“Ik wil een persoonlijke bijdrage leveren aan een meer gelukkige, vreedzame wereld,” vertelt Wong-Sioe. “Dat is inderdaad een hoog doel, maar ik geloof dat iedereen daarin zijn bijdrage kan leveren, dat het niet uitmaakt of het in de vorm van een boek is of een schilderij of zorg voor je kinderen. Het is allemaal waardevol zolang het diep uit jezelf komt.”
De tijd is gekomen om een nieuwe, meer liefdevolle samenleving te creëren, schrijft hij in zijn boek. De omstandigheden zijn gunstig, onder andere omdat digitale communicatie wereldwijd een uitwisseling van ideeën meer mogelijk en toegankelijk maakt dan ooit tevoren.
Al van jongs af aan is Wong-Sioe geïnspireerd door spiritualiteit: hij las boeken over bewustzijn, alternatieve geneeswijzen, positief denken en engelen. Zijn ouders gingen hem daarin voor. Op de protestantse middelbare school vond hij daarover bij medeleerlingen weinig gehoor. Dat weerhield hem niet: “Het sprak mij aan, het is alsof je jezelf opnieuw ontdekt, een diepere laag van jezelf ontdekt. Ik werd er heel blij van. Ik wilde zelf gaan schrijven, omdat ik het zo inspirerend en hoopgevend vond wat ik las.”
Wat hij in de loop der jaren schreef en uitdacht, bracht hij samen in zijn boek Een spirituele samenleving. Met als ondertitel: Gids om mens-, dier- en milieuvriendelijk samen te leven. Een lijvig werk van bijna vierhonderd pagina’s, dat aandacht besteedt aan de filosofische achtergrond van zijn ideeën, het persoonlijke spirituele pad en dat ten slotte ingaat op verschillende aspecten van de samenleving zoals economie, gezondheidszorg en het rechtssysteem.
Om te beginnen, wat versta je onder spiritualiteit?
“Voor mij heeft spiritualiteit vooral van doen met liefde in universele zin. Het gaat om het volgen van je hart en het loslaten van gevoelens van angst, verdriet, woede, schuld.” Wong Sioe beschouwt zichzelf niet als religieus, maar ziet in de grote wereldreligies een boodschap van liefde. Jezus is voor hem een voorbeeld door de liefdevolle manier waarop hij leefde. Als werkbegeleider in de geestelijke gezondheidszorg geeft Wong-Sioe zijn missie vorm door in het activiteitenprogramma zingeving op te nemen; hij leidt wekelijks een meditatiegroep. Maar zijn ambitie reikt verder, hij zou graag een mentaliteitsverandering in de samenleving zien.
Wat biedt spiritualiteit de samenleving?
“In de samenleving worden vaak besluiten genomen vanuit angst, verdriet of woede. Hoewel die emoties er mogen zijn, moeten we oppassen met het handelen vanuit die emoties, omdat dat vaak destructieve gevolgen heeft voor zowel degene die ervanuit handelt als voor anderen. Als we die gevoelens loslaten, kunnen we tot een meer humane samenleving komen.”
“Martin Luther King sprak over positieve vrede en negatieve vrede. Negatieve vrede is als er geen wapens en geweld worden gebruikt, maar dat wil niet zeggen dat mensen ook innerlijke vrede ervaren, wat nodig is als je echt blijvende vrede wil. Daarvoor is een innerlijk proces nodig. Daar gaat mijn boek over. Heel praktisch: als je verschrikkelijk kwaad bent op iemand, wat heb je dan aan het loslaten van woede? Wat heb je aan vergeving? In het ergste geval vermoord je die persoon en kom je in de gevangenis. Dat is op individueel niveau. Maar op maatschappelijk niveau kan het verschil zijn: wel of geen oorlog. Dus ik zie spiritualiteit als een wijze om persoonlijke processen aan te gaan en dat zal ook op collectief niveau invloed hebben.”
“Als je iemand laat stikken, heeft dat invloed op het geheel”
In onze maatschappij zijn mensen vaak geïndividualiseerd en geseculariseerd. Hoe past holistische spiritualiteit daarin?
“Ik zie het als een beweging vanuit het hart voor iedereen. Mensen handelen vaak vanuit hebzucht. Spiritualiteit gaat over het overwinnen van die hebzucht, het meer beseffen dat we met elkaar verbonden zijn. Dat is wat ontbreekt in de samenleving, het idee dat als je iemand laat stikken, dat invloed heeft op het geheel. Als je alleen aan jezelf en je bedrijf denkt, kan dat zijn weerslag hebben op het milieu en dat zal vroeg of laat ook effect op jou hebben. Het kan voor sociale onrust zorgen als je mensen in minimale bestaanszekerheid laat leven.”
Daarmee heeft ieder individu een verantwoordelijkheid, vindt Wong Sioe: “Die gaat over het volgen van je hart, maar het is ook goed als daar politieke verantwoordelijkheid bij komt kijken. Stem op de meest mens- en milieuvriendelijke partij, dat is een manier om verantwoordelijkheid te nemen voor wat er in de wereld gebeurt. Of stap over naar een meer duurzame bank. Let op welke boodschappen je koopt. Niemand is daarin perfect, maar je kunt wel je best doen. Als je geïnspireerd blijft, kun je daarmee anderen inspireren. Hoe meer mensen op die manier hun bijdrage leveren, hoe beter.”
Spiritualiteit is vooral iets van het individu. is er ook iets wat gemeenschap bevordert, zoals je bij religie ziet?
“Spiritualiteit is iets waar ieder individu zelf voor kan kiezen. Het gaat zeker ook om het ervaren van verbondenheid met anderen. Mensen kunnen elkaar steunen in hun pad. Maar je hebt niet per se een groep nodig om het spirituele pad dat bij jou past te bewandelen. Ook geen tussenpersoon, geen priester om contact te hebben met het hogere.”
“We kunnen elkaar ondersteunen juist omdat we verschillend zijn”
Hoe kun je met al die individuele paden dan tot iets komen in de maatschappij?
“We kunnen zoeken naar overeenkomsten. Mensen kunnen elkaar ook ondersteunen, juist omdat we verschillend zijn. Het gaat erom in contact te komen met het diepe gevoel in je hart van waaruit je iedereen het goede toewenst. Als we daar komen en ons verstand gebruiken, zal het nog steeds zo zijn dat ieder een andere benadering heeft, maar dan is er een harmonie en steunen we elkaar in plaats van dat het met elkaar botst.”
“Ik geloof in innerlijke goedheid als iets absoluuts, als een zon die altijd straalt, ook al is die door wolken bedekt. Het is de basis van mijn levensfilosofie. Ieder mens is goed vanbinnen, ook al komt dat niet altijd tot uiting. Ik denk dat het goede in de mens weerspiegeld kan worden in de samenleving.”
Niet iedereen verstaat hetzelfde onder goedheid, bijvoorbeeld als het gaat om het opnemen van asielzoekers in ons land.
“Dan kom ik toch weer op de basisuitgangspunten. Ik geloof in goedheid in overstijgende zin dat het geheel voor ogen heeft. Als mensen zeggen dat we de grenzen moeten sluiten voor vluchtelingen, dan is dat niet holistisch. Het heeft geen oog voor de wereld en de mensheid. Het kan woede oproepen, wat ook weer op ons kan terugslaan. Als je kijkt naar het milieu: wat wij vervuilen, heeft wereldwijd gevolgen. Als mensen vluchten vanwege klimaatproblemen, dan moet je beseffen dat wij een rol spelen in klimaatproblematiek.”
“De innerlijke goedheid is er altijd en het gaat erom dat die zoveel mogelijk tot uiting komt. Het equivalent is dat ieder mens gelukkig is en goed is voor zichzelf en voor de ander. Je hoeft niet perfect te zijn. Maar doe je best.”
Meer informatie kunt u vinden op: auteursblog van Marlon Wong-Sioe.
Dit artikel is overgenomen uit nr. 4, oktober 2018 van De Linker Wang. Zie ook De Linker Wang.
