Kunt u merken dat kinderen in Nederland steeds vaker de zorg voor hun ouders op zich willen nemen?
“De grap is: die kinderen zijn soms zelf ook bejaard. Ik kwam laatst een vrouw tegen van 70 die voor haar moeder van 90 moest zorgen. Mensen worden dus alsmaar ouder in Nederland. Om die zorg op te kunnen vangen, moeten we wel met z’n allen voor onze ouderen zorgen. Ik moet zeggen dat de zorg voor mijn ouders mijn leven enorm heeft verrijkt. Mijn moeder en ik zijn zoveel dichter bij elkaar gekomen. Doordat wij niet meer zo goed verbaal kunnen communiceren, zijn we nu veel intiemer. We raken elkaar veel meer dan vroeger aan en daar ben ik heel blij om.”
Hoe staat het in Nederland met de zorg voor kwetsbare ouderen?
“Er is een aantal verpleeghuizen dat de zorg voor ouderen al heel goed oppakt met de zeer beperkte middelen die ze heeft. Je hebt dan te maken met een leiding die er echt voor gaat. Deze leidinggevenden proberen zich te verplaatsen in de mensen en hun kwetsbaarheid. Neem bijvoorbeeld ouderen met dementie. Er zijn verpleeghuizen die heel concreet dementie als uitgangspunt nemen en zich afvragen wat mensen met dementie nou eigenlijk beleven. En hoe zouden zij het liefst hun dag willen invullen? Het personeel is getraind om zo te denken. Je ziet dat Nederland wat dat betreft zorg voor mensen met dementie naar een hoger niveau tilt. Gaat het om thuiswonende mensen met dementie, dan zie je dat mantelzorgers steeds vaker een vast aanspreekpunt bij de gemeente krijgen die ze helpt bij het aanvragen en invullen van allerlei formulieren. Er zijn dus genoeg positieve ontwikkelingen gaande.”
Denkt u dat het steeds vaker voor zal komen dat ouderen niet meer weggestopt willen worden in verzorgingstehuizen?
“Ik pleit ervoor dat ouderen zelf moeten kunnen beslissen waar en hoe ze oud willen worden. Mijn moeder werd gedwongen om naar een verpleegtehuis te gaan, maar ze wilde niet. Van daaruit is bij mij het besef ontstaan dat mensen dat zelf moeten kunnen bepalen. Thuis verzorgd worden moet kunnen en het hoeft niet per se duurder te zijn. Het vereist alleen een andere manier van organiseren. Van de overheid hoeven we wat dat betreft de komende tijd niet veel te verwachten. Zeker als je hoort van de op handen zijnde bezuinigingen op de zorg. Ik geloof heel erg in netwerken, in nieuwe netwerken opzetten, maar ook in het gebruik maken van bestaande netwerken. Neem bijvoorbeeld een vrouwenvereniging van veertig vrouwen ergens in het land. Die vrouwen maken zich zorgen over de toekomst; straks krijg ik een hersenbloeding en kan ik niet meer voor mezelf zorgen. Hoe moet het dan toch verder? Nou, in zo’n geval kunnen die vrouwen toch met elkaar afspreken. Op het moment dat er iets met een van ons gebeurt, zorgen we voor elkaar. Op die manier zijn ze niet alleen een gezelligheidsvereniging, maar kunnen ze ook echt iets voor elkaar betekenen. Ze zouden ook een kleine contributie kunnen heffen, voor onkosten die gemaakt worden. Dat hoeft niet veel te zijn. Dat is dan toch een ongelofelijk goede volksverzekering! Ik vind het zo logisch klinken. Je kunt ook als vriendengroep afspreken om zoiets dergelijks te doen. Als mijn moeder in zo’n netwerk had gezeten, dan was dat fantastisch geweest. Ze wordt door de thuiszorg prima verzorgd, twaalf uur per dag. Ze kan doen wat ze wil. Maar iedereen zou iemand moeten hebben om leuke dingen mee te doen. Het is heel kwetsend voor ouderen om er van de een op andere dag ineens niet meer bij te horen. Als je ze blijft betrekken bij de samenleving, dan worden ze niet alleen aan hun kleine wereld overgelaten.”
Willen ouderen wel betrokken blijven bij de samenleving?
“Het is een groot misverstand om te denken dat ouderen, die ziek en afhankelijk zijn geworden, zich nergens meer voor interesseren. Als iemand plotseling in een verpleeghuis terechtkomt, dan valt ineens heel hun sociale netwerk weg; de bakker, de buurvrouw, het zangkoor. Het is dan echt een uitdaging om hun sociale netwerk in stand te houden of zelfs nog uit te breiden. Menselijk contact is voor iedereen belangrijk. Op het moment dat ouderen niks meer doen en de hele dag maar wat op bed moeten liggen, dan zakt hun brein compleet in elkaar. Het brein heeft prikkels nodig, heeft impulsen nodig om erbij te kunnen blijven. Dat is wetenschappelijk aangetoond. Alleen al vanuit dat oogpunt is het belangrijk dat verpleeghuizen deze kennis gaan toepassen en hun cliënten zoveel mogelijk laten participeren in de samenleving.”
Voor meer informatie over innovatieve initiatieven rondom dementie: http://www.innovatiekringdementie.nl.
Mijn moeder heeft ook thuiszorg in Bergen op Zoom, in combinatie met mijn hulp. Ze moet er niet aan denken om in een zorginstelling geplaatst te worden. Alhoewel het mij veel tijd kost doe ik het met liefde. Ze heeft mij veel gegeven, bovendien zou ik het zelf ook nooit willen als ik afhankelijk wordt.
https://tantelouise.nl/