SuperWaar biedt duurzame keuzes in de supermarkt

Voor we na schooltijd aan het gesprek beginnen, loopt Alfred met twee zakjes saucijzenbroodjes naar de mannen achter de receptiebalie: “Hebben jullie nog trek of nemen jullie ze mee naar huis?” Ze bedanken voor het aanbod en dan zit Alfred met de broodjes in zijn maag: “Ze zijn vers, gemaakt door leerlingen. Het is jammer om ze weg te gooien, maar wij eten thuis geen vlees.”

Dit voorval is een kleine illustratie van de dilemma’s waar je mee kunt zitten als je bewust wilt omgaan met voedsel. Alfred vertelt dat hij al op jonge leeftijd ervoer hoe kwetsbaar mensen zijn. Dat kwam door het vroege overlijden van zijn ouders. Hij zag de kwetsbaarheid bij zichzelf, bij mensen om zich heen en kreeg daardoor oog voor de kwetsbaarheid van de wereld waarin we leven. Zijn broer ging in Wageningen studeren, deed daar kennis en inzicht op en ging minder vlees eten. Interessante gesprekken volgden, ook met Arjan Schoonhoven, een andere student in Wageningen, met wie Alfred bevriend raakte. Zo kreeg hij hart voor rechtvaardigheid en duurzaamheid.

Alfred: “Arjan en ik hebben samen de workshop ontwikkeld. Een intensief maar mooi proces. Op dit moment is hij er door ziekte minder bij betrokken, maar het is en blijft een project van ons samen. Hij is het creatieve brein achter de opzet van de workshop en de werkvormen die we gebruiken.” In de gesprekken die ze hadden, ging het over de schoonheid van de natuur en hoe triest het is dat die wordt aangetast. Ze hadden het over de verdeling van arm en rijk en over eerlijke handel. Ook met anderen ging het regelmatig over onderwerpen als milieu en dierenwelzijn. En toen kwam vijf jaar geleden de vraag of ze een workshop konden geven.

De workshop ‘God in de supermarkt’ geeft Alfred op dit moment zo’n twee keer per week. Alfred: “Ik ben per week een halve dag minder gaan werken, zodat ik meer tijd heb voor de workshops en het schrijven van een boek.” Een heel bijzondere ervaring was de workshop die hij begin dit jaar in Leersum in de Albert Heijn mocht geven. Direct na sluitingstijd zette de bedrijfsleider stoelen neer en zo, midden tussen de schappen en de posters met aanbiedingen, kon het gesprek met de klanten beginnen. Over de keuzes die je als consument kan maken en de impact die die keuzes hebben. Want het is zoals in de aankondiging van het boek al staat: “Je hebt het niet gemakkelijk in de supermarkt. Je vraagt je af wat je vandaag zult eten en bij elk schap moet je de afweging maken tussen lekker, goedkoop, gezond, milieuvriendelijk, diervriendelijk en eerlijk voor de producent.” Inmiddels is er voor de tweede keer een workshop in de supermarkt gegeven en een derde is aangevraagd.

“Onze workshops zijn zeker niet belerend of sturend,” zegt Alfred, “Geloof en politiek laten we er bewust buiten.” Dat klinkt wat vreemd als je bedenkt hoe de workshop heet. Alfred: “Dat klopt. Sommige christenen vinden de titel ontheiligend en mensen die niet gelovig opgevoed zijn, kunnen vaak niks met die combinatie van God en de supermarkt.” Om die reden wordt de naam zo langzamerhand gewijzigd in SuperWaar. Voor het tweetal zelf blijft gelden dat ze geïnspireerd zijn door wat de Bijbel zegt over armoede en gerechtigheid. Alfred: “Ik vraag wel eens aan christenen hoeveel Bijbelteksten er gaan over homofilie of seks voor het huwelijk. Dat zijn er niet zo veel. Dat er meer dan 2000 teksten gaan over armoede en gerechtigheid, kunnen ze soms nauwelijks geloven.” Hij betreurt het dan ook te moeten constateren dat gelovigen gemiddeld niet zo actief zijn als het gaat om milieu en duurzaamheid. Alfred: “Maar wij merken dat het steeds meer een thema wordt onder christenen en daar word ik blij van.”

Hij vertelt dat het een keer ging over de keuzes die er zijn als je kip koopt. Scharrelkip, biologische kip, of zoals gezegd werd: “De kip die door Wakker Dier ook wel plofkip wordt genoemd.” Een kippenboer verliet daarop de zaal. Alfred: “Dat illustreert hoe gevoelig voedsel kan liggen.” Het is belangrijk om deelnemers aan de workshop geen schuldgevoel te bezorgen. Ze moeten ook niet het gevoel krijgen voor een onmogelijke opgave te staan. Het scheelt dat de beide workshopleiders uit het onderwijs komen en ervaring hebben in de begeleiding van het proces van gedragsverandering dat ze voor ogen hebben. Alfred: “Het is beter dat een grote groep mensen een kleine stap zet, dan een eenling die een grote stap zet.” En: “Beter inconsequent goed dan consequent fout.” Dat geldt ook voor thuis. De kinderen van 8 tot 13 jaar eten daar wat de pot schaft, maar beslissen zelf wat ze eten als ze niet thuis zijn. Alfred: “We praten erover, maar ik leg ze mijn keuzes niet op.”

En dan is er nu het boek. Alfred heeft het op verzoek van de uitgever geschreven. Die zei: “Ik praat regelmatig met vrienden en kennissen over vegetarisch eten. Als ze geïnteresseerd raken, is er geen boek dat ik ze ter verdieping aan kan raden. Kun jij dat boek niet schrijven?” Dat werd SuperWaar, met als ondertitel: “Je volgende stap in duurzaam boodschappen doen.” Schrijver en uitgever verwachten dat het boek zal aanslaan. Alfred vertelt dat de hoofdstukken een vaste opzet hebben. Alle aspecten van duurzaam eten worden besproken, net als de dilemma’s waar je tegenaan loopt. Verder staan er in het boek praktische tips, heerlijke recepten en inspirerende voorbeelden.