Momenteel is Wiegman naast zijn werk voor het Apostolisch Genootschap nog anderhalve dag per week werkzaam als kindercardioloog in het AMC. “Ik houd me vooral bezig met kinderen die op jonge leeftijd hart- en vaatziekten ontwikkelen als gevolg van een genetische aandoening. En met veel plezier begeleid ik als associate professor jonge, enthousiaste promovendi. Verder maak ik inmiddels vijftien jaar deel uit van de Commissie Kinderarts, Ethiek en Recht en adviseer ik bij ethische vraagstukken.”
“Ik ben van jongs af aan apostolisch; het gods- en mensbeeld spreekt me aan,” zegt hij. “God is het woord dat ik gebruik om uitdrukking te geven aan een niet te bevatten mysterie, dat me met ontzag vervult. Mijn medeverantwoordelijkheid uit zich in mijn streven naar liefdevol leven. Met alles wat me is meegegeven, voel ik me gedreven iets moois van het leven te maken. Die drang vloeit voort uit de verwondering die ik ervaar voor het grote geheel waarvan ik deel uitmaak en waaraan ik mijn bijdrage lever.”
Hoe kenschetst u het Apostolisch Genootschap (AG)?
“Vanuit ons religieus-humanistische gedachtegoed willen we elkaar en onze medemens inspireren om het leven betekenis te geven. Met overigens alles wat daarbij op je pad komt en waarover je kunt struikelen. Ons genootschap wil bijdragen aan een samenleving met meer compassie, solidariteit en duurzaamheid. We willen een organisatie zijn die voortdurend ontwikkelt en relevant is. We zijn dan ook heel blij met de aanstelling van hoogleraar prof. dr. Hans Alma, omdat zij met haar onderzoek en onderwijs een academische onderbouwing geeft aan wat religieus humanisme en compassie zijn. We maken ermee een inhoudelijke verdiepingsslag.”
Het AG gebruikt het begrip ‘religieus-humanistisch’, wat houdt dat in?
“Wij zien ons leven als een geschenk, het is je gegeven. Niet door iemand of iets, maar je hebt er zelf niet voor gekozen en niets voor hoeven doen. En dat geldt voor elk mens, niemand uitgezonderd. Je bent er. Wat een ongelooflijk wonder is dat! Het leven, wijzelf, de aarde, de natuur, de schepping, onze medemensen, alles hangt samen. En vervolgens stellen we onszelf veelvuldig de vraag: wat doe ik met dat kostbare leven?”
“Ik heb mijn medemens nodig om mens te zijn. We leven in verbondenheid. Een bijzondere vorm hiervan is voor mij de liefde. Liefde is niet alleen roze of zoet; uit liefde kunnen we elkaar zeggen wat er sterker kan. Dat brengt verantwoordelijkheid met zich: op een humane wijze te leven en ervoor te zorgen dat liefde levend blijft.”
“Tussen religieus-humanistisch staat een verbindingsstreepje. Ze horen bij elkaar, ze versterken elkaar en ons handelen wordt gevoed vanuit deze visie op het leven.”
Het AG is geen kerkverband maar staat historisch gezien wel in de christelijke traditie. Hoe zit het precies?
“In onze statuten staat dat wij voortbouwen op de gezindheid van Jezus van Nazareth en van ongekend velen die ons in een liefdevolle levenshouding voorgingen. Dat is vanaf de ontstaansgeschiedenis van het genootschap (eind negentiende eeuw) een rode draad. In onze gebruiken en rituelen is de christelijke traditie herkenbaar. Wel geven we onze rituelen een eigentijdse vertaling en staan ze in het licht van het zelf verantwoording nemen.”
Met welke andere religieuze (kerkelijke) of levensbeschouwelijke organisaties werken jullie samen?
“Op landelijke niveau werken we in verschillende verbanden samen met vrijzinnige levensbeschouwelijke organisaties. Zo hebben we samen met de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Vrijzinnigen Nederland en de Vereniging van Vrijzinnige Protestanten het platform zininopvoeding.nl. Ook nemen we met deze organisaties en de Remonstranten deel aan het vrijzinnigenberaad.”
“Met PAX werken we nauw samen in het kader van de Vredeweek in september. Veel van onze gemeenschappen zijn Ambassade van Vrede. Verder zoeken we naar samenwerking met de Humanistische Alliantie. Op lokaal niveau hebben veel gemeenschappen samenwerkingsverbanden met allerlei maatschappelijke, religieuze en levensbeschouwelijke organisaties.”
In VolZin zei u ooit dat het u niet gaat om “het geloof ín Jezus maar het geloof ván Jezus”. Wat bedoelt u hiermee?
“Jezus gaf een nieuw inzicht, een nieuwe manier van denken mee door te zeggen: als je wilt samenleven, raad ik je aan om in je leven de liefde leidend te laten zijn bij je denken en handelen. We delen deze zienswijze met hem en geloven niet in zijn wederkomst. De kern van ons werk is gelegen in de al tweeduizend jaar oude raad: heb God lief boven alles en je naaste als jezelf. Heb het volle leven lief, in al zijn schoonheid en ondoorgrondelijkheid, met al z’n kansen en beperkingen. En heb je naaste lief, hij is als jijzelf. Dit gaat over vertrouwen hebben in het leven, in jezelf, in de ander. Over vertrouwen in de creatieve vermogens van de mens om in alle omstandigheden een liefdevol mens te zijn of opnieuw te worden. Jezus geloofde in mensen. Dat is ook ons geloof.”
Wat is jullie missie en hoe geven jullie daar invulling aan?
“Het Apostolisch Genootschap wil mensen inspireren tot denken en handelen vanuit religieus-humanistische waarden. Het wordt gevormd door bewuste en liefdevolle mensen die met anderen bijdragen aan een menswaardige wereld. We vormen gemeenschappen waar mensen hun geloof verdiepen, van elkaar leren en elkaar nabij zijn op kruispunten in het leven. Sinds 2015 organiseren we ontmoetingen over zingeving en levenskunst voor iedereen die hier bewust mee bezig wil zijn. Dit doen we sinds kort onder de naam iederal. Daarnaast zoeken we naar manieren om maatschappelijk een verschil te maken, door te opiniëren en projecten te ondersteunen op het gebied van vijf thema’s: vrede en verbinding, eenzaamheid, levensbalans, kwetsbare groepen en zorgvuldig omgaan met de aarde.”
Over welke maatschappelijke ontwikkelingen bent u bezorgd, en welke ontwikkelingen bieden juist uitzicht en hoop?
“Ik ben bezorgd over de polarisatie in onze samenleving. Geven we de ander voldoende ruimte en staan we open voor andere inzichten? Of zijn we er tenminste nieuwsgierig naar, ook al hebben we een andere mening? Maar ik zie zeker ook hoopvolle dingen. Zoals al die mooie initiatieven om verbonden te blijven in deze tijd van corona. Mensen blijken dan heel creatief. Deze signalen van solidariteit maken me blij en stemmen hoopvol.”
U was medisch directeur van het AMC (en kindercardioloog) en werd in 2011 apostel. Dat lijkt een grote ommezwaai…
“In 1996 werd ik als fulltime kindercardioloog gevraagd om bij de medische directie te komen en daarna medisch directeur te worden. Ik mocht die functie gelukkig combineren met mijn werk als kindercardioloog. In 2011 werd ik gevraagd voor de positie van eindverantwoordelijke voor de geestelijke verzorging/bestuursvoorzitter van het Apostolisch Genootschap. Vanuit de apostolische historie en cultuur gebruiken we hiervoor binnen het genootschap de functienaam ‘apostel’. Het is me een eer dit te mogen doen en daarnaast mijn parttime werk als kindercardioloog. Onze voorgangers en geestelijk verzorgers hebben allen een maatschappelijke functie. Zo blijven we oog houden voor wat er in de samenleving speelt.”
Wat is precies de rol van apostel? Hoe geeft u er invulling aan?
“Mijn rol is mensen inspireren in liefde te leven. Mensen bemoedigen te zoeken naar antwoorden op levensvragen. Troosten waar dat nodig is. Soms mensen die elkaar kwijt zijn, weer tot elkaar brengen. Ik verzorg bijna wekelijks erediensten en schrijf hiervoor een wekelijkse inspiratiebrief. En ik vertegenwoordig het Apostolisch Genootschap als organisatie extern, samen met twee landelijk voorgangers en medewerkers van het Dienstencentrum.”
Welke mensen zijn inspirerende voorbeelden voor u?
“Ik laat me graag verrassen door mensen die je zo af en toe even uit evenwicht brengen, en je dan wel weer de kans geven een nieuwe balans te vinden: Karen Armstrong, Yuval Noah Harari, Maarten Boudry, (wijlen) Stephen Hawking. En ook door de mensen met wie ik mag werken, zowel binnen het genootschap als in het ziekenhuis. Daarnaast word ik vooral warm van mensen die ergens voor staan en het in praktijk brengen, juist nu in crisistijd: de gouverneur van de staat New York, Cuomo, spreekt me aan, maar ook onze premier Mark Rutte en Jaap van Dissel van het RIVM. Ze doen het naar vermogen, met grote inzet en strijden met open vizier. Ze verdienen mijn respect. Ze doen in de eerste plaats recht aan onze autonomie en doen ook een beroep op onze verantwoordelijkheid en daarmee recht aan vrijheid in verbondenheid.”
Welke lessen kunnen overheid, samenleving en ook bewegingen als bijvoorbeeld het AG leren van de huidige corona crisis?
“Nederigheid, kwetsbaarheid?! We lijken er vaak vanuit te gaan dat alles in het leven maakbaar is. Nu ervaren we dat dit niet zo is. En tegelijkertijd ontstaat er veerkracht en leren we de kracht van verbinding kennen. Samen moeten we een crisis als deze aangaan, met oog voor elkaar. Het gaat niet alleen om mij, ik leef in verbondenheid met de wereld, de ander en mezelf. Meer dan ooit leren we: ‘wij is het nieuwe ik’. Het vraagt een open mind en een warm hart voor de samenleving. Ik ben trots op een land waar solidariteit tot in de haarvaten van de gezondheidszorg en in het vangnet van werkgelegenheid/werkloosheid is doorgevoerd. Er zijn grotere landen die op het gebied van die solidariteit nog een weg te gaan hebben.”
Een bijzonder interview waarin met geen woord wordt gesproken over de openbaringen in het boek “Apostel kind” dat onlangs is verschenen en de daaruit ontstane discussie op de Facebook site van het Apostolisch Genootschap. Ex leden die aangeven niet goed behandeld te zijn. Vreemd dat de heer Brand daar niet naar vraagt en dat de heer Wiegman er niet over spreekt. Er zijn mensen die door het handelen van het Genootschap beschadigde zijn. Mensen geven aan dat hun eigen identiteit geweld aan is gedaan door het “Wij” denken. Jammer dat dit in het interview niet ter sprake is geweest. Geen beste interviewer of juist een geïnterviewde die alleen reclame maakt?
Onbegrijpelijk dit interview… het apostolisch genootschap ligt momenteel zwaar onder vuur na het vorige maand uitgekomen boek Apostelkind geschreven door Renske Doorenspleet en hier wordt in dit interview met geen woord over gesproken. Vele ex-leden durven na jaren van zwijgen en pijn nu pas met hun verhaal naar buiten te komen. Dhr. Wiegman reduceert deze verhalen tot persoonlijke ervaringen, maar weigert te erkennen dat hier een structurele cultuur van manipulatie en “met de mantel der liefde bedekken” aan ten grondslag ligt. Op de Facebooksite van het apostolisch genootschap plaatste dhr. Wiegman een filmpje waarin hij nog steeds spreekt over mensen die zich beschadigd voelen en niet over mensen die beschadigd zijn… Deze mensen mogen zich nu melden als ze een gesprek willen… Het is onvoorstelbaar dat deze “religieuze” organisatie die al jaren lang te kampen heeft met een enorme leegloop, nog steeds niet zélf de behoefte heeft om deze verhalen van mensen te willen horen en verantwoordelijkheid wil nemen voor de vaak nodige professionele nazorg… In dat kader is ook de ondertitel van dit interview voor mij volstrekt onbegrijpelijk “Bert Wiegman, Apostolisch Genootschap, pleit voor een open mind en een warm hart”… Ooit sprak een geestelijke verzorger in het genootschap de veel betekende woorden: Als je niet achter de schermen hebt kunnen kijken heb je gewoon een goede dienst gehad. Jammer dat de interviewer niet verder gekeken heeft dan wat hem getoond werd en hij hierdoor (onbedoeld) meewerkt aan het rooskleurige beeld dat het apostolisch genootschap graag van zichzelf aan de buitenwereld laat zien.
De reacties van bovenstaande twee personen zijn begrijpelijk, de recente situatie had misschien genoemd moeten worden voor een compleet historisch beeld van het ApGen. Echter, als dit interview bedoeld is om een beeld te vormen van hoe het Genootschap in 2020 leeft, is dat wat mij betreft geen noodzaak. Dezelfde geslotenheid, exclusiviteit en beschadigende omgang als door Renske Doorenspleet en anderen is ervaren, heeft namelijk absoluut geen plaats in het moderne ApGen. Voor mij komen de woorden die Bert Wiegman hier spreekt geheel overeen met wat ik persoonlijk al sinds mijn geboorte ervaar binnen het ApGen.
Ja, er is wat voor te zeggen dat het ApGen proactief de dialoog opzoekt met mensen die door het Genootschap beschadigd zijn (mits zij daar zelf voor open staan), maar dat hoeft niet te betekenen dat er geen positieve dingen over het ApGen mogen worden gepubliceerd. Voor mij dus geen onbegrijpelijk, maar juist heerlijk herkenbaar interview 🙂
Prachtig het interview met Apostel Wiegman. Ik ken het Apostolisch Genootschap tot mijn 23e jaar als gedoopt, geëigend en geconfirmeerd lid en het Werk verlaten omdat mijn keuze voor een niet Nederlandsevrouw en hard wedkzaam in Nederland in de zorg, niet werd geaccepteerd. Ook de kinderen daaruit voortgekomen niet! Hoezo de gezindheid van Christus? Als we doen wat we zeggen en zeggen wat we doen, dan is hef een prachtig ideaal. Maar het Leven toonde mij heel pijnlijk iets anders. Moeder werd zonder het te melden aan haar zoon en kleinkinderen en haar uutvaart voorgegaan door haar voorganger (!) zonder iets te laten weten gecremeerd in oktober 2009. Hoe bedoelt u Apostel de gezindheid van Christus bestaande uit een samengaan van begrip en respect voor de medemens, werken aan de liefdevolle verhoudingen ter ere Gods? Eric Fromm: Groepsnarcisme is de belangrijkste oorzaak van menselijke agressie”
Wat ik mocht ervaren is uiterst primitief en dwalend. Heb het Werk 1n 1977 verlaten. Wat een onzin aldus.
Mee eens
Het boek Apostel kind is het verhaal van 1 persoon. Ik ben zelf ook opgegroeid in de 60er jaren en heb nooit deze negatieve gedachten gehad over mijn jeugd in het A G.
Heden is echter niet meer te vergelijken met deze tijd..
Het boek van Renske Doorenspleet is ook mijn verhaal: een verhaal van voor je besluiten en niet luisteren en vragen wat jij denkt, voelt en wilt. Zo’n jeugd helpt je niet om zelfstandig en weerbaar op te groeien. Maar ik ken ook de verhalen van thuis. Schrik barebarend hoe alles klakkeloos werd geaccepteerd in de jaren zeventig.
Natuurlijk, maar dat is een van de kenmerken van een sekte die het Apostolisch Genootschap was, is en zal blijven met groot respekt vokr de prachtige doelstelling van toen en nu. De huidige Apostel een wetenschapper en ook de hoogleraar. Maar….is het hen dan destijds niet opgevallen dat de Apostel Slok leed aan een narcistiche persoonlijkheidsstoornis door zich bijv. tijdens een Jeugdappel, te legitimeren als de gezalfde Gods van vandaag” …En waar bleek dat uit ?
Wat ik zelf – als lid – positief ervaar, is dat het genootschap de bakens weet te verzetten. Er is ruimte voor noodzakelijke veranderingen. Deze wil tot overdachte koerswijziging ervaar positief. Ik zie die niet zo vaak bij geloofsgemeenschappen.
Helemaal met je eens Ed en weet: Ik moet elke dag veranderen om dezelfde te blijven. Het oog waarin ik jou zie, is het zelfde oog waarin jij mij ziet. Essentieel is: We moeten doen wat we zeggen en zeggen wat we doen. Als het daaraan ontbreekt en het Apostolischzijn zich enkel beperkt tot 90 minuten op zondagmorgen, is het zonder betekenis. En….als we doen wat we zeggen is alles geweldig ,maar daar ontbreekt het juist bij de Apostolischen aan.
Ze hebben een geweldige zelf liefde, het kenmerk van Groepsnarcisme en daarvan zegt Prof. dr. Erich Fromm ” Groepsnarcisme is de belangrijkste oorzaak van menselijke agressie ” haakt op hetgeen het Apostolisch ideaal. Moeder , apostolisch van kinds af werd door juist haar Apostolische kinderen, mijn natuurlijke broers en zuster, zonder iets te laten weten aan zoon en kleinkinderen met medeweten van haar voorganger onder de grond gestopt, met verduistering van haar nalatenschap! Mijn legitieme portie moest door een advocaat geïncasseerd worden onder dreiging van beslag. Hoezo Apostel open mond en warm hart. Een broer met een priesterlijke aanwijzing bediende zich van fascisme t.o. mijn vrouw van buitenlandse afkomst en hoofdverpleegkundige in Rotterdam.
De apostel vergist zich. Dat ‘ wij ‘ het nieuwe ‘ ik ‘ is, ontdekte ik als ex lid van het Apostolisch Genootschap na het overlijden van moeder en oma, t.w. zr. C.W. van Vulpen Langendam beh. tot gem. Rotterdam 5, reeds in oktober 2009. Zonder haar zoon, schoondochter en kleinkinderen in kennis te stellen, werd zij onder de grond gestopt en betaalde , zo bleek uit de boedelbeschrijving, haar bloemen op haar kist, namens de apostolische kinderen zelf . Dat wat krachtens testament aan ons , wij dus, moest toekomen aan inboedel en eigendommen, eigende de ” ikken ” toe, w.o. uw broeders en zuster Van der Wielen, executeur en beh. tot de gem. Sliedrecht als uw priester P.J. van Os te Rotterdam Prinsenland. Alle keurig Apostolisch zoals u begrijpt. De voor mij legitieme portie ( uiteraard onterfd want wij, niet apostolisch en vermogend) moest geincasseerd worden door ARAG Rechtsbijstand onder dreiging van beslag en rechtsmaatregelen. Moeder maakte met een andere broeder een polariserend testament over haar materiele en immateriele nalatenschap teneinde mijn belangen opzettelijk te verkorten. Ze , bij overlijden 94 jaar, heeft daarmee derhalve tevergeefs geleefd a.g.v. sektarisch denken. Ze dwaalde… Dat is het gevaar van het Apostolisch Genootschap.
Ik ben op hoge leeftijd en vanaf m,n geboorte Apostolisch. Het boek wat nu is uitgekomen geeft heel veel negatiefs weer en dat is niet te weerleggen. Zelf heb ik daar ook ervaringen mee gehad, doch met het ouder worden heb ik steeds meer ervaren dat het een Werk in ontwikkeling is in tegenstelling met een dogma en dat hebben we te danken aan onze Apostel die ons verlost heeft van vele knellende gedachten over later. Hoewel ik in de pubertijd niet alles leuk vond en in ons gezin met 3 broers en 3 zussen heel vaak hommeles was, vonden we elkaar altijd terug als we in de dienst waren geweest.M,n vader voorvoelde een nieuwe toekomst en zei, blijf je Apostel trouw en daar heb ik tot op heden geen spijt van. Waar gewerkt wordt vallen spaanders en er zijn echt ongeoorloofde dingen gebeurd, er was ook veel wat plaatselijke voorgangers deden en waar de Apostel niets van wist. Het is jammer als er mensen zijn die beschadigd zijn, er is nu de mogelijkheid om er over te praten met deskundige. Onze huidige Apostel heeft ook in een brief zijn excuses aangeboden en wordt alles onder zijn Leiding op een hoger niveau gebracht, wat geweest is, is immers niet terug te draaien, laten we vooruit kijken en een nieuwe toekomst bouwen waarin allen vrede vinden en gelukkig kunnen zijn met elkaar, we kunnen elkaar groot maken als de liefde triomfeert.
Het is veel meer dan ‘jammer’ dat mensen beschadigd zijn geraakt.
En geen dogma’s? Nog nooit zo veel dogma’s ondervonden. U praat elkaar helaas na. Als je er middenin zit, ben je niet in staat om goed waar te nemen.
Probeer te onderkennen wat uw geschiedenis is en praat niet goed wat niet goed was als het u om de liefde te doen is.
Als het Apostolisch Genootschap echt de dialoog aan wil gaan en oprecht het verleden achter zich wil laten, zijn er de komende 10 jaar de volgende 5 stappen nodig.
1: Communiceer in alle landelijke media de volgende 4 stappen. Kosten 400.000 euro.
2: Geef aan alle leden en ex-leden het boek gratis weg. Kosten 30.000 x 20 euro = 600.000 euro.
3: Beken openlijk schuld voor alle gemaakte fouten tussen 1946 en 2020. Kosten 0 euro.
4: Maak een fonds voor 10.000 apostelkinderen voor vrij te besteden psychologische hulp. Kosten 10.000 x 5000 euro = 50.000.000 euro.
5: Stel schadevergoeding ter beschikking voor 10.000 apostelkinderen. Kosten 10.000 x 5000 euro = 50.000.000 euro.
De totale kosten zijn naar schatting 101.000.000 euro. Het Apostolisch Genootschap heeft dat geld. Het is opgebracht door de apostelkinderen en hun ouders zelf. Pas dan handelt het Apostolisch Genootschap uit solidariteit. En pas dan kan het Apostolisch Genootschap duurzaam en compassievol verder.