Waarom deze serie?
Overdijk: “De aanleiding is het vieren van 70 jaar Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, die in 1948 door de First Lady van de wereld, Eleanor Roosevelt, gepresenteerd werd in de VN. In datzelfde jaar vond in Amsterdam op 23 augustus de oprichting van de Wereldraad van Kerken plaats. Deze twee gebeurtenissen waren de ‘Sign of the Times’ na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. De wereld moest beter worden en de humaniteit diende beschermd te worden.
Zeventig jaar later staan we opnieuw voor grote uitdagingen. We hebben te kampen met democratieën die onder druk staan en toenemende ongelijkheid, maar ook met een crisis in zingeving en de uitputting van onze planeet. Het leek ons een goed moment om, geïnspireerd door Eleanor, met twaalf internationale topvrouwen ‘de toestand in de wereld’ door te lichten en een nieuwe koers uit te zetten.”
Wat is de reden om alleen voor vrouwen te kiezen?
Jakobs: “2018 is wereldwijd het jaar van de vrouwen. Kijk naar #TIMESUP en de #WOMENSMARCH. Vrouwen nemen wereldwijd verantwoordelijkheid en roepen op tot actief burgerschap om zo maatschappelijke verandering op het gebied van democratie, ongelijkheid, klimaat, religie en leiderschap vorm te geven. Als programmamaker vind ik het belangrijk dat mensen andere visies op de werkelijkheid zien en horen. En in ‘a man’s world’ is dit een ander perspectief.”
Bouazza: “In een tijd waarin populisme en racisme welig tieren en empathisch leiderschap niet dik gezaaid is, hebben we vrouwen gezocht die tegen de stroom in hun krachten inzetten voor meer gelijkheid en rechtvaardigheid en die dat al deden lang voor Hollywood #TIMESUP ontdekte. Wat me raakt is dat we zulke indrukwekkende vrouwen hebben die allemaal op hun manier bijdragen aan een betere, inclusieve wereld voor mens en natuur.”
Jakobs: “De afgelopen maanden was ik veel onderweg en heb ik naast het interviewen van onze 12 topvrouwen, ook ‘kleine’ verhalen verzameld op al die continenten. Zo filmde ik een vrouw op het platteland in Kenia, die als landbouwkundige werkt en wiens droom het is om de Afrikaanse landbouw zo te veranderen dat er geen misbruik meer wordt gemaakt van de boeren en het winstgevend wordt. In Hongarije omtmoette ik een vrouw die blijft strijden voor democratie, ondanks de tegenwerking van het regime van Orban. Er zijn zoveel sterke vrouwen die de wereld draaiend houden.”
Interessant. Kunnen jullie wat meer vertellen over de vrouwen die jullie hebben geïnterviewd?
Bouazza: “Overal zie je dat het vrouwen zijn die de voorhoede vormen van emancipatie- en bevrijdingsstrijd. Ze zijn er gewoon, je moet ze alleen wel willen zien en horen. Neem Tawakkol Karman uit Jemen, die de Nobelprijs voor de Vrede won als eerste Arabische vrouw en jongste laureaat ooit. Ik mocht haar interviewen in het Arabisch. Tawakkol ziet het gebrek aan vrouwenrechten en de marginalisering van vrouwen als reden voor de slechte situatie in de Arabische landen, maar niet alleen daar. Want zo zegt ze: ‘Er is nog nooit een vrouwelijke secretaris-generaal van de Verenigde Naties geweest’. Ze gelooft in vrouwelijk leiderschap en is zelf een rolmodel voor meisjes en vrouwen in de Arabische wereld.
Jakobs: “Toen ik Isabel Allende interviewde vertelde ze me over haar reis naar India. Ze ontmoette een vrouw, die haar bij het afscheid een pakje in de handen duwde. Er bleek een baby in te zitten, een meisje. Omdat meisjes op het platteland van India niets waard zijn, geef je je baby dus liever weg aan een vriendelijke vreemdelinge. Ik vond het zo hartverscheurend om te horen dat de tranen over mijn wangen liepen. Vanuit deze ervaring heeft Allende een Stichting opgericht voor meisjes onder het motto: Verander de wereld!
En daar sluit Mabel van Oranje naadloos bij aan met haar inzet voor mensenrechten. Als voorzitter van Stichting Girls Not Brides: The Global Partnership die een einde wil maken aan kindhuwelijken, heeft ze in het voorjaar de Geuzenpenning in ontvangst genomen.”
Overdijk: “Wat ik heel inspirerend vind is dat al onze vrouwen de innerlijke noodzaak voelen om de handen uit de mouwen te steken. Ze zijn zonder uitzondering zeer geëngageerd. De een vanuit haar religieuze traditie, de ander vanuit een humanistische achtergrond. Ze hebben allemaal offers moeten brengen voor wat ze doen. Mary Robinson, de eerste vrouwelijke president van Ierland vertelt hoe ze op straat werd nageroepen: ‘You’re a devil from hell’. Ik bewonder mensen die vanwege hun idealen tegen de stroom in roeien, terwijl ze daarvoor persoonlijk vaak een hoge prijs betalen.”
Jakobs: “En het zijn bruggenbouwers. Agnes Abuon, topvrouw van de Wereldraad van Kerken doet veel aan conflictbemiddeling. Ze ziet het interreligieuze gesprek als een belangrijke bijdrage aan vrede en gerechtigheid. ‘If we believe that God works in mysterious ways, then we cannot believe that our faith, is the only moment that God manifests himself’, aldus Abuom. Ze pleit voor een ‘safe space’ om met elkaar te praten, vooroordelen te ontkrachten en roept op tot compassie en transformatie.”
Overdijk: “Interessant is dat deze vrouwen grensoverschrijdend zijn. Ze laten zich niet opsluiten in één enkele identiteit of gemeenschap. De Turkse schrijver Elif Shafak verwoordt dit heel goed: ‘Kunnen we niet van meer dan één stad tegelijk houden, van meer dan één cultuur? Kunnen we niet dromen in meer dan één taal? Natuurlijk kunnen we dat’. En meteen waarschuwt ze dat extremisten het doen voorkomen alsof we niet meervoudig zouden kunnen zijn. Extremisten haten pluralisme en meervoudigheid. Maar we hebben allemaal meer dan één identiteit en daarom moeten we meervoudigheid en multiple belonging verdedigen om de kwaliteit van onze democratieën op peil te houden en ons niet te laten gijzelen door extremisten.”
Tot slot, waarom mogen kijkers deze serie niet missen?
Bouazza: “We worden dagelijks geconfronteerd met angstzaaierij en verdachtmakingen over ‘de ander’, de vreemde, de vluchteling, de wetenschapper. Maar er is een ander verhaal. Een verhaal van hoop, van menselijke waardigheid en altruïsme. Wie geraakt werd door de inclusieve boodschap van Bernie Sanders, wie gecharmeerd werd door acties van Trudeau, wie zich gesterkt voelde door Merkel, staat heel wat verrassingen en fraais te wachten. Er is een andere kijk op de wereld mogelijk en die is veel aanstekelijker dan je zult durven vermoeden. En heel veel vrouwelijker ook.”
Sign of the Times
Datum: van maandag 30 juli t/m 27 augustus 2018
Tijd: Op 30 juli, 6 en 13 augustus om 22.55 uur, op 20 en 27 augustus om 22.45 uur
Zender: NPO 2
Lijkt mij erg interessant, dergelijke programma’s maken de tv weer relevant. De vrouwen zijn aan zet en dat is nodig want de mannen komen er niet uit. Mij ontgaat alleen waarom Mabel ook meedoet. Deze vrouw is multimiljonair en wordt steeds rijker door haar beleggingen. Niets illegaals aan, maar totaal onvergelijkbaar met de fantastische andere dames in dit programma. Hopelijk wordt daar kritisch op doorgevraagd door de programmamakers. Ik ga beslist kijken.