Wie is Jeroen Hoogerwerf?
“Ik stel mezelf altijd voor als Jeroen, uitgever van kinderboeken en een open methode levensbeschouwing Kleur op school. Maar ook als vader van drie kinderen, als idealist, als dromer. Ik ben opgegroeid in katholiek Brabant, in een klein dorpje, Gemonde. Daar ben ik katholiek opgegroeid met mijn leeftijdsgenoten. Mijn vader komt uit een gemengd Remonstrants/Luthers gezin. Ik heb, denk ik, uit verschillende geloofsbelevingen wel wat meegekregen. Enerzijds het geloof en vertrouwen in het goede, en anderzijds ook een openstaan voor ieder mens, voor beleving en voor het leven.”
Levendig Uitgever… wat is dit voor een uitgeverij?
“Levendig Uitgever richt zich op het waarmaken van dromen. Dromen van kinderen, dromen van auteurs. Daarbij wel altijd boeken en projecten die iets met mensen doen. Ik ben begonnen vanuit de methode Kleur op school met levensbeschouwing voor het basisonderwijs, een open methode niet gebonden aan één levensbeschouwelijke richting. Levensbeschouwing is voor mij betekenis geven aan de dingen en gebeurtenissen om je heen. Daar wil ik kinderen graag bij stimuleren, bij het zelf zoeken van hun weg, zoeken van betekenissen, maar vooral ook naar wat hun verlangens en dromen zijn in het leven.”
In 2015 ben je een crowdfund-actie begonnen voor ‘Spiegels’. Het werd een succes. Hoe is het idee voor dit boek tot stand gekomen? En in hoeverre speelden hierin persoonlijke ideeën een rol over bijvoorbeeld de samenleving?
“Het boek Spiegels is tot stand gekomen door de inzet van auteur en samensteller Ingeborg Hendriks (Zin voor Zin). Samen hebben we een crowdfund-actie opgezet om het boek mogelijk te maken. In het boek zoeken we de verbinding tussen religies, omdat daar heel veel verbinding te vinden is. Zeker in een tijd waarin alles in tegenstellingen geuit lijkt te moeten worden, vind ik het belangrijk dat we zoeken wat ons kan samenbrengen. Uit de gesprekken die Ingeborg en ik samen voerden kwamen we erachter dat de inhoud en de ‘boodschap’ van die verbinding in Spiegels ons idee voor de samenleving mooi weerspiegelt.”
Kun je iets meer vertellen over het boek?
“Spiegels is een boek om te bekijken en te lezen, en telkens weer nieuwe verbanden te ontdekken. Tegen de achtergrond van echt prachtige kleurenfoto’s nodigen we iedereen uit om aan de hand van korte teksten religies te vergelijken en zich te laten inspireren. De teksten zijn afkomstig uit verschillende religieuze bronnen, zowel uit de geschreven als de mondelinge verteltraditie en worden afgewisseld met fragmenten uit de jeugdliteratuur en korte informatieve tekstjes. Op deze manier worden allerlei thema’s belicht, zoals het verlangen naar een luisterende god, manieren om te bidden, hoop en vertrouwen, vergeving en geweldloosheid, eenheid en verbondenheid. Dan zie je dat veel meer ons bindt, dat we dichter bij elkaar staan dan we denken.”
Kun je een voorbeeld geven van waar in het boek die verbinding perfect tot stand komt?
“De mooiste verbinding vind ik zelf de citaten over naastenliefde zoals deze in alle religies naar voren komt. Doe een ander niet iets aan, wat je zelf ook niet fijn vindt. Dat komt in vergelijkende bewoordingen bij alle godsdiensten naar voren. En ik vind dat mooi, noem het idealisme, maar we zijn tenslotte niet alleen voor onszelf op de wereld.”
Is het boek geworden wat je wilde?
“Ja, helemaal. De keuzes voor teksten en beelden vullen elkaar prachtig aan. Het is een mooi en rijk boek geworden. Het geeft inspiratie en inzicht voor de lezer. Daarnaast hebben we met www.spiegelsopschool.nl een website gemaakt bij het boek waar veel aanvullend materiaal is bijeengebracht om met Spiegels aan de slag te gaan.”
Er zijn al vele boeken voor kinderen in het onderwijs over religie en met religieuze teksten. Waarom dan toch weer een nieuw boek?
“Spiegels brengt veel van die boeken met elkaar in aanraking. Veelal zijn boeken met religieuze teksten vanuit een bepaalde levensbeschouwelijke richting geschreven. Dit boek brengt die teksten samen en zet ze bij elkaar. We spiegelen de religies aan elkaar op verschillende thema’s zoals de zin van het leven, samenleven, verbinding tussen mensen, verbinding met de natuur. Waar zitten verschillen, maar vooral waar zitten overeenkomsten.”
Dat kinkt allemaal heel mooi. Is het niet veel zinvoller om een boek te maken over waar het gaat schuren, de moeilijkheden en de verschillen? Gewoon, omdat dit realistisch is. Kinderen moet je toch een realistisch beeld presenteren?
“Dat er moeilijkheden zijn en er enorme polarisatie aan de hand is, dat is nou net de reden om Spiegels te maken. Want waar komt die strijd vandaan? Dat is door zucht naar macht, naar zeggenschap, naar je visie opleggen aan anderen. Met Spiegels willen we juist terug naar de basis, naar de bron. Daarin zijn we allemaal mensen. Die verschillen komen niet zozeer voort uit verschillen van waar we naar verlangen, of godsbeeld, of vredeswens. Misschien is dit, even hardop denkend, dan ook wel de weg die we moeten gaan om de moeilijkheden te overwinnen. Kijken naar wat ons mensen bindt en juist niet naar wat ons scheidt in deze wereld.”
Wat zijn de reacties op het boek?
“Het is een prachtig boek. Dat krijgen we heel vaak te horen. Het inspireert de lezers, zowel de teksten als de foto’s. En het lesmateriaal dat we op de site hebben staan nodigt ook echt uit om met jongeren met de thematiek aan de slag te gaan. Ingeborg en ik zijn tot nu toe erg blij met de warme ontvangst van dit boek.”
Is het boek ook te gebruiken voor mensen buiten het onderwijs?
“Jazeker. Het is een boek dat inspireert. En we laten ons ook door lezers en gebruikers inspireren. Op de website hebben we ook een mogelijkheid geschapen om zelf je inspiratie te delen met anderen. Zo verzamelen we daar teksten die mensen inspireren. Dat kan een tekst zijn uit een religieuze of andere levensbeschouwelijke bron, of een tekst of gedicht uit de (jeugd)literatuur.”
Al weer bezig met een nieuw project?
“Toevallig of niet, we hebben net weer een crowdfund-actie succesvol afgerond. Dit keer betreft het een boekenproject van een kunstenaar en vader, Jochem die met zijn zoon Aaron een boek aan het maken is: Luuks Zomer. Luuk is een tienjarige jongen, met veel fantasie, tekenen als hobby en een vader die wat rare dingen uitvindt. Dan kan het gebeuren dat je in je eigen tekening terechtkomt en daar van alles meemaakt.”