Annemarie Gerretsen komt uit een “warm remonstrants en Rotterdams nest” met vier oudere broers. Na het gymnasium deed ze de hotelmanagementschool in Maastricht. Ze werd marketeer, HR-adviseur en afdelingsmanager en werkte onder meer bij KPN en de TU Delft. “Tussendoor heb ik met mijn man en drie kinderen in Amerika gewoond vanwege het werk van mijn echtgenoot. Naast mijn baan bij de Remonstranten zit ik nu in de laatste fase van een master management bij de Open Universiteit.”
Wat spreekt je aan bij de Remonstranten?
“De Remonstranten voelen zich verbonden door een aantal kernwaarden die zich laten samenvatten in vijf V’s: vrijheid en verdraagzaamheid, verantwoordelijkheid, vrede en vriendschap. Dat iedere remonstrant vervolgens vrij is in de manier waarop hij leeft en het geloof beleeft, maar wel deze kernwaarden als uitgangspunt heeft, spreekt me aan. De vrijheid om het geloof vorm te geven vind ik in personen terug, maar ook bij gemeenten.
Sommige gemeenten werken samen met andere vrijzinnige geloofsgemeenschappen en andere zijn puur remonstrants. En naast het traditionele aanbod ontstaan er ook veel nieuwe initiatieven zoals bijvoorbeeld het dialoogspel ‘Tussen zon en maan’, lekenpreken, lezingen in en buiten het kerkgebouw, diners pensant, tapas met een goed gesprek en YouTube-avonden voor jongeren. Om maar wat initiatieven te noemen.”
Wie zijn inspirerende voorbeelden voor je?
“Ik werk in een inspirerende omgeving, waar ik dagelijks veel energie opdoe in contacten met bestuurders, medewerkers, predikanten en leden en vrienden. Er lopen bij de Remonstranten zoveel mensen rond met een prachtig verhaal! Ik heb wekelijks gesprekken waar ik enorm veel energie van krijg. Ik ben zelf altijd op zoek naar veerkrachtig leiderschap, ook het thema van mijn afstudeerscriptie. Daarin vind ik Barack en Michelle Obama een inspirerend koppel. Ik heb zelf een aantal jaar in Amerika gewoond, bestuurlijk buitengewoon complex. Ik heb veel bewondering voor verbindingen die zij tot stand weten te brengen door altijd bezig te zijn het beste uit zichzelf, uit elkaar en uit hun omgeving te halen.”
Wat is voor jou de essentie van de christelijke vrijzinnigheid?
“Eigenlijk noemde ik dat al: de vrijheid om je eigen geloof vorm te geven, daarbij geïnspireerd te worden door het bijbelse verhaal, en je tegelijk verbonden te weten in kernwaarden. Het is mooi dat we als individuen binnen de geloofsgemeenschap daar het gesprek over aan kunnen gaan. Dat vind ik persoonlijk verrijkend.”
Wat zijn belangrijke thema’s voor de Remonstranten en waarom?
“Er zijn veel thema’s waar de remonstranten mee bezig zijn. Vaak is dat heel wezenlijk en speelt het in op waar wij ons als mensen mee bezig houden. De laatste AdRem, het blad van Remonstranten had als thema “praten over ongeluk”. Daarin komen mensen aan het woord die vertellen welke worstelingen ze hebben meegemaakt en hoe ze daarmee om zijn gegaan, vaak met een link naar hoe hun geloof en het remonstrantisme in het bijzonder daarin een rol heeft gespeeld.
Kwetsbaarheid is een thema, net zoals voltooid leven en een rechtvaardige samenleving. Er is deze maand een boek uitgekomen met de titel ‘Mijn held en ik’, over hoe bijbelse verhalen een inzicht kunnen geven in het eigen levensverhaal. Het loont om op onze website te kijken en de blogs die daar staan te lezen. Daar is veel moois te vinden.”
Kerken vergrijzen, de meer vrijzinnige voorop. Hoe duid en ervaar je dat? Waar ligt de toekomst van de vrijzinnigheid?
“Ja, dat is een feit. Ons ledenbestand vergrijst en onze aantallen leden en vrienden dalen. Overigens melden zich iedere week nieuwe vrienden, maar die compenseren niet het aantal mensen dat overlijdt. Daar spelen diverse dingen. Een vrije opvoeding en het loslaten van je kinderen speelt een rol. Sportwedstrijden zijn vaak op zondag, dat is tegenwoordig gewoner dan naar de kerk gaan. De drempel naar de kerk wordt daardoor groter. Daarbij worden mensen minder makkelijk lid van een club, maar “snacken ze liever”. Een lezing hier, een film elders. Tegelijkertijd is er behoefte aan zingeving en blijven bijbelse verhalen prachtig om over te dragen. Daar ligt een kans. Voor de Remonstranten betekent dat, dat we goed nadenken hoe we, dit wetende, onze doelgroepen kunnen bedienen.
We hebben creatieve predikanten die daar volop mee bezig zijn. Daarnaast hebben vernieuwingspredikanten de ruimte om, los van verplichtingen als preken en pastorale bezoeken, te pionieren met hun aanbod. Dit levert veel mooie inzichten op, bijvoorbeeld in de vorm van gesprekskringen, gezamenlijke maaltijden, weekends voor jongeren en aanwezigheid bij festivals.”
Het is voor het eerst dat de Remonstranten een niet-theoloog tot algemeen secretaris benoemd hebben. Hoezo? Is de rol van algemeen secretaris ook veranderd?
“In deze turbulente tijden was er behoefte aan een verbinder met sterke organisatorische vaardigheden. Ik was na tien jaar TU Delft de balans aan het opmaken en had net hardop uitgesproken dat ik graag een regisseursrol wilde in een organisatie met zingeving, toen ik via een vriendin de vacature van algemeen secretaris toegestuurd kreeg. Hoe mooi kan het zijn!”
“Als niet- predikant mis ik natuurlijk de theologische invalshoek, maar ik heb veel kundige en fijne predikanten om me heen, dus ik heb niet het idee dat we als organisatie daardoor iets missen. Sterker, ik denk dat mijn organisatie-ervaring en HR expertise van pas komen. Deze organisatie kent zoveel mooie prikkels dat enige regie wel nodig is, anders blijven mogelijkheden onbenut. Ik denk dat ik daar een goede rol in kan spelen.”
Bij de Remonstranten vindt een brede oriëntatie plaats op de organisatie. Kun je daar wat over vertellen?
“De vergrijzing is een belangrijke reden om na te denken over de toekomst. Veel gemeenten stellen zich de vraag hoe ze slimmer kunnen organiseren, zodat we onze gemeenschap toekomstbestendig kunnen maken. Wij voelen een morele verantwoordelijkheid om te zorgen voor onze eigen geloofsgemeenschap en daarbij om het remonstrantse geluid in de samenleving te laten horen. Beide aspecten spelen dus een rol in ons toekomstig beleid, én de zorg om onze eigen geloofsgemeenschap én het vergroten van onze externe gerichtheid.”
Wat baart je zorgen en wat biedt je hoop?
“Wat mij zorgen baart is het populistische geluid in de samenleving. Dat mensen als Trump zoveel podium kunnen krijgen vind ik bizar. Het polariseert partijen, terwijl in mijn ogen verbinding meer bijdraagt aan een rechtvaardige samenleving. Voor mijn gevoel durven steeds meer mensen vanuit hun eigen kwetsbaarheid angsten te bespreken. Dat geeft mij de hoop dat mensen in gesprek durven gaan over wat hen werkelijk bezig houdt. Het vrijzinnige gedachtengoed kan daar een mooie steun in de rug bij zijn en dat helpt weer bij het toewerken naar een rechtvaardige samenleving.”
