“Geheime kunstenaarscellen in 2050”

Als we naar buiten kijken zien we een Amsterdamse gracht en een oude kerk. Wat zien we als we in 2050 naar deze plek kijken?

“De gracht zal er waarschijnlijk nog wel zijn. De fietsen ook. De auto’s zullen er totaal anders uitzien. De kerk, waar in 2011 af en toe nog een kerkdienst wordt gehouden, wordt alleen nog gebruikt voor andere evenementen. Het kan ook zijn dat alles weg is door één of andere oorlog.”

Oorlog? Van wie tegen wie?

“Misschien tussen China en de Verenigde Staten. Er zullen tegen die tijd meer dan 10 miljard mensen zijn, en de strijd om grondstoffen heviger dan ooit. De technologie zal zich verder ontwikkelen, maar de mens zal nauwelijks veranderen. En dus zullen ze oorlog voeren. Heftiger en korter. Een paar eeuwen geleden duurde een oorlog rustig 100 jaar. Tegenwoordig zijn oorlogen korter en heviger. Dat zal in 2050 nog meer zo zijn.”

Stel dat Nederland niet wordt weggebombardeerd: hoe zal onze maatschappij er in 2050 uitzien?

“De globalisering zal doorzetten. Door het succes van China zal in 2050 een soort wereldwijd staatskapitalisme zijn ingevoerd, met strakke controle. Die miljarden mensen moet in bedwang worden gehouden. Niet alles kan meer gezegd worden. We zullen meer richting Orwell gaan dan richting een frisse blije democratie.”

Mogen we zeggen dat u nogal somber bent?

“Ja.”

Is er in 2050 nog theater?

“Ja. Daarin ben ik wel positief. De mens zal altijd behoefte hebben aan kunst, aan esthetiek zonder nut. Ik vrees wel dat de nu ingezette anti-kunstpolitiek wordt doorgezet. In 2050 zullen er nog maar heel weinig theatergezelschappen zijn die subsidie krijgen. Alleen degenen die ongevaarlijke Anton Pieckachtige kunst maken. Ook daarop zal strak toezicht zijn.”

Hoe moet het dan met experimenteel en maatschappijkritisch theater?

“Ik verwacht dat de financiering daarvan zo zal gaan als dat nu al in de VS gebeurt. De theatermaker zal een soort tupperware-party houden, waar rijke weduwen op af komen, en die gaan het dan financieren. Dat worden alleen wel illegale bijeenkomsten, omdat het niet de door de machthebbers goedgekeurde kunst zal zijn. Om vervolging te voorkomen zullen theatermakers die tupperware-parties en de voorstellingen in het geheim houden, in geheime ‘cellen’ van kunstenaars.”

Zullen mensen van verschillende culturen in 2050 dichter bij elkaar zijn?

“Nee, juist niet. Het christendom is in 2050 uiteengevallen in kleine sektes, en datzelfde proces zal ook begonnen zijn binnen de islam. Ook die geheime kunstenaarscellen zullen niet van elkaar weten wat ze doen. Je ziet in anno nu al dat globalisering mensen juist verder van elkaar af brengt. Dat proces zal in 2050 hebben doorgezet.”

Hoe zullen we in 2050 terugkijken op 2011?

“We zullen vooral terugkijken op 1989, de val van de Muur. Hoe naïef het was om te denken dat toen de ideologische tegenstellingen voorgoed voorbij waren. 2011 zullen we meer zien als een voortkabbelend jaar in een tijd dat we nog niet helemaal door hadden dat het net om ons zich aan het sluiten was. Dat klinkt wat pathetisch, maar ik zeg het toch maar…”

Klinkt alsof u 2050 niet wilt halen…

“Oh, jawel! Ik blijf nieuwsgierig.”