Radiomaker Misha Koole zoekt in de documentaire Hun opvang, mijn huis uit hoe dat dan werkt. Ruim een half jaar volgde hij de jongeren. Zayira is één van hen. Ze was door het dolle heen toen ze eindelijk een kamer had gevonden, maar realiseerde zich pas na verloop van tijd waar ze ja tegen had gezegd: “Dat we als 30 jongeren tussen 300 asielzoekers gingen wonen. Het is natuurlijk wel goed om te beseffen dat niet iedereen hier met plezier zit. Je moet niet verwachten, één en al Kumbaya, lekker feestjes vieren. Dat was wel even een reality check voor mezelf, ja.”
De jongeren huren niet alleen een kamer, er wordt ook van ze verwacht dat ze actief bezig zijn met het ontmoeten en helpen van asielzoekers. “Dit is een huisvesting-project bedoeld om integratie te bevorderen”, legt Ton van Stichting Tijdelijk Wonen uit.
Niene Oepkes en Jan Braat, de bedenkers van het project, realiseerden zich tien jaar geleden dat het niet alleen belangrijk was om asielzoekers te huisvesten, maar dat je ook de zorgen van de buurtbewoners serieus moest nemen.
De buurtbewoners in Overvecht zaten in eerste instantie niet te wachten op een asielzoekerscentrum. “Hun kinderen moesten tien jaar wachten op huisvesting en die vluchtelingen, die kregen maar van alles. De buurt zei: we steken de tent in de hens, we gaan knokploegen opzetten”, zegen Oepkes en Braat.
In het azc kwam een koffietent waar de hele wijk welkom was en er werden cursussen en activiteiten georganiseerd. Daarnaast werd een deel van het pand beschikbaar gesteld aan jonge Overvechters die wanhopig op zoek waren naar een kamer. De aanpak was succesvol: “Langzaam maar zeker werd het rustiger en merkte de bewaking dat ze steeds minder te doen hadden, omdat het er gewoon gezellig was en mensen praatten en ondernamen met elkaar. De buurt kwam niet aanvallen, er gebeurde helemaal niets geks.”
Andere tijden
Maar nu, een decennium later, zijn de tijden veranderd. Er is niet alleen sprake van een enorm tekort aan opvangplekken, er waait ook nog eens een politieke wind door ons land die migratie het liefst zoveel mogelijk aan banden zou willen leggen. Is er nog wel ruimte voor een project dat azc’s wil bombarderen tot een soort wijkcentrum, dat kostbare opvangplekken laat bezetten door Nederlandse jongeren en dat asielzoekers wil helpen integreren nog vóórdat ze een verblijfsstatus hebben bemachtigd?
De documentaire Hun opvang, mijn huis is vanaf 21 februari te beluisteren in DOCS van de NTR. Te vinden op nporadio1.nl/podcasts/DOCS en op alle podcastplatforms.
