Karima en Lody, jullie zetten je enorm in voor Salaam-Shalom. Wat doet deze nominatie met jullie?
Karima: “Ik voel me vereerd en gesteund. Het is niet altijd even gemakkelijk en je voelt je ook niet altijd gewaardeerd. Dan vraag ik me weleens hardop af: ‘Heb ik er eigenlijk nog wel zin in?’ Maar zo’n nominatie is dan toch weer een hart onder de riem.”
Lody: “Het bevestigt de noodzaak van een dergelijk initiatief, daarom ben ik er blij mee.”
Met welk doel is Salaam-Shalom opgericht?
Lody: “Er schort nogal wat aan de beeldvorming. Joden en moslims zouden geen vrienden kunnen zijn. Dat klopt niet. Wij kunnen juist, ondanks onze onderlinge verschillen, een voorbeeld zijn voor hoe Joden en moslims met elkaar in Amsterdam om kunnen en zouden moeten gaan.”
Karima: “En waarom een vriendschapskring? Omdat de mensen gewoon leuk zijn en wij dit absoluut zonder subsidie wilden doen. Zonder agenda’s, gewoon als vrienden en vanuit het hart. Wij denken en geloven dat je daarmee veel meer bereikt. Gesubsidieerde projecten zijn altijd voorwaardelijk en vriendschap is onvoorwaardelijk.”
Lody: “Haha, inderdaad, wat wij ook doen, we komen nooit in de knel met onze statuten want die hebben we niet!”
Wat was volgens jullie het grootste succes van Salaam-Shalom tot nu toe?
Lody: “In mijn beleving was dat de avond na de aanslagen op Charlie Hebdo en de koosjere supermarkt in Parijs. Toen organiseerden we een solidariteitsavond in café Belcampo. Er waren sprekers uit de politiek, muzikale optredens, toespraken en een skypeverbinding met de joods-islamitische vriendschapskring uit Parijs, die we live een hart onder de riem konden steken. Daar was zo veel belangstelling voor. Het was symbolisch, maar ook oprecht. Mensen waren in tranen. Er waren zoveel Joden, moslims en andere belangstellenden dat op last van de brandweer er mensen tegengehouden moesten worden bij de ingang.”
Karima: “De boodschap was helder: ‘Wij laten ons niet uit elkaar spelen!’ En we maakten het vredesteken. Dat kun je soft vinden, maar dat vind ik niet. Vrede is helaas niet vanzelfsprekend. Soms is het keihard werken om het voor elkaar te krijgen.”
Hoe zag het moment eruit dat jullie het meest raakte en waarom? Wat ging er toen door jullie heen?
Karima: “In de nasleep van Parijs zag je dat synagogen extra moesten worden beveiligd en in Leiden werd een moskee bezet. Wij wilden een positief tegengeluid laten horen van liefde en waardering. Toen zijn we met veel samenwerkingspartners, zoals moskee Al Kabir, de Liberaal Joodse Gemeente Amsterdam, de Protestantse Diaconie en andere partners, langs de verschillende gebedshuizen gelopen om bloemen aan te bieden. Die enorme positieve, gezellige stoet was indrukwekkend. Rabbijnen met keppel en imams in Djelebbah met bloemen in de armen. Toen we gearmd het zebrapad overstaken van de synagoge naar de kerk, begonnen ineens de kerkklokken te luiden. Dat moment raakte me diep. Ik krijg er weer kippenvel als ik er aan denk!”
Lody: “Mijn moment was tijdens de zomer van de Gaza-oorlog in 2014 op het strand van IJburg. Terwijl al die ellendige beelden over ons heen spoelden, hadden wij Joden en moslims samen met vluchtelingen een iftar georganiseerd. Ik was bang voor de lage opkomst vanwege de oorlog, maar ze kwamen toch allemaal! We waren gewoon met tachtig man, we aten samen en maakten muziek. Vriendschap is voor mij veiligheid. Vijandschap en wantrouwen zorgen voor een onbehaaglijk gevoel, voor angst. Vriendschap is het tegengif. De zachte krachten overstijgen de harde.”
Voelen jullie je vrij in Salaam-Shalom om alles te delen wat jullie daadwerkelijk vinden?
Karima: “Bedoel je betreffende het Palestijns-Israëlisch conflict? Daar hebben we het namelijk niet continu over, maar we schuwen het ook niet. Ik stoor me niet meer aan andermans mening. Er is ruimte voor iedereen, ongeacht je politieke voorkeur.”
Lody: “Ik voel me vrij ja. We zijn er niet om het conflict op te lossen. Maar bij ons werkt het zo: de een gaat zondag naar een pro-Israël demonstratie en de ander gaat maandag naar een pro-Palestina demonstratie. En dinsdag kunnen ze allebei terecht bij Salaam-Shalom.”
Karima: “Er is ruimte om die verschillende invalshoeken te hebben. Je kunt tegen of voor het zionisme zijn, het maakt ons niets uit. Iedereen heeft zijn eigen voorkeuren, maar het gaat om die vriendschap en die heb je nodig om dat te kunnen volhouden.”
Welke Salaam-Shalom vriend speelt een bijzondere rol voor jullie persoonlijk?
Karima: “Constant Vecht! Hij staat dag en nacht klaar om te helpen wanneer we iets organiseren. Met de auto, de koosjere boodschappen en een ruimte voor ontmoetingen. Hij heeft een galerij, maar gooit als het moet, zijn hele agenda om voor onze evenementen. Hij is als een rots in de branding.”
Lody: “Er is een zekere mevrouw die ik bij Salaam-Shalom ontmoette. Zij heeft een vervelend conflict gehad met de joodse gemeenschap en is daar overheen gestapt doordat ze bij ons een heel andere ervaring heeft opgedaan. Dat waardeer ik. Al onze vrienden zijn ons heel dierbaar.”
Wat zijn de grootste obstakels? Wanneer wordt het lastig?
Lody: “Een obstakel is voor mij weleens de verwijtende vraag: hoeveel mensen bereik je nou helemaal? Op zich natuurlijk een legitieme vraag. We bereiken inderdaad maar een fractie van alle Amsterdamse Joden en moslims, maar de mensen die we bereiken… bij hen raken we iets wezenlijks. We begonnen met z’n achten. We zitten misschien in een klein specifiek hoekje, maar in dat hoekje gebeuren wel hele mooie dingen.
Dan is er nog de strijd met een stukje achterban, maar dat maakt ons inmiddels sterker als persoon. Een gevolg van de brede vriendschapskring is wel dat je alle meningen in huis hebt en het Midden-Oosten vraagstuk toch een rol speelt. We worden weleens aangevallen op onze integriteit. Wanneer er iets onhandigs wordt gezegd door individuen worden wij daar soms als kring op afgerekend. Dat houd je niet tegen, want er is plek voor ons allemaal. We moeten nog steeds die gevoeligheid bestrijden.”
Karima: “Ik zit weleens met de veiligheid in mijn maag. Als we de straat op willen, ben ik me bewust van het veiligheidsrisico dat we lopen. Met die bloementocht na de aanslagen in Parijs, zei de voorzitter van de Liberaal Joodse Gemeenschap tegen mij: ‘Wij buigen niet voor angst! We zetten dit door’. Dat was precies zoals ik het ook voelde. We laten ons niet door angst of onzekerheid stoppen, maar ik sta er wel echt bij stil.”
Ik zie dat jullie je ook regelmatig ontfermen over vluchtelingen?
Karima: “Er waren 25 vluchtelingen op het Salaam-Shalom kerstfeest. Dat feest is een knipoog omdat Joden en moslims in principe geen kerst vieren, maar wel vrij zijn en vaak niet veel te doen hebben. We vonden het een mooie aanleiding om hen uit te nodigen, die hier nu zo vaak alleen zijn, verstoken van hun oude leven. Ze misten de muziek zo, dus regelden we instrumenten die ze konden bespelen. Er was een Israëlische verhalenverteller, die het heel bijzonder vond om ook eens Syrische vluchtelingen te ontmoeten. Mensen aten, zongen en dansten samen. We hebben er geen seconde over getwijfeld, zo vanzelfsprekend was het. Dat was niet eens een vraag. Wij moslims en Joden weten wat het is om tegen stigmatisering en discriminatie te vechten. Die empathie en barmhartigheid is gewoon vanzelfsprekend van beide kanten.”
Wat is de bijdrage die Salaam-Shalom in 2020 aan Amsterdam heeft geleverd?
Lody: “In 2020 zegt de president van Palestina tegen de president van Israël: wat ze daar in Amsterdam kunnen, dat moeten wij hier ook kunnen. En dan volgens ze ons voorbeeld.”
Karima: “Daar ben ik het niet mee eens. Ik denk dat we het vooral lokaal moeten houden. Het staat ergens voor en gaat de stad aan. Het gaat iedereen aan. Vrede is dan hip hardcore en tastbaar. De Lody’s en Karima’s gaan samen skieën en elk stadsdeel krijgt een salaam-shalom café.”
Lody: “Dat skieën vind ik wel erg ambitieus. Zullen we niet beginnen bij een beetje schaatsen op de Jaap Eden baan?”
Tot slot, wat hebben jullie nodig? En waarom moeten mensen op jullie stemmen?
Karima: “Nou, als iemand een oud busje overheeft waarmee wij de wijk in kunnen gaan met Salaam-Shalom, houd ik me warm aanbevolen!”
Lody: “Deze nominatie is belangrijk voor heel veel andere groeperingen in onze stad, die het moeilijk met elkaar hebben. Amsterdam huisvest 180 nationaliteiten. Dat botst nu eenmaal af en toe. Met een stem op Salaam-Shalom ondersteun je een voorbeeld van hoe verschillen kunnen worden overbrugd door vriendschap.”
Karima: “Het is een moeilijke tijd, ik maak me echt zorgen. We hebben genoeg tegen elkaar gezegd waar het op staat. We willen een signaal afgeven. Zet je over je meningsverschillen heen, dan wordt het weer normaal. Vriendschap is het beste antwoord!”