Vida Niazian en de leiders van de toekomst

“Ik ben opgegroeid in chaos met een grote C. Ik ben gevormd, gebroken, opgekrabbeld, afgebrand en weer herrezen. Ik heb veel geluk gehad en veel kunnen leren. In mijn hart draag ik het besef mee dat niet de omstandigheden, maar je karakter je lot bepaalt. Ongeacht waar je leeft, wat je hebt en met wie je bent.”

Maar niet iedereen heeft de kans om deze vormende kracht te ondervinden, meent Vida. Daarom is ze gemotiveerd om wat ze heeft geleerd door te geven. “Samen kunnen we de komende generatie behoeden voor onbegrip en verdriet. Tegelijkertijd kunnen we jonge mensen leren hoe ze wijze en gevoelige keuzes kunnen maken, voor zichzelf, hun omgeving en de wereld. We kunnen hiermee samen bouwen aan een generatie die kiest voor het goede!”

In het verscheurde Iran voelde Vida zich aangetrokken tot mensen die een onuitputtelijke kracht bleken te hebben. “Gewone mensen, die spraken met woorden die zo doordrongen waren van vertrouwen en rechtvaardigheid, woorden die je onmiddellijk rust en veiligheid konden bieden. Ze werden mijn rolmodellen. Zelfs tijdens de levensbedreigende periode als vluchteling, in verschillende landen, ben ik bijgestaan door hun reflecterende visie op het leven.”

Wat is eigenlijk jouw boodschap?

“Mijn boodschap is van boodschap van hoop. Na alles wat we afgelopen jaren hebben meegemaakt en waar we nu nog in zitten, is 2023 een tijd voor ‘hoop in actie’. Er is veel gaande waar we trots op kunnen zijn. Alleen al in mijn vakgebied – toekomstbestendige vorming van een nieuwe generatie – werken duizenden mensen in Nederland aan een betere toekomst. Koplopers, die vanuit een eigen persoonlijke ervaring, soms helaas een pijnlijke en soms een positieve ervaring, in actie zijn gekomen en bouwstenen hebben ontwikkeld voor een betere toekomst. Denk aan nieuwe methodes, nieuwe trainingen en een andere mindset.”

Wat moet er gebeuren?

“Deze mensen dienen als bron van hoop voor de velen. Met dat doel is ook mijn ontdekkingsreis ‘Leiders voor de toekomst’ begonnen. Ik ben enorm bevoorrecht dat ik mee kan lopen met deze inspirerende groep, waar ik iedere keer zelf ook van leer. Ik vind het eervol dat ik een podium mag faciliteren waarop de wijsheid, missie, aanpak en ervaring van koplopers samenkomt. De individuele en losse acties kunnen samensmelten tot een collectief platform waar iedereen toegang heeft. Betere toekomst ontstaat als we gezamenlijk een nieuwe generatie kunnen aanleren hoe ze wijze, rechtvaardige en eerlijke keuzes kunnen maken voor zichzelf, voor hun omgeving en voor de wereld.”

Wat moet er in onderwijs verbeterd worden?  

“Het is merkwaardig dat we gewend zijn om de vorming van een volgende generatie gefragmenteerd te benaderen. We splitsen het in hokjes van onderwijs, opvoeding of zorg.  Dat is niet zo gek want ons brein heeft behoefte om de wereld op te delen om het te kunnen begrijpen. Maar daardoor hebben we de neiging om deze gefragmenteerde benadering als vanzelfsprekend te zien en het grote geheel uit het oog verliezen. Terwijl we de gehele samenleving, met al zijn diversiteit en wijsheid, nodig hebben om antwoorden voor de toekomst te vinden.”

Wie en wat is nodig voor de nieuwe aanpak?  

“Op zaterdag 11 november gaan we als ouders, jongeren en nieuwe experts een vernieuwend en gelijkwaardig gesprek aan. We moeten niet langer geïsoleerd zoeken, maar samenwerken om complexe vraagstukken aan te pakken, met het vertrouwen dat we samen de kennis, creativiteit en vaardigheden hebben om deze uitdagingen aan te gaan. Ons programma is volledig samengesteld door jongeren! Zij hebben als thema voor het gesprek gekozen voor ‘Veiligheid in Verbondenheid’, een onderwerp dat actueler is dan ooit. We bieden vier workshops, vijf optredens van jongeren en een informatiemarkt.

Een veel gestelde vraag die opkomt, is: kunnen we concrete antwoorden formuleren over hoe we de toekomst gaan bouwen? Dat antwoord is er niet. Maar dat is juist de kracht: dat we het nog niet weten. Dat er ruimte is voor nieuwe inzichten en nieuwe ontdekkingen. Om samen nieuwe manieren van denken en doen te kunnen ontdekken en uit te proberen.”

Kunnen we zo echt het verschil maken?

“Iedere dag maken jij en ik al een verschil, zonder het te weten. Door wie we zijn, door de keuzes die we maken. Je hebt vaak al veel andere mensen beïnvloed. Je hebt een verschil gemaakt in de keuzes van anderen met betrekking tot hun relaties, hun werk of hoe iemand over zichzelf denkt. Door gesprekken die we met elkaar hebben, en hoe we bijvoorbeeld met onze ogen rollen als reactie op iemands verhaal, maken we iedere dag al verschil in iemands leven. Iedere keuze laat een spoor na.

Zelfs aan alle grote maatschappelijke uitdagingen ligt een menselijke keuze besloten. Het is misschien benauwend dat we nu in onze wereld grote uitdagingen hebben waarop we geen antwoorden hebben. En dat we weten dat ze van grote invloed zullen zijn op de volgende generatie. Maar aan andere kant is het ook een enorme bron van hoop!

We hebben samen de kracht, kunde en creativiteit om de uitdagingen het hoofd te kunnen bieden. Als we alle krachten bundelen kunnen we een positieve impact maken, in alle facetten in onze samenleving. Samen kunnen we kinderen een brede visie geven over de wereld, wat zij vervolgens zullen meenemen in hun keuzes. Als we ons niet beperken tot wat zij moeten bereiken vanuit één hokje, maar ze juist aanleren wie ze moeten zijn om toekomstbestendig te zijn. Dat is de boodschap van hoop in actie!”

Hoop voelt voor veel mensen niet echt als actie…

“Ik kan mij goed voorstellen dat het voor sommige mensen echt moeilijk is om de kracht van hoop te kunnen bevatten. Ergens zou je dankbaar moeten zijn dat je het niet op mijn manier, de harde en rauwe manier, hebt hoeven leren. Wij hebben het jaren en jaren moeten oefenen.

Toen ik op de basisschool zat, was het oorlog in Iran. Onze juffen hadden geen tijd om ons klassenregels te leren, ze moesten ons karaktereigenschappen bijbrengen om te kunnen overleven. We hebben in de schuilkelders geleerd dat geduld wat anders is dan niet kunnen wachten, maar dat het gaat om de houding waarmee je wacht. We hebben geleerd vastberaden te zijn, geleerd om positieve verwachtingen te blijven koesteren. We hebben in verwoestingen en ruïnes geleerd om moed te tonen, om bang te zijn maar toch in actie te komen. We hebben verantwoordelijkheid geleerd, omdat we niet konden wachten totdat een volwassene ons kwam helpen. In het moment moest je vaak ook verantwoordelijkheid nemen om ook nog een ander te redden. Ik heb op een heel andere manier eigenschappen voor het leven geleerd.”

Ben je daarom met Karaktereducatie begonnen?

“Het heeft mij dan meer dan dertig jaar gekost om de wetenschap achter karaktervorming te onderzoeken en te bestuderen. Nu kan ik het bevatten. Het woord karakter zelf komt van het Griekse woord charisso dat een netwerk aan sporen betekent. Ieder moment dat je geduldig bent, trek je een spoor. Ieder keer dat je uitgedaagd wordt of wordt geleerd om steeds meer geduld te oefenen, trek je steeds nieuwe sporen daarover heen. Het wordt steeds dieper gegraveerd in je hart. Dat geldt ook voor moed en verantwoordelijkheid. De sporen van al die eigenschappen, de mate waarop iedere eigenschap is ontwikkeld en hun verhoudingen, vormen je karakter. Dat is de manier waarop je naar de wereld kijkt, de manier waarop je denkt, voelt, dingen doet of nalaat.

Dat is mijn levensmissie: om karakter, de bron van ons gedrag, onder aandacht te brengen. Want dat is meest krachtige bron van hoop en de motor achter iedere keuze en dus ook achter iedere gewenste verandering.

Dat is het vertrekpunt geweest in mijn leven dat gekleurd is met pijnlijke ervaringen. Vanuit mijn kinderperiode waarin we in Iran als Bahá’í vogelvrij werden verklaard, in de oorlog waar letterlijk en figuurlijk alle zekerheden werden weggeslagen, in de periode als vluchteling of aankomst in een mooi land waar je moet vechten om je toegevoegde waarde aan de samenleving te bewijzen. Al die ervaringen hebben mij doen beseffen, ik voel het in alle vezels van mijn lijf, hoe belangrijk de boodschap van hoop is. De kracht en het belang om hoop in elkaars acties te vinden, met elkaar te delen en die ervaring verder te vergroten.

We moeten leren om daarvoor open te staan, nieuwsgierig te zijn, kritisch te zijn om die gesprekken met elkaar te voeren. Juist met mensen die je niet kent, buiten je vakgebied. Daarmee kunnen we ontdekken wat de kracht van hoop is. Door dingen samen te bespreken, elkaar te steunen en als het goed voelt dingen uit te proberen, in actie te komen. Dan kunnen we zien hoeveel positieve impact we samen kunnen maken!