Terwijl heel Nederland zucht onder of geniet van een zonnewarmte, die de 30 graden ruimschoots overschrijdt hier en daar, ga ik in gesprek met André Bikker (1967) uit Doesburg (Gld), creatief ondernemer, kunstenaar en initiatiefnemer van het ‘Stil op Schier’ festival.
Wat bezielt jullie om het goud van deze tijd, stilte, aan te bieden op het kleine eiland? Wordt hiermee juist de stilte geen geweld aangedaan?
André Bikker lacht: “Een legitieme vraag. Je zou zeggen dat we inderdaad de stilte juist verbreken. Dat is echter niet zo. De activiteiten die we aanbieden zijn helemaal geïntegreerd in de setting van het eiland: wandelen in stilte, schilderen en vliegeren. Er zijn stiltevieringen in de Sint Egbert kapel. Een ontmoeting met broeder Paulus. Er is bibliodrama en gedichten schrijven in het zand. Op zaterdagavond vertonen we de film Monnik over de terugkeer van de monniken naar Schiermonnikoog. Het zijn deels activiteiten die al op het eiland aangeboden worden. De deelnemers blijven ook niet samen op één locatie, maar verspreiden zich in kleine groepjes. Het hele gebeuren heeft duidelijk een verstillend karakter.”
Het was geen probleem om toestemming te krijgen dus?
“Nee, integendeel, de gemeente Schiermonnikoog is juist blij met dit initiatief. Het past prima in wat zijzelf voor ogen hebben. We hadden zelfs geen speciale vergunning voor de activiteiten nodig gehad. Zo weinig decibels! Bovendien is het natuurlijk prima om verspreid over het jaar – buiten het toeristische hoogseizoen – mooie evenementen aan te kunnen bieden, die mensen ‘verleiden’ om het eiland te bezoeken.”
Je had het over de mix van nieuwe activiteiten en aanbod van lokale ondernemers. Hoe is die samenwerking tot stand gekomen?
“Ik kom zelf al ruim 20 jaar op Schiermonnikoog. Voornamelijk om er vakantie te vieren. Het eiland staat voor rust, verstilling en vrijheid. Ik liep al een tijdje rond met het idee iets moois neer te zetten op die bijzondere plek. Stilte is voor mij persoonlijk erg belangrijk en het eiland ademt stilte op natuurlijke wijze. Als gedreven ondernemer ben ik met mijn idee onder de arm in gesprek gegaan met o.a. dominee Nico van Rijswijk van de PKN, met Thijs van het Vliegerparadijs, de Cisterciënzer monniken, die zich op het eiland gaan vestigen en andere lokale ondernemers. Deze mensen werden erg enthousiast van het concept. De monniken gaven wel aan niet organisatorisch betrokken te willen zijn, maar wel een summiere bijdrage te leveren. Verder heb ik een aantal mensen van bestaande initiatieven en activiteiten buiten het eiland benaderd. Uiteindelijk kom je dan met een kerngroep tot een bepaald concept en dat willen we nu testen.”
Je zit wel heel dicht op de zomervakantie periode. Mensen doen dan al zoveel.
“Ja, dat klopt. De schoolvakanties zijn vrij laat dit jaar. Dat is één van de aandachtspunten bij een vervolg. Als alternatief zouden we bijvoorbeeld kunnen denken aan net vóór de herfstvakantie, dus wat later in het jaar. Rond die tijd is ook het zeewater nog aangenaam. Mensen kunnen dus optimaal genieten.”
Waarom hebben jullie gekozen voor de naam festival? Bij mij roept dat in eerste instantie gedachten aan drukte en lawaai op.
“We hebben hier goed over nagedacht en bewust gekozen voor ‘Festival vol verwondering en verdieping’ als subtitel. De stilte is het belangrijkste. Het woord ‘festival’ benadrukt het meerdaagse aspect én de diversiteit van het programma. Bovendien ligt er ook samenzijn, vieren en vrijheid in besloten. Het is geen Oerol of Dreamfields. Het festival heeft christelijke wortels, maar staat open voor iedereen. En niets is verplicht. Mensen kunnen ook besluiten niet deel te nemen aan bepaalde activiteiten en lekker van de natuur en de rust van het eiland te genieten. Ons festival is bescheiden van opzet. Het is een pilot, we laten een proefballon op. Uiteraard hopen we dat het een geslaagd evenement wordt, dat vervolg krijgt.”
Ik zag op het programma drie brainstormsessies gepland staan. Jullie vragen aan deelnemers om minstens aan twee van deze sessies mee te doen. Waarom zijn deze bijeenkomsten zo belangrijk?
“Aan deze brainstormsessies doen programmamakers en deelnemers mee. De deelnemers zijn onze testers en diegenen, die aangeven wat ze wel of niet aanspreekt. Of wat anders kan. Wat ze missen. Als het festival aanslaat, gaan we ermee door. Jaarlijks hopen we. Dan zijn zowel de organisatoren en programmamakers als de bezoekers belangrijk. Ik zie de sessies dan ook als creatieve netwerkbijeenkomsten. Mensen ontmoeten elkaar en het delen van ervaringen en inzichten kan tot hele (nieuwe) creatieve ideeën leiden. Deze pilot is een concept, dat door inbreng van anderen een mooie definitieve vorm kan krijgen. Maar ook hier geldt weer: niets moet, niemand moet zich verplicht voelen ‘iets te doen’. Het er zijn en de ervaring delen is al mooi.”
Je gaf al aan dat stilte voor jou persoonlijk heel belangrijk is. Wat is stilte voor jou?
“Ik ben in 1996 de stilte echt op het spoor gekomen. Ik was als ondernemer en grafisch ontwerper altijd bezig. En in die drukte begon ik mezelf af te vragen of ik dit wel wilde. Ik besefte, juist omdat de zaken zo goed liepen, dat ik op een kruispunt beland was: of ik zou me laten meevoeren in die zakelijke drukte of ik zou een andere keuze maken. Om dat verder uit te diepen heb ik een sabbatical van een jaar genomen. In die bezinningstijd heb ik me gefocust op mijn persoonlijke levensvragen. Ik heb me ook teruggetrokken in de stilte, het gebed en het ritme van de Sint Andries Abdij te Zevenkerken/Brugge (België). Dat was voor, tijdens en na Pasen. Pasen is natuurlijk een hoogtepunt in het kerkelijk jaar en ik heb die tijd als heel bijzonder ervaren. Achter mijn atelier in Doesburg heb ik nu een eigen stilteplek. Een kamertje waarin ik me terug kan trekken om tot rust te komen en stil te worden. Om ruimte te scheppen voor gebed en voorbeden. Tot stilte komen is alle gedachteblaadjes naar de grond laten dwarrelen en zo ruimte scheppen.”
Wat hoop je, wat verwacht je van de pilot?
“Ik hoop primair dat een mooie groep mensen intens gaat genieten. Dat is al van grote waarde. Ik hoop dat de deelnemers zich opladen en hun creativiteit kunnen laten opborrelen. En daar enthousiast over worden. Ik hoop dat het samen doen, maar ook de vrijheid om alleen iets te ondernemen, mensen ruimte geeft. Het programma is divers van inhoud, laagdrempelig opgezet, ontspannend en met veel ruimte voor individuele invulling. Mensen krijgen ook iets mee van de monastieke traditie, waarin collectief, individueel, stilte, gebed, ruimte en in contact staan met je Bron/bron kernwaarden zijn. Ik hoop uiteraard ook dat deze eerste editie zoveel enthousiasme genereert, dat het festival vervolg krijgt. Weet je van harte welkom!”
Goedemorgen
Ik zou graag naar dit festival willen, maar heb geen vervoer naar Lauwersoog.
Nu is mijn vraag of ik vanuit Enkhuizen met iemand mee kan rijden tegen vergoeding uiteraard. Ik heb een beperking en moet me verplaatsen met een rollator.
Graag hoor ik iets op dit bericht, groetjes Ida