Kun je kort iets over jezelf vertellen?
“Mijn naam is Rami el Harayri en ik ben 24 jaar oud. Ik ben Palestijns-Syrisch van oorsprong en op mijn vierde ben ik naar Nederland verhuisd vanuit Cairo. Sinds begin 2011 ben ik voorzitter van Het Arabische Huis voor de Kunsten. Momenteel studeer ik filmregie aan het SAE Institute. Daarnaast ben ik, zoals je al aangaf in de inleiding, mede-oprichter van het Arab Women’s Film Festival. Tot voor kort schreef ik overigens ook nog filmrecensies voor het online filmtijdschrift Film Abides.”
Vertel eens: dat Arab Women’s Film Festival: wiens idee was dat? Hoe is het festival ontstaan?
“Kort na de oprichting van Het Arabische Huis voor de Kunsten was het bestuur van dit Huis van mening dat wij tijdens onze te organiseren activiteiten en evenementen aandacht moesten besteden aan de belangrijkste kunstvormen. Film is één daarvan. Na een kort gesprek met mijn moeder, die overigens mede-oprichtster van het Arab Women’s Film Festival en PR & Communications-manager van Het Arabische Huis voor de Kunsten is, kwamen wij tot de conclusie dat het beeld van de Arabische vrouw te eenzijdig is in de media. Er zijn te veel stereotypen. Daarnaast wordt er in de media veel te eenvoudig over de Arabische vrouw gesproken. Nauwelijks wordt er een podium gegeven aan een Arabische vrouw die haar verhaal wil vertellen.
Wij vonden daarom dat het tijd was om een uniek filmevenement te organiseren, een evenement waarop films zouden kunnen worden vertoond en daarnaast vele andere programma-onderdelen georganiseerd waarin de Arabische vrouw centraal staat. Vrouwelijke Arabische regisseurs zijn degenen die het beste vrouwelijke onderwerpen in films kunnen aansnijden. De laatste jaren verbetert het imago van de Arabische vrouw in Europese en Amerikaanse films gelukkig en neemt het aantal vrouwelijke Arabische regisseurs toe. Niet alleen regisseurs, maar ook actrices, producenten, regisseurs en schrijvers overigens.”
Dat lijkt me een goede ontwikkeling. Maar terug naar mijn vraag: kun je kort iets over de ontwikkeling van het festival vertellen?
“We begonnen met het Arab Women’s Film Festival als een eendaags filmevenement: vertoning van twee speelfilms en een korte film. Bij de derde editie in 2013 werd dit filmevenement uitgebreid tot een festival met een internationaal karakter. We hadden vorig jaar voor het eerst de mogelijkheid om naast het hoofd-filmprogramma een uitgebreidere randprogrammering aan te bieden. Het komende filmfestival, dat van 7-9 maart zal duren, zal nog uitgebreider zijn: meer films, meer gasten (filmmakers, filmcritici en journalisten) uit het buitenland en voor het eerst de toevoeging van een retrospectief programma.”
Dat klinkt goed. Hoe kijk je terug op de beginperiode van het Festival?
“Ik kijk positief terug op de beginperiode. We kregen positieve reacties van zowel bezoekers, onze achterban als de media. Zo merkten we dat we steeds meer bezoekers trokken, ook vanuit verschillende doelgroepen waar wij ons aanvankelijk niet op hadden gericht. Hierdoor wisten we een dialoog te creëren en vooroordelen weg te nemen. Verder kijk ik positief terug omdat we klein zijn begonnen maar geleidelijk aan zijn gegroeid. We zijn het enige filmfestival in Europa dat zich op dit belangrijke onderwerp focust.”
Wat heb je met het thema ‘Arabische vrouwen’?
“Persoonlijk heb ik hier veel mee. Oorspronkelijk kom ik uit de Arabische wereld zoals ik eerder aangaf. Ik ben in een vooruitstrevend en progressief milieu opgegroeid. In hun manier van handelen waren mijn moeder en zus altijd geëmancipeerd. Altijd kwamen ze voor hun rechten op als ze iets wilden bereiken. Ze gingen daar dan ook voor. Die instelling is er nog steeds. Wat ik jammer vind als feminist – ik ben een zeer groot voorstander van vrouwenrechten – is dat niet alle vrouwen in het Midden-Oosten voor gelijke rechten op kunnen komen en dat het wat stroef gaat met de hervormingen van het beleid. Aan de andere kant hebben de laatste jaren positieve veranderingen opgeleverd. Veel van die positieve veranderingen zien wij als Westerse burgers niet. Wel zien we – vooral – de negatieve aspecten. Ik hoop echt dat als wij naar die positieve aspecten kijken en niet alleen maar ‘over’ de Arabische vrouw praten maar haar ook laten praten, dat wij dan gezamenlijk het doel van gelijke rechten tussen vrouw en man kunnen bereiken.”
Wat kunnen we verwachten van het komend festival in maart? Wat zullen de hoogtepunten zijn?
“Jullie kunnen wederom een uniek en speciaal programma verwachten met meer films, sprekers en nieuwe programma-onderdelen. We zullen het filmfestival op 7 maart met een voorvertoning van de Nederlands-Egyptische documentaire ANA ANA openen. Deze documentaire is geregisseerd door Corinne van Egeraat en Petr Lom en kreeg vorig jaar op het IDFA een nominatie voor ‘Beste Nederlandse Documentaire’ . Er was veel lof voor de film bij de Nederlandse filmcritici. Na afloop van de openingsfilm zal er een Q&A plaatsvinden met de regisseurs en de hoofdpersoon.
De volgende dag in de middag zal er een workshop acteren gegeven worden voor actrices en acteurs tussen 15-30 jaar, en wel door actrice Mounira Hadj Mansour. Zij is bekend van Seinpost en Spangas. Later in de avond zal de Europese premiere plaatsvinden van de Libanese film Void, die het verhaal vertelt van 6 Libanese vrouwen van verschillende leeftijden die wachten op de terugkeer van hun zonen, broers, echtgenoten of geliefden die sinds de Libanese Burgeroorlog vermist worden. Ondanks alle tegenstribbelingen geven ze het niet op en organiseren ze een sit-in om hiervoor aandacht te vragen. Bij deze vertoning zullen regisseur Tarek Korkomaz en producenten Sam Lahoud en Nicolas Khabbaz aanwezig zijn.
Op de laatste dag zal er een retrospectief programma georganiseerd zijn die geïntroduceerd wordt door de bekende, award-winnende actrice Nisreen Faour. Zij speelt overigens de hoofdrol in Amreeka, een film die als onderdeel van hetzelfde programma vertoond zal worden. Op de afsluitingsavond zal in aanwezigheid van regisseur Mohammed Ahed Bensouda de film Behind Closed Doors vertoond worden. Deze film vertelt het verhaal van een jonge, Marokkaanse vrouw wiens leven ondersteboven komt te staan nadat de nieuwe directeur van haar bedrijf haar begint te intimideren en zij haar rechten opeist.”
Volgend jaar weer een Arab Women’s Film Festival?
“We zijn van plan om volgend jaar opnieuw een Arab Women’s Film Festival te organiseren, deze keer met ook competities waarbij vooral vrouwelijke filmmakers maar ook mannelijke regisseurs gestimuleerd worden om vanuit de hele wereld hun films die gerelateerd zijn aan de onderwerpen van het filmfestival in te zenden zodat ze kans maken op een award.”
Welke Arabische vrouwen vind jij inspirerend?
“Persoonlijk vind ik veel Arabische vrouwen inspirerend. Mijn favorieten zijn schrijfster Nawal el Saadawi en de Syrische actrice Muna Wassef. Muna Wassef, die overigens nog steeds acteert, is een legende en een icoon van de Arabische filmwereld en televisiewereld. Wat ik bijzonder aan deze vrouw vindt, is dat zij altijd streeft naar progressie en emancipatie als ik naar de keuze voor haar rollen kijk. Ze kiest ze nauwkeurig uit en weet iedere keer weer de kijker te overtuigen van de belangrijke en bijzondere rol van de Arabische vrouw in de samenleving. Dat zij veel meer kan doen en daadwerkelijk doet dan wat iedereen verwacht.”