoonlijke benadering en het respect voor de familiestructuur voorop staan. In veel islamitische en andere wereldculturen voelt de familie een sterke betrokkenheid bij de zorg voor een familielid. Deze waarde is ingebed in het Droomhuis, in tegenstelling tot bijvoorbeeld zorghuizen die uitgaan van de blanke westerse culturen.”

Zoals op bijna alle multiculturele/islamitische projecten en initiatieven in Nederland, zal op het Droomhuis ook wel weer kritiek komen. Wat gaan jullie doen met die kritiek?

“Initiatiefnemer Jos Artz kwam tien jaar geleden met het idee voor het Droomhuis, toevallig in een roerige tijd vanwege 9/11. In deze periode was het omstreden om te publiceren over zorg in een diverse religieuze en culturele context, maar Jos Artz geloofde hierin. Niet alleen om de islam als onderdeel van Nederland te erkennen, maar ook vanuit een inclusievere en dus lucratievere bedrijfsvoering.
Na behoorlijk veel media-aandacht werd hij gezien als landverrader en werd het Droomhuis gezien als een ondermijning van de conservatief-christelijke identiteit van ’s Heeren Loo. De laatste jaren heeft de PVV kritiek geleverd op het Droomhuis, maar ’s Heeren Loo is hier niet op ingegaan omdat ze wist dat ze het gat moest opvullen: er is te veel verborgen leed in families met een gehandicapt kind en het gesprek moet worden aangegaan.
De andere politieke partijen uit Almere stonden wel achter het Droomhuis, omdat voor ’s Heeren Loo de zorg centraal staat. Moslims verdienen een plek waar ze de juiste zorg krijgen én zich tegelijkertijd thuis voelen en zichzelf in kunnen herkennen. Vorige week bezocht een Somalisch kind het Droomhuis en ze zei: ik ben thuisgekomen.”

Wellicht zal het grootste kritiekpunt zijn: waarom nou weer een apart tehuis voor met name moslims en niet een ‘gewoon’ tehuis?…

“Het huis is niet exclusief voor moslims. Zo is er bijvoorbeeld een rooms-katholiek Surinaams-Antilliaans gezin dat zich heeft gemeld bij het Droomhuis. Het is jammer dat de meeste zorgorganisaties homogeen zijn ingericht waardoor er te weinig rekening wordt gehouden met wat er speelt in gezinnen. Het is in veel van de wereldculturen not done dat een kind uit huis gaat, laat staan dat je de zorg voor een gehandicapt kind uit handen geeft. De verantwoordelijkheid die deze families voelen is iets heel moois, en een kracht waar vanuit je kunt werken.”

Jongeren met een verstandelijke beperking… dat lijkt me geen gemakkelijke groep om mee te werken. Heb je ervaring met deze groep?

“Ik werk bij adviesbureau Vizea en niet in de gehandicaptenzorg, dus ik heb er niet veel ervaring mee. Maar ik heb wel een persoonlijke ervaring, omdat ik vroeger een Marokkaanse vriendin had met een beperking, ze zit in een rolstoel. Ik raakte bevriend met haar en zocht haar vaak op in haar zomerverblijf of bij de dagbesteding, waar ik ook kennismaakte met andere mensen met een beperking. Er spreekt zo’n kracht en doorzettingsvermogen uit mijn vriendin, dat inspireert me elke keer weer. De communicatie is puur en de relatie is op barmhartigheid gebaseerd.”

Zijn er in de moslimgemeenschap taboes rondom verstandelijk beperkte mensen?

“In cultureel opzicht is er veel schaamte en onwetendheid over het omgaan met een handicap. Daarentegen kent de islamitische literatuur een positieve houding ten opzichte van mensen met een handicap, wat blijkt uit onderzoek van dr. Mohammed Ghaly. Maar de positie van gehandicapte moslims in Nederland blijft achtergesteld. Ze maken vaak geen gebruik van bestaande faciliteiten, volgens Ghaly, omdat er geen rekening wordt gehouden met de religieuze achtergrond. Hier moeten de komende jaren oplossingen voor komen, omdat de zorgvraag van moslims groeit. Het Droomhuis is daar een begin van.”

Hebben we in Nederland over twintig jaar meerdere droomhuizen?

“Waarschijnlijk wel, omdat het Droomhuis een voorbeeld is van diversiteit in de zorg. Er zijn nu al andere steden die interesse tonen in het concept. Dit is enerzijds goed nieuws, maar anderzijds is het heel jammer, omdat het aangeeft dat de zorg moet transformeren. De islam en moslims zijn geen specifieke doelgroep, ze zijn een onmiskenbaar onderdeel van Nederland en onderdeel van de wereld.”