“Het ontbreekt jongvolwassenen aan de sleutel naar stabiel geluk”

Edward, kun je wat over jezelf vertellen?

“Door de kwetsbare gezondheid van mijn moeder, stond de ontwikkeling van mijn zelfvertrouwen in mijn vroege jeugd onder druk,” vertelt Edward. “Mijn oma, die het tekort aan zelfvertrouwen bij mij compenseerde, overleed rond mijn twaalfde jaar. Het gebrek aan voldoende zelfvertrouwen gecombineerd met de afwezigheid van het gevoel dat mijn leven er toe deed, was in mijn puberteit de bron van mijn suïcidale gedachten.”

De gedachte dat hij toch niets waard was, spookte voortdurend door zijn hoofd. Edward: “Ik vroeg mezelf af of het leven niet beter af zou zijn zonder mij. Ik dacht na over de dood. Intuïtief wist ik dat ik ‘iets’ over het hoofd zag. Kon de dood werkelijk de oplossing zijn? Ik zou uiteindelijk een leven lang nodig hebben om te ontdekken dat er ‘íets’ is dat ik over het hoofd zag.”

Waarom en hoe begon je met ondersteuning voor jongvolwassenen met ‘De Smaak van het Geluk’?

“Het feit dat ik jongvolwassenen kon gaan ondersteunen is een direct gevolg van het overwinnen van mijn eigen problemen. Ik kreeg het gevoel dat ik alleen maar lastig was en dat mijn leven niets toevoegde. Ik kwam voor de keuze te staan: stoppen of op zoek gaan naar het inzicht dat mij nog ontbrak. Ik koos voor het laatste en besloot te zoeken naar stabiel geluk.”

Door het overlijden van zijn oma ging hij op zoek naar een paar mensen die hem het gevoel gaven dat ze in hem geloofden. “Al vrij snel vond ik twee mensen die mij, net als mijn oma, dat gevoel gaven. Mijn aanwezigheid deed er voor hen toe. Dit was voor mij een stabiele basis voor de ontwikkeling van meer zelfvertrouwen en de volgende stap in mijn avontuur.”

In die periode bleef de ontwikkeling van zijn zelfvertrouwen niet onopgemerkt. “Steeds meer leeftijdgenoten kwamen naar mij toe en wilde van mij weten hoe ik de neerwaartse spiraal van de suïcidale gedachten had kunnen doorbreken. Ik was nog geen dertig jaar toen mij gevraagd werd om de leiding op me te nemen van een groep van ongeveer vijfentwintig jongvolwassenen die levensvragen hadden en zochten naar meer zelfvertrouwen.”

Het doel van deze groep was volgens Edward om elkaar te helpen bij het ‘overleven’ en het vinden van antwoorden op relevante levensvragen. “In die tijd lag de kern van die ondersteuning in praten, discussiëren en elkaar helpen om te overleven. Op deze manier probeer-den we elkaar moed en vertrouwen te geven om niet op te geven. Terugkijkend kan ik nu zeggen dat dit de eerste vorm van ondersteuning van ‘de Smaak van het Geluk’ was die ik aan jongvolwassenen heb geboden.”

Wat zijn volgens jou de maatschappelijke oorzaken van het feit dat veel jongvolwassenen doel en zin in hun leven missen?

“Albert Einstein gaf naar mijn gevoel op deze vraag al het antwoord: ‘Problemen kunnen niet op hetzelfde denkniveau worden opgelost als waarop ze zijn veroorzaakt!’ We zien niet dat de huidige inrichting van ons scholingssysteem de directe oorzaak is van de problemen die jongvolwassenen ervaren. In onze maatschappij staat de economische groei en het leveren van dienovereenkomstige prestaties centraal. De focus van de scholing van kinderen en jongvolwassen is bij ons in het westen gebaseerd op het aanleren van vaardigheden om prestaties te kunnen leveren.”

Jongvolwassenen wordt volgens Edward in ons systeem uitsluitend het realiseren van ego-successen aangeleerd. “Dit heeft als gevolg dat de identiteit die bij hen wordt ontwikkeld, een direct gevolg is van de identificatie met het leveren van ego-successen. Bij het uitblijven van die successen kan het ego zich niet langer identificeren, met als gevolg depressieve en suïcidale gedachten.”

“Door de vele persoonlijke gesprekken met jongvolwassenen ontstond bij mij het inzicht dat, ondanks het behalen van ego-successen, veel jongvolwassenen toch last kregen van depressieve en suïcidale gedachten. Ik begon me te realiseren dat de identificatie met ego-successen de basis is voor ‘tijdelijk’ geluk en niet de basis konden zijn voor ‘stabiel’ geluk.”

In zijn ogen schiet de inrichting van ons huidige scholingssysteem, in het aanleren van stabiel geluk, te kort. Edward: “We leren jongvolwassenen uitsluitend ‘tijdelijk’ geluk. We zullen de aandacht voor de educatie van de sleutel naar ‘stabiel’ geluk verder moeten uitbreiden!”

Hoe heeft de toegepaste boeddhistische psychologie jezelf geholpen?

“Het inzicht dat ego-successen de basis vormen voor ‘tijdelijk’ geluk, riep bij mij de vraag op wat de basis voor stabiel geluk zou zijn. Intuïtief wist ik dat het mij aan een ‘puzzelstuk’ ontbrak, waardoor ik het antwoord op mijn vraag nooit zou kunnen vinden. Je kan het vergelijken met de Da Vinci code. Zonder code is de puzzel niet op te lossen. Vele jaren gingen voorbij waarin ik mijn leven leefde met het leveren van ego-successen en gelijktijdig een diep verlangen had om op enige moment te mogen ontdekken aan welk inzicht het mij ontbrak.”

Dit diepe verlangen was de oorzaak dat Edward in 2018, tijdens een ééndaagse boeddhistische psychologietraining, een ZEN-master ontmoette. “Ik werd getroffen door de eenvoud en door de totaal andere zienswijze van deze ZEN-master. Zou hij mij, zoals Albert Einstein het bedoelde, met een ander denkniveau het inzicht van het ontbrekende puzzelstuk kunnen geven? Hij vertelde aan de deelnemers dat stabiel Geluk een waarheid is en dat die altijd in je leven ter beschikking is. Deze ontmoeting legde de basis van een diep vertrouwen en maakte mij nieuwsgierig, waarop ik besloot om bij deze ZEN-master een driejarige opleiding toegepaste boeddhistische psychologie te gaan volgen.”

“Deze opleiding heeft mij laten inzien en ervaren dat we, naast onze dualistische mind, nog een ‘tweede’ non-dualistische mind ter beschikking hebben. Voor dit inzicht is in onze westerse scholing vrijwel geen oog. In de toegepaste boeddhistische psychologie wordt deze non-dualistische mind ook wel ‘de slapende mind’ genoemd. In de opleiding toegepaste boeddhistische psychologie wordt als het ware je non-dualistische mind ‘wakker’ gemaakt. Je krijgt er als het ware een ‘tweede’ mind bij.”

“De opleiding leerde mij om de identificatie met mijn ego-successen van mijn dualistische mind los te kunnen laten. Door het kunnen los laten van deze identificatie ben ik stabieler geworden en kan ik nu op ieder gewenst moment direct ‘terug’ naar het stabiele geluk dat in mij is. Ik raak minder gemakkelijk uit balans en als ik onverwacht toch uit balans raak, weet ik hoe ik weer in balans kan komen. Zo ben ik een ander, stabieler en gelukkiger mens geworden.”

“Vanuit deze stabiliteit heb ik, samen met mijn partner die dit proces ook heeft doorlopen, de stichting ‘de Smaak van het Geluk’ opgericht. Wij delen met jongvolwassenen en alle betrokken hulpverleners en ouders al onze inzichten, zodat zij zelf een stabiel geluk in hun leven kunnen realiseren.”

Wat zie je als remedies op de maatschappelijke oorzaken dat jongvolwassenen doel en zin in hun leven missen?

“De enige remedie die echt fundamenteel zal helpen is dat we de educatie in zowel de inrichting van ons huidige scholings- als in ons hulpverleningssysteem zullen moeten uitbreiden met de inzichten over stabiel geluk zoals die in de toegepaste boeddhistische psychologie te vinden zijn. Alleen door de toevoeging van deze nieuwe inzichten over stabiel geluk zullen we als maatschappij in staat kunnen zijn om met elkaar de oorzaken, die jongvolwassenen in hun leven ervaren, weg te nemen.”

Beschouw jezelf ook als boeddhist? Kun je hier wat over toelichten?

Boeddhist willen zijn of worden is iets anders dan toegepaste boeddhistische psychologie studeren. Dit zijn twee verschillende dingen. Een boeddhist leeft volgens de boeddhistische leefregels die de Boeddha heeft gegeven. Als je toegepaste boeddhistische psychologie studeert, dan leer je de waarheid die je in de westerse scholing hebt ontvangen, uit te breiden met de inzichten van de Boeddha. De inzichten die ik uit de toegepaste boeddhistische psychologie heb mogen ontvangen hebben mij een nieuw en aanvullend perspectief gegeven. Dit perspectief heeft mij geleerd om, naast de verschillen, naar het geheel der dingen te kijken. Dit inzicht heeft me leren inzien dat ik een onlosmakelijk deel ben van het geheel. Dit nieuwe inzicht bepaalt in hoge mate wat ik doe en laat in mijn leven. Ik beschouw mezelf dus niet als een boeddhist, ik leef nu vanuit de toegepaste boeddhistische inzichten.”

Hoe is De Smaak van het Geluk in een stroomversnelling gekomen?

“Gelijktijdig aan de bouw van ons platform is, in het eerste half jaar van 2023, een live pilot van zes maanden uitgevoerd met een kleine groep jongvolwassen die door hun suïcidale gedachten van dat moment, het leven niet meer zagen zitten. Tijdens de evaluatie van deze pilot, in de zomer van 2023, waren de resultaten uiterst positief. Bij de deelnemers hadden hun suïcidale gedachten plaatsgemaakt voor nieuwsgierigheid in de zin van het leven.”

“Naast het videoplatform starten we in het najaar van 2024 met een eerste serie van vijf trainingen voor bestuurders, hulpverleners en ouders. Deze trainingen zijn live en bedoeld als extra ondersteuning voor deze groep.”

“De missie van De Smaak van het Geluk is om jongvolwassenen een plek van troost, inspiratie en nieuw perspectief te bieden. Wij willen op een laagdrempelige wijze de inzichten van de toegepaste boeddhistische psychologie voor jongvolwassenen toegankelijk maken en hen hiermee de ‘code’ naar stabiel geluk weer in eigen handen geven.”

Wat wil je tenslotte nog meegeven?

“Ik doe graag een oproep aan alle verantwoordelijke beleidsmakers, bestuurders, directeuren, hulpverleners in het scholings- en in het hulpverleningssysteem om met ons in gesprek te gaan om te verkennen hoe wij elkaar kunnen aanvullen om het sluimerende probleem onder jongvolwassenen beter en doeltreffender het hoofd te bieden. Allicht kunnen we elkaar versterken en kunnen we samen jongvolwassenen doel en zin in hun leven teruggeven.”