Een gesprek met Hans Gerding, tot 2016 bijzonder hoogleraar aan het Instituut voor Wijsbegeerte van de Universiteit Leiden, en directeur van het Parapsychologisch Instituut. Thans geeft hij les aan de AvG. Hij verzorgt lesmodules en is betrokken bij denktank-activiteiten van de academie.
Kunt u kort iets over uzelf vertellen?
“Ik ben filosoof en was als eerstejaars student al geïnteresseerd in buitengewone ervaringen zoals telepathie, helderziendheid, uittredingen, bijnadood-ervaringen en mystieke ervaringen. Het is een fascinatie die tot op de dag van vandaag in mij leeft.
Ik onderzoek die ervaringen vanuit de filosofie, de wetenschap, en ook in mijzelf. Dat laatste bijvoorbeeld in mijn eigen dromen, in meditatie en onder andere door deel te nemen aan sjamanistische rituelen.”
Sjamanistische rituelen? Wat moet ik me daar bij voorstellen?
“Ik heb daar een paar keer in mijn leven aan deelgenomen. Daarbij worden entheogene psychoactieve middelen gebruikt. Entheogeen betekent de God in jezelf oproepend. Er gaan dan deuren open die iets van de mystieke dimensie laten zien.
Maar, in één adem door wil ik hier direct bij zeggen dat niet iedereen dat moet of hoeft te doen. Het is voor sommige mensen gevaarlijk, en er moet daarom sowieo altijd deskundige leiding bij zijn. Bovendien zijn er meerdere wegen die naar Rome leiden. Je kunt ook inspiratie halen uit yoga, meditatie, bidden, naar muziek luisteren of wandelen in de natuur.”
Kunt u iets meer vertellen over dat ‘onderzoek in uzelf’ waar u het net over had?
“Tja, dat is het dagelijks leven als leerschool. Alles wat je in de schoot geworpen krijgt, in liefdevolle relaties, studie, werk en inspirerende ervaringen, is weinig waard als je dat niet weet door te vertalen naar de praktijk van het gewone dagelijkse leven. Je zo goed mogelijk verhouden tot wat zich ook maar voordoet. Het dagelijks leven als toetsteen van zelfonderzoek.”
Dan even naar de Academie voor Geesteswetenschappen (AvG). De AvG heeft een vierjarige opleiding Transpersoonlijke Psychologie & Energetische Therapie op HBO-niveau. Wat betekenen de woorden ‘transpersoonlijke psychologie’ en ‘energetische therapie’ eigenlijk?
“Transpersoonlijk betekent ‘voorbij het persoonlijke’ en verwijst naar spirituele ontwikkelingsmogelijkheden in iedere mens. Het gaat daarbij om nieuwe perspectieven vanuit andere bewustzijnsposities, zelfinzicht, en, zoals ik al zei, vooral ook om de doorwerking daarvan in je functioneren in het gewone leven van alle dag. Daarmee is transpersoonlijke psychologie een proces waar je jezelf voor open kan stellen, en waarin je voor een ander als counselor een klankbord kunt zijn.
Bij energetische therapie gaat het om werken met subtiele energie die je kan leren voelen en therapeutisch helend kan aanwenden in een behandeling van iemand.
Bij energetische therapie gaat het om werken met subtiele energie die je kan leren voelen en therapeutisch helend kan aanwenden in een behandeling van iemand. Op onze academie leer je niet alleen de techniek daarvan, maar je leert ook de wortels ervan kennen. Je maakt kennis met de mens- en wereldbeelden waar energetische behandelingen uit voortgekomen zijn.
Transpersoonlijke psychologie en energetische therapie overlappen elkaar gedeeltelijk. Dus kennis op het ene gebied is verrijkend voor het andere en omgekeerd.
Interessant is ook dat transpersoonlijke psychologie en energetische therapie universeel zijn. Ze komen in alle tijden en culturen voor. In de opleiding wordt daarom steeds ook de link gelegd met filosofie, wetenschap en de wijsheidstradities.
Veel aandacht tijdens de opleiding dus voor onderwerpen en ervaringen die vaak nog niet geaccepteerd zijn of worden in onze samenleving. Hoe kijkt u hier tegenaan? Zitten we toch ook niet in een ontwikkeling van steeds meer acceptatie?
“Uit enquêtes blijkt dat de helft van de bevolking wel eens een buitengewone ervaring heeft gehad: helderziendheid, voorspellende droom, bijnadood-ervaring, wonderlijke ‘toevalligheid’, uittreding, enzovoort. Mensen met problemen op dit gebied wacht vaak een koude douche als gevolg van de volgende denkbeweging, die bij veel zorgprofessionals leeft. Het gewone (de helft van de bevolking meldt zulke ervaringen) wordt eerst tot ‘buitengewoon’ bestempeld, en vervolgens wordt dit ‘buitengewone’ als psychopathologie gezien. En dan kom je bovendien terecht bij een psycholoog die over dit alles nauwelijks iets heeft geleerd in zijn of haar opleiding.”
Veel professionals schieten te kort. Dat die ervaringen er vroeger al waren en ook nu all over the place aanwezig zijn, accepteren de meeste mensen wel, ook wetenschappers en therapeuten. Het gaat pas wrikken bij wat je de ‘ontologische claim’ kan noemen. Dat wil zeggen: de claim dat die ervaringen niet alleen ‘in iemands hoofd’ zitten, maar dat het gaat om een werkelijk contact met, of reis door, andere dimensies van de werkelijkheid.”
Kunt u hier een voorbeeld van geven?
“Iemand die bijvoorbeeld in een droom zijn vader ziet verongelukken, wat naderhand ook werkelijk en precies als in die droom gebeurd blijkt te zijn, maak je niet wijs dat die ervaring ‘slechts in zijn hoofd’ zat. Die droom was een waarneming van een werkelijke gebeurtenis en dus veel meer dan ‘slechts subjectief’.
Precies op dit punt bestaan er controverses. En precies op dit belangrijke punt voelen mensen met problemen zich niet gezien in de hulpverlening. Daarom is het even belangrijk als interessant om wetenschappelijke experimenten waarin proefpersonen onder gecontroleerde omstandigheden paranormale prestaties leveren, bij al deze beschouwingen te betrekken. Aan al deze zaken wordt in onze lesmodules aandacht besteed.”
Kunt u hier iets over vertellen? Hoe wordt daar precies aandacht aan besteed?
“De docenten zijn op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen in hun eigen vakgebied. Die vakgebieden overlappen elkaar. Buitengewone ervaringen hebben niet alleen te maken met inspiratie, creativiteit, (para)psychologie, occultisme, esoterie, mystiek en de wijsheidstradities, maar ook met psychiatrie. Onze studenten krijgen inzicht in de samenhang tussen al deze gebieden.”
Buitengewone ervaringen hebben niet alleen te maken met inspiratie, creativiteit, (para)psychologie, occultisme, esoterie, mystiek en de wijsheidstradities, maar ook met psychiatrie.
Gaat het om een erkende opleiding?
“De opleiding Energetische Therapie is erkend door de beroepsvereniging van energetisch therapeuten (VVET). Voor Transpersoonlijke Psychologie loopt momenteel een aanvraag voor accreditatie. Zo’n accreditatie is een eerste stap naar erkenning door beroepsverenigingen. Met enkele daarvan zijn gesprekken gaande.
Op onze website staat de actuele informatie over accreditaties. Overigens is onze Academie niet door de Nederlandse overheid erkend en streeft dat vanwege haar bijzondere karakter ook niet na.”
Kunt u dat laatste uitleggen?
“Een van de grootste hartstochten van de mens is: administratiekantoren inrichten, reglementen bedenken, en elkaar met de reglementen in de hand, de les lezen. Wij, de studenten, docenten en het bestuur van de academie, treffen onszelf aan in een cultuur en een tijdgewricht waarin die hartstocht flink wordt uitgeleefd.
Wanneer wij onze academie zouden organiseren zoals de overheid dat wil, dan zou dat tot flinke aanpassingen in de colleges en de leerstof leiden en tot veel hogere tarieven. We willen die knieval niet maken. We hebben gekozen voor minimale maatschappelijke aanpassing om tenminste de beroepsmogelijkheden voor onze afgestudeerden veilig te stellen.
Dat geeft ons maximale vrijheid. Dit is een heel bewuste keuze geweest die onze academie een schittering geeft die geestverwanten aantrekt. Dat geldt voor zowel onze studenten als voor onze docenten.”
Zijn er in Nederland momenteel niet al meerdere vergelijkbare opleidingen?
“Er zijn in Nederland meerdere aanbieders van Energetische Therapie, maar er is in Nederland geen tweede instelling die in de breedte en kwalitatief in de diepte kan bieden wat onze Academie biedt. Bij energetische therapie komt bij ons naast het leren van een techniek ook de inbedding in de wijsheidstradities, verbinding met mensbeelden en wetenschappelijk onderzoek naar voren.
In het veld van de transpersoonlijke psychologie is er geen andere instelling die een opleiding tot transpersoonlijk counselor aanbied. Daarin zijn we uniek. Daar komt bij dat al onze docenten niet alleen experts in hun werkveld zijn, maar ook betrokken en toegewijd in het delen van hun kennis en vaardigheden.”
Kunt u nog iets meer vertellen over dat unieke?
“Het unieke zit ‘m in de gelukkige combinatie van sterk gemotiveerde studenten en docenten. Dat geeft de colleges een sprankelende sfeer waar zowel studenten als docenten inspiratie aan opdoen, met voor de studenten een maximaal profijt in kennisoverdracht.
In de tweede plaats: we zijn dus geen overheidsinstelling. We hechten aan onze autonomie. Juist daardoor kunnen we dicht bij de inhoud blijven, want daar gaat het om, daar komen de studenten voor. En organisatorisch zijn er korte lijntjes waardoor de contacten met de studenten gemakkelijk en laagdrempelig zijn.”
Waarom is er volgens u behoefte aan jullie opleiding? En: voor welke doelgroepen is jullie opleiding interessant, denkt u?
“Onze opleiding schittert, heeft iets vitaals dat veel mensen aanspreekt. We hebben een goed en helder evenwicht tussen het buitengewone, het spirituele aan de ene kant en aan de andere kant degelijke wetenschap en filosofie, ook die van de niet-westerse culturen. En we zijn levensbeschouwelijk neutraal. Dat betekent pluriformiteit. Alle onderwerpen worden vanuit meerdere invalshoeken belicht.
De docenten zijn hoogopgeleide mensen die vaak al decennia lang met hun onderwerp bezig zijn. Zij hebben niet alleen boekenkennis en onderzoekservaring in huis, maar hebben de onderwerpen waar ze les over geven ook zelf doorleefd.
En nu het antwoord op uw vraag waarom er behoefte zou zijn aan onze opleidingen. Je kunt je beter afvragen waarom er geen behoefte zou zijn aan een academie als de onze. Wat we bieden spreekt erg veel mensen aan. Mensen die open staan voor spiritualiteit, niet zwevend maar verlangend, gretig soms, op zoek zijn naar wat wij bieden. Als ze onze website gevonden hebben, is er dikwijls een aha-gevoel. Eindelijk staat hier onder een paraplu bij elkaar wat ze eerst op heel verschillende plaatsen bij elkaar moesten sprokkelen.”
Waar kunnen mensen die de opleiding na 4 jaar hebben afgerond terecht? Geven jullie ‘baangaranties’?
“Geen enkele opleiding geeft baangaranties. Onze studenten zijn qua kennis, beroepshouding, vaardigheden en certificaten voldoende gekwalificeerd om de arbeidsmarkt te betreden. Sommige van hen doen de opleiding overigens in aanvulling op en ter verbreding van hun bestaande beroepsuitoefening. Voor anderen is de opleiding een loopbaanwissel. Onze studenten werken bijvoorbeeld in instellingen van (geestelijke) gezondheidszorg die ruimte bieden aan een complementaire benadering. Een deel van hen begint een zelfstandige praktijk.”
Wat zou u willen zeggen tegen mensen die dit interview lezen en twijfelen over wel/niet de opleiding bij jullie gaan doen?
“Kijk op onze website naar lesmodules die je interessant vindt. Kom naar een open dag, neem de atmosfeer in je op, laat je informeren en volg een proefles. Praat onder vier ogen of in kleine groepjes met studenten van onze academie en met docenten die er rondlopen.”
Voor meer informatie over de Academie voor Geesteswetenschappen of de opleidingen van de AvG: klik hier.
