Meermaals struikelt ze over haar woorden. Een volgepakt programma vol lezingen en workshops heeft zijn tol geëist, verontschuldigt Debby zich. Maar zodra we het over Zochrot hebben en over haar werk bij deze bijzondere organisatie, is ze scherp en is haar passie zichtbaar.
‘Toen ik 26 was, ontmoette ik voor het eerst een Palestijn. Dat zegt genoeg over hoe Israëliërs opgroeien, want ik ben daarin geen uitzondering. Gedurende mijn studententijd werd ik me langzaamaan bewust van de situatie van Palestijnen in Israël. Ik werd in diezelfde tijd actief bij diverse organisaties. Op mijn dertigste, tijdens mijn master, hoorde ik via een professor voor het eerst over de Nakba en over Zochrot. De meeste organisaties doen alsof 1967, of de Zesdaagse Oorlog, het startpunt voor het conflict is. Zochrot is de enige organisatie in Israël die de link legt tussen de Nakba van 1948 en de huidige situatie. Daarnaast werken ze ook samen met Palestijnse organisaties. Ik ben me er steeds meer in gaan verdiepen voor mijn studie. Ik werk nu drie jaar voor ze.’
Je hoorde voor het eerst over de Nakba toen je dertig was. Hoe bekend is deze gebeurtenis onder Israëliërs?
‘De meeste Israëliërs hebben geen idee wat voor Palestijnse tragedie zich af heeft gespeeld in 1948 bij het ontstaan van Israël. Dat is ook niet zo raar: de Nakba wordt niet genoemd in schoolboeken, de media, de politiek of de onderhandelingen tussen Israël en Palestina. Het is compleet uitgewist uit onze cultuur, een groot taboe. Gelukkig groeit de bekendheid, ironisch genoeg dankzij de Israëlische regering. In 2011 voerden zij een wet in waarbij het verboden is de Nakba te herdenken op de Israëlische Onafhankelijkheidsdag – deze gebeurtenissen vallen op dezelfde datum. Juist door dat verbod weten meer mensen nu wat de Nakba is.’
Waarom is erkenning en kennis van de Nakba zo belangrijk voor de huidige situatie?
‘De Nakba was het vernietigen, uitsluiten, uitbuiten en vermoorden van Palestijnse inwoners. Het verdrijven van een volk om de Joodse staat te stichten. Maar het is niet geëindigd in 1948, het leeft voort in het voortdurende vernietigen van Palestijnse gebieden, het ontkennen van de rechten van vluchtelingen en het zwijgen over en het verbod op het herdenken van de Nakba. Zonder in te zien dat de Nakba nog steeds voortduurt, lijken de eisen van Palestijnen voor Israëliërs waanzin. Ze begrijpen niet waarover Palestijnen willen onderhandelen. Palestijnen willen wel erkennen wat er in 1967 is gebeurd, maar Israël vergeet steeds dat er daarvoor al militaire aanwezigheid was in Gaza. Je moet eerst je eigen geschiedenis onder ogen komen, voordat je je heden kunt begrijpen of zelfs maar verder kunt kijken naar de toekomst.’
Hoe vraagt Zochrot om meer aandacht voor de Nakba?
‘Ons belangrijkste project is het organiseren van tours naar voormalige Palestijnse dorpen. We nodigen een Palestijnse vluchteling uit die de voornamelijk Israëlische deelnemers vertelt over zijn leven voor en na de Nakba. We plaatsen bordjes waarmee we de belangrijkste plaatsen van het voormalige dorp markeren: de moskee, de school, de begraafplaats. Zo wordt de geschiedenis zichtbaar en krijgt het verhaal een gezicht. Het is vaak de eerste ontmoeting van de Israëlische deelnemers met een Palestijn, tenminste op gelijke voet. Het is een bijzondere ervaring.
Daarnaast maken we programma’s voor scholen over de Nakba, organiseren we exposities en publiceren we boeken. Recent hebben we de iNakba app ontwikkeld, die laat zien waar in Israël voormalig Palestijnse dorpen zich bevonden.’
Zochrot pleit ook voor de terugkeer van Palestijnen naar hun voormalige woongebieden. Hoe willen jullie dat realiseren?
‘Door niet te blijven hangen in juridische discussies over mogelijke terugkeer, maar door het heel zichtbaar en tastbaar te maken. We werken samen met architecten, experts en historici en werken aan een plan voor het dorp. Daarbij betrekken we Palestijnen, zodat niet alleen de Israëliërs bepalen hoe terugkeer eruit moet zien. Het is belangrijk om de geschiedenis van de plaats in acht te nemen, maar ook de huidige situatie: is er al een Israëlische nederzetting, is er plek om te bouwen? Vervolgens bouwen architecten een model, of maken we een film waarin we een voorstelling van het dorp maken. We laten zien waar de school kan komen, de huizen, het winkelgebied. Het maakt de terugkeer geen abstract gegeven, maar laat zien dat het mogelijk is.’
Is er in die modellen ook ruimte voor een plek van samenkomst?
‘Ja, dat is een heel belangrijk onderdeel van terugkeer. Het belangrijkste is scholing. De meeste Israëliërs spreken geen Arabisch en de meeste Palestijnen geen Hebreeuws, dat zou een eerste stap naar meer begrip kunnen zijn. Ook stellen we centra voor in onze modellen waar mensen samen kunnen komen.’
Denk je dat je de terugkeer van Palestijnen nog mee zult maken?
‘Heel eerlijk? Nee, ik denk niet dat het mogelijk is, zeker niet met de huidige Israëlische regering. Maar door erover te blijven praten en plannen te blijven maken, wordt het reëler. Ik zal het niet meer meemaken, maar mijn kinderen hopelijk wel.’
Dit artikel is gepubliceerd in het decembernummer van magazine ‘De Linker Wang’ tijdschrift voor politiek met compassie. Kijk voor meer informatie, een gratis proefnummer of een (proef)abonnement op www.linkerwang.nl.
Over Debby Farber
Debby Farber was afgelopen september een aantal dagen in Nederland op uitnodiging van stichting ‘Vrienden van Sabeel Nederland’, een oecumenische stichting die zich inzet voor vrede en verzoening in Palestina en Israël. Ze deed mee aan een studiedag van Sabeel en ontmoette de achterban van Gate ’48, een platform voor Israëliërs in Nederland die tegen de bezetting van de Palestijnse gebieden zijn. Zie: http://vriendenvansabeelnederland.nl.
Die mevrouw heeft niet goed opgelet tijdens de geschiedenisles.
Hier kan je er meer over ler/zen:
http://www.camera.org/index.asp?x_context=2&x_outlet=35&x_article=1671
Ik geloof in de god van abraham, en ik geloof dat de koran zijn laatste boek is. Daarin kan iedereen de veronderstelling maken dat ik een moslim ben.
Ik heb een zware zelfstudie gedaan naar de talmud en de bijbel en de koran. De verschillen die zij dragen zijn echter miniem, de cultuur erom heen veranderd continu maar de woorden van god staan zeker vast.
Een jood met echte kennis over de talmud, weet dat de joden geen land mogen hebben en ondere andere staatsvormen moeten leven als landlopers. Als hij daar naartoe streeft dan word hij de dag van vandaag als orthodox gezien en extreem. Als een jood dit belangenrijke passage niet meeneemt in het beoefenen van zijn geloof is hij een zionist dus een jood die streeft naar een staatsvorming voor joden. Hierin verschillen veel joden van mening.
Tot mijn wonderbaring heb ik ook vele complot theorien bestudeerd, en ben ik gaan zoeken waar ze vandaan komen. Maar de complot theorie ”illuminati (vrijmetselaarij) ”. Waar joden benoemt worden in het veroorzaken van de franse revolutie, 1e WO en de 2e WO.
Nou heb ik vernomen van vele ”deskundigen” dat dit verhalen zijn die door de geheime dienst van rusland is verzonnen omdat er raporten daarover zijn? Wat mij dan extreem erg opvalt is dan: Bijbel & koran? Met name de koran en de persoon die zegt dat hij de openbaring heeft ontvangen van engel jibriel ( Mohammed v.z.m.h ). De kringen rondom mohammed vzmh waren vele goden aanbidders en enkel zijn zwager was een gestudeerde in het evangalie. En hoe de koran spreekt 1400 jaar geleden over de illuminati schrik ik van.
Ik weet 1 ding van onderwijzen, ik kan hier mijn hele studie opschrijven. Maar zolang je het niet interesseert neem je niks op of enkele woorden. Ik geef je als tip wees dorstig naar kennis en heb vooral geen ongeloof, want hoe complex het heelal is even is het zoeken naar de waarheid complex.
Ik zal jullie even in kort zeggen wat er gaat gebeuren, israel zal een volledige staat vormen waar wij moslim niks aan doen, voorwaar brengt de islam duidelijk naar voren 1400 jaar geleden dat onze legers extreem zwak zullen zijn in deze tijd. Er zal een valse profeet komen die de joden wilt bewijzen dat hij de ware profeet is. Maar hoe kan je dat doen? Door natuurlijk joden hun land terug te geven, hoe dit te werk gaat dan zou ik maar verder zoeken in de termen kaballah.
In 2023 of er net voor is de staat van israel volledig gevormd! De islam veronderstelt dus dat de joden hun land volledig terug krijgen medio 2023, ohja! de islam noemt deze tijdperk dag des oordeels de tijd van verleidingen en van vele zondes die wij vandaag vrije keuzes noemen en vrijheid (Openbaar overspel, gokken, pornografie etc etc).
Dus mevrouw! Gefeliciteerd met jullie land! Volgens de koran zouden jullie je land terug krijgen en dat hebben jullie, dus de god van abraham gaf jullie vrijspel door onze legers zwak te houden en jullie toestemming te geven in het plunderen van onze bezittingen ( olie ) dat dus van cruciaal belang is om economisch een krachtig leger te hebben.
Maar de god van abraham heeft jullie al verboden een staat te vormen! En de zelfde god geeft ons de zware hand weer terug in 2023! Ik ben nu 20, ik ben niet gek of wat dan ook! Maar ik ben in 2023 28 jaar, en oh HELL i will be there ;). Voorwaar er is niemand machtiger als god.