Ik ontmoette de drie auteurs, tevens zussen, van SuriMAM Cooking in een gezellig café in Amsterdam. Ze genieten nog na van een mooie bijeenkomst (Women of Food) in Pakhuis de Zwijger. Dit was een netwerkevent waar vrouwen met verschillende achtergronden, met allen een passie voor goede voeding, bijeen kwamen om te praten over de verbetering van de voedselketen in met name Amsterdam. De zussen Moreen, Martha en Aretha zijn geboren in Amsterdam-Oost en hebben inmiddels vier Surinaamse kookboeken geschreven: ‘SuriMAM Cooking’.
“Onze moeder heeft ons gemaakt tot wie wij zijn. Zij gaf ons de liefde voor de Surinaamse keuken mee. Niet alleen als iets om je maag mee te vullen, maar ook iets wat je geneest. Let food be your medicine. Surinaams koken is een ritueel, een stukje van jezelf wat je meegeeft. Ze zette ons als klein kind op het aanrecht en legde alles uit. Van haar hebben wij ook geleerd dat je voedsel nooit moet vermorsen of verspillen. Ze liet ons zien hoe de groente groeien, zodra je dat ziet weet je dat je respect moet hebben voor je eten. Dat je bewust moet eten. Wij hadden ook een eigen volkstuintje dus we zagen hoeveel moeite het kostte om iets van een zaadje naar een groente te brengen.”
Dit bewustzijn komt voor de zussen terug in alles wat ze doen. In de Surinaamse gemeenschap zien zij veel meer dit bewuste handelen dan in de rest van Nederland; in Suriname staat de bevolking dichter bij de natuur. De tot slaaf gemaakten, maar ook de marrons moesten leren te overleven onder hele zware omstandigheden. De plantagebazen zorgden amper voor ze. De tot slaaf gemaakten moesten onderzoeken welke planten als medicijn gebruikt konden worden en hoe.
Toen hun moeder in de jaren zestig naar Nederland kwam, was zij een verbindende factor voor de rest van de gemeenschap. Zij probeerde de Surinaamse en Nederlandse cultuur samen te brengen en mensen wederzijds te helpen om te integreren. Ze merkte dat de brug eten was. Een van de plekken waar mensen samenkwamen was de Albert Cuypmarkt bij de stal voor “exotische groente”. Zodra er een nieuwe lading was, kwamen alle migranten uit Surinaams en Caribisch gebied samen om daar bij te praten, recepten te delen en herinneringen op te halen.
Een van de drijfveren van de zussen is het uitlichten van de diversiteit van de Surinaamse keuken. Een van hun grote drijfveren is het zichtbaar maken van de enorme rijkdom en diversiteit van de Surinaamse keuken – gevormd door slavernij en migratie, beïnvloed door Indiaanse, Afrikaanse, Indonesische én Sefardisch-Joodse tradities. Elk gerecht vertelt een verhaal. Door daarover te praten, openen ze harten en hoofden. “Zo laten we zien hoe het ook kan.”
Toen ik aan de zussen vroeg wat zij deden om de wereld een stukje mooier te maken, begonnen hun ogen te stralen. Vol enthousiasme vertelden ze over het project Free Heri Heri . De zussen zetten zich al jarenlang met veel enthousiasme vrijwillig bij dit project dat op 1 juli Heri Heri uitdeelt op verschillende plekken in Nederland. Niet zomaar eten, maar een verhaal, een geschiedenis!
Wat dit project zo bijzonder voor ze maakt, zijn de gesprekken die gevoerd worden tijdens het uitdelen van de maaltijd. Zo vertelt een van de zussen over een ontroerend moment wat ze beleefde met een oma en kleindochter. De oma wist weinig over de geschiedenis van de slavernij en wat 1 juli betekent, maar haar kleindochter kon haar van alles uitleggen. Dat soort momenten… daar doen ze het voor.
Überhaupt merken de zussen dat er steeds meer aandacht is voor Keti Koti. Het feit dat er nu op het Acht Uur Journaal over gesproken wordt is al zo een belangrijke stap. Dat er dan ook nog gekookt kan worden in het Paleis op de Dam, een plek met een hele bijzondere en beladen geschiedenis, geeft het een extra dimensie.
Na een heel gezellig gesprek met veel gelach, maar ook serieuze onderwerpen stelde ik de laatste vraag: wat willen jullie nog meegeven aan de lezer? “Stap eens uit je eigen comfort zone. Probeer nieuwe gerechten, maak nieuwe contacten. Wees niet bang om een winkel in te lopen die je niet kent. We zijn allemaal mensen die op zoek zijn naar geluk in ons leven, zodra je je dat realiseert kan je een stuk liever doen voor elkaar.”
Kijk voor meer informatie over SuriMAM Cooking op deze website. Wil je een gesigneerd exemplaar bestellen, stuur dan mail naar: [email protected].
Oorlogen, natuurrampen, groeiende polarisatie… het kan een machteloos gevoel geven. Maar wat als je zelf een verschil kunt maken? In veel levensbeschouwingen is er de opdracht om je bewust te zijn van je eigen opdracht. Zo heeft het Jodendom Tikkoen Olam, de opdracht om de wereld te herstellen. Tikkoen Olam is iets wat Anne-Maria van Hilst de kracht geeft om door te gaan, ook als het moeilijk gaat. “Een van de leukste onderdelen van de lessen die ik geef aan jongeren voor Bar en Bat mitswa – Joods volwassenwording – is het bedenken van hun Tikkoen Olam project. Dit kan gaan van helpen van ouderen tot asieldieren verzorgen. Mensen al van jonge leeftijd bewust te maken van hun eigen rol in een beter wereld zorgt ervoor dat ze anders om hun heen kijken. Je bent je bewust van wat je hebt en hoe je het mooier kan maken.” In deze serie laat Van Hilst mensen aan het woord die deze verantwoordelijkheid in de praktijk brengen. Mensen die zich inzetten voor dialoog, voor de natuur, voor elkaar.
