“Wij kennen geen onderliggende waarden meer”

Sinds wanneer is Nieuw Nederland van de partij in de politiek? Landelijk lijkt de fractie nog niet veel nieuws gebracht te hebben, of heb ik het mis?

“Nieuw Nederland heeft meegedaan aan de Tweede Kamer-verkiezingen in 2010. Wij deden dat met zes partijen. Een beweging 2.0. Onze website had gemiddeld 40.000 hits per dag en toen de campagne spannend werd 300.000. Dat is een hele prestatie. Maar de pers had onvoldoende aandacht hiervoor, laat staan voor onze nieuwe ideeën. De pers heeft het monopolie.”

Open kaart spelen vindt Nieuw Nederland belangrijk. Waarom eigenlijk?

“Het gaat om: ‘weten wat er bij de mensen speelt’. Er speelt heel veel. Maar weinig komt naar boven. Wij werken met thema’s die je ook kunt vinden op onze website. Wij vinden openheid belangrijk omdat het te maken heeft met kennis: de basis voor groei en ontwikkeling. En daar gaat het allemaal om. In onze huidige economische crisis is het van belang weer naar de aarde te kijken en naar de inzet van mensen. Onze schulden stapelen zich op, daar kun je niets van verwachten. Zij kunnen alleen maar ploffen. De aarde niet en de menselijke inzet ook niet. De aarde is een onuitputtelijke bron. Kijk bijvoorbeeld eens naar Cuba destijds na de olieboycot, en Iran nu. Die voorbeelden laten mogelijkheden zien voor herstel.”

Kunt u een voorbeeld noemen van schade door gebrekkige of verborgen kennis?

“Neem bijvoorbeeld een bericht onlangs in de krant dat wij lang niet zo duurzaam zijn als ons wordt voorgehouden. Cijfers laten zien dat Nederland op dit moment ‘slecht’ scoort binnen de EU op het gebied van schone lucht, water en grond. Ook onze landbouw lijdt daaronder. De FAO heeft onlangs de regeringen aangespoord hier wat aan te doen. Maar er is geen sense of urgency. Uitzonderingen daargelaten. Kijk bijvoorbeeld naar het initiatief van Wijffels en Boot dat 3 oktober jl. van start is gegaan met hun Sustainablefinancelab.nl.”

In het Nieuwe Nederland kijkt de politiek dus met open ogen naar de maatschappij. Maar gebeurt dat niet genoeg?

“Het politieke spel wordt op dit moment vooral gedreven door macht en media. Wij kennen geen onderliggende waarden meer. Nieuw Nederland erkent dat transparantie en openheid de ‘basis’ vormen voor ontwikkeling. En dat doen we door zaken helder en transparant te maken met de simpele vragen: voor wie doe je het, wat en hoe, en met verantwoording achteraf.”

Heeft de overheid dan geen ‘open mind’ voor wat burgers belangrijk vinden?

“Als je naar de huidige praktijk kijkt, is er wat dat betreft nog veel werk aan de winkel. Kijk bijvoorbeeld naar de analyses van de vertrekkende vice-president Herman Tjeenk Willink. Eén van de dingen die hij gedurende de afgelopen veertien jaar in zijn beschouwingen op de jaarverslagen van de Raad van State benadrukt, is het gebrek aan visie en oplossingsvermogen van de volksvertegenwoordiging. Ook de huidige Kamervoorzitter Gerdi Verbeet kwam tot de conclusie: de Kamer staat aan de zijlijn. Deze constatering kwam naar voren bij de presentatie van het rapport Vertrouwen en zelfvertrouwen. Parlementaire zelfreflectie 2007-2009. De Kamer vindt de buitenwereld van macht en media kennelijk belangrijker dan de binnenwereld van zelfreflectie. Een droeve conclusie in deze tijd van crisis, waarbij iedereen de verantwoordelijkheid kan nemen om met originele oplossingen te komen. Maar die zie ik niet. U wel? Het loopt dood.”

Hoe denkt Nieuw Nederland ons uit die crisis te kunnen helpen?

“Jan-Frank Koes heeft een helder boek geschreven in 2009. Zijn boek geeft een helder en samenvattend beeld van oude ideeën (basisinkomen, belasting op grond in plaats van inkomen, circulatiegeld en een parallelle munt). Je kunt dat boek vinden op onze website. Wij zijn bezig op zijn werk een vervolg te geven. We werken in een breed netwerk. Ook zitten we midden in projecten. Ieder lid van onze raad van bestuur heeft ‘zijn ding’. Dat is onze manier van werken. Binnenkort nemen wij een besluit om de organisatie uit te laten groeien tot 3.0. Dat is onze ontwikkeling. Van belang is in de komende tijd dat wij mensen vinden die invloedrijk zijn en onze ideeën verder kunnen brengen. Wij gaan berekeningen maken van de effecten op de begroting van de overheid en van de gemeentes. Ik verwacht vele miljarden positieve groei. Voor ons daarom van belang: practice what you preach, ofwel: ik zeg wat ik denk en ik doe wat ik zeg.”

De macht van het Volk moet dus verantwoord ingezet worden…

“Ja, de macht van het volk! Plato heeft in zijn Politeia daarvoor al een aantal analyses gemaakt. Democratie betekent: demos kratein (aan de burger de macht). Maar daar komt wel wat voor kijken. Moderne politicologen als Dahl, Lindblom en Bekke schreven erover. Het gaat steeds om het zelfde: wat zijn je waarden, principes en uitgangspunten voor de samenleving en wat zijn je doelen en instrumenten die je hiervoor inzet. Max Weber, de ‘stamvader’ van de overheidsbureaucratie (overleden in 1920) zei dat al, maar hij is jammer genoeg decennia lang verkeerd geïnterpreteerd. We moeten weer terug naar de bestuurlijke werkelijkheid met de vraag voor wie doen we het (de burger en de samenleving), wat (waarden en uitgangspunten) en hoe (heldere doelen en instrumenten)! Dat is alles.”

Dat neemt niet weg dat Nederlanders in toekomstig Nederland verdeeld zullen blijven over beleidsonderwerpen: denk aan immigratie en integratie!

“Ja inderdaad, het vraagstuk van immigratie werkt nog steeds als een splijtzwam in de politiek. Balkenende hield aan het eind van de rit zijn mond stijf dicht. Het huidige kabinet zit in de klem. Dat er sprake is van migratie is alleszins begrijpelijk. Het merendeel ervan wordt veroorzaakt door de ongelijke verdeling van vrijheid en rijkdom. Wij leven momenteel met 6.800.000.000 mensen op deze aarde. Vanuit het heilige geloof in de maakbaarheid van de samenleving hebben we een wereld gecreëerd waarin 20% van de wereldbevolking 80% van de totale wereldproductie consumeert en 80% van de natuurlijke hulpbronnen gebruikt. Hoe hier mee om te gaan? Voor ons geldt als uitgangspunt: mensen worden binnen Nederland primair aangesproken op hun waarde van mens-zijn, dat wil zeggen of iemand van autochtone of allochtone afkomst is, maakt niets uit.”

Beleid om wereldwijde welvaartsverschillen en nationale integratieproblemen op te lossen: dat klinkt ingewikkeld. Hoe ziet u dat voor zich?

“Het gaat om helderheid. De huidige integratieproblemen die wij in ons land kennen, zullen afnemen naarmate de welvaart wereldwijd stijgt. Nieuw Nederland ziet als lange termijnoplossing de invoering van het basisinkomen wereldwijd, te beginnen in Nederland. Je kunt tegelijkertijd naar de buitenwereld en de binnenwereld kijken.”

Laten we het beleid dan eens uitstippelen…

“De buitenwereld wordt gevormd door drie dingen. Ten eerste een actieve politiek om armoede en geweld in de wereld uit te bannen. Het basisinkomen is daarvoor een belangrijk instrument. Kijk bijvoorbeeld naar Iran. In plaats van een prijssubsidie heeft dit land een vast bedrag aan mensen uitbetaald. Volgens het IMF is Iran nu ’s werelds gezondste economie. Ten tweede is voor ons van belang om bewust om te gaan met grond en grondstoffen en daar belasting op te heffen in plaats van belasting op inkomen. Dat geeft een “boost”. Wat nu geldt voor Iran, gold destijds voor Cuba, toen ieder over een stuk land kon beschikken en handel en economie in dat land daardoor enorm opleefden. Het zijn voorbeelden van anderen. Dat weet ik. Wij moeten onze eigen realiteit gaan creëren met onze eigen nieuwe economie. Op onze website lees je daar meer hierover. Tot slot is een consistente vredespolitiek belangrijk: dus geen geldverslindende en “ineffectieve” ontwikkelingshulp, geen wapenleveranties en geen subsidies aan regimes die mensenrechten schenden.”

Hoe moeten we in Nederland met immigratie en integratie omgaan?

“Binnen Nederland moeten we weer gaan praten met elkaar over de vraag waar het wezenlijk om gaat. Wij hebben daarvoor eenvoudige spelregels geformuleerd. Deze komen neer op gelijkwaardigheid, dialoog en belangenafweging. Belangrijk daarbij is ook een vlotte procedure. Dus niet tien jaar wachten op je papiertje, en dan nog steeds in onzekerheid leven. Het gaat om belangenafweging tussen het land dat immigratie en integratie toestaat en de belanghebbende die in ons land wil immigreren en integreren. Deze dialoog is nog steeds niet vlot getrokken. We staan als dummies tegenover elkaar. Gelukkig zijn er ook uitzonderingen.”