Nieuwwj.nl maakt recent een video over Huub en Adelheid Kortekaas. Dit kunstenaarsechtpaar werkt al meer dan 45 jaar samen en heeft inmiddels een imposant oeuvre op haar naam staan. Spiritualiteit, groei en verbondenheid zijn de centrale thema’s van haar werk. Opus magnum is ‘De Tempelhof’, een buitenplaats en ‘Gesamt Kunstwerk’ in het Gelderse Winssen.
Nederlands kunstenaarsechtpaar maakt vredeskunstwerk voor Ramallah
Vorige week waren Huub en Adelheid in Ramallah in Palestina om hun kunstwerk te onthullen dat ze in opdracht van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken maakten: een engel met drie vleugels. Deze drie vleugels symboliseren de wereldgodsdiensten jodendom, christendom en islam die verbonden zijn in één gebaar van vrede naar elkaar en de wereld. Het beeld is inmiddels te zien in de ‘gardens of nations’.
Redactie Nieuw Wij
Heeft u ook een nieuwstip? Of wilt u zelf publiceren? Laat het ons weten via de contactpagina.
Profiel-pagina
Mooi symbool DE Engel
Hoe U het vrouwelijke en mannelijk samen voegd in de kunst werken van U tuin en bij de Engel
het bekken of vagina met de vele fallussen, het tot groei en bloei komen
zo ook met religie,s
heel bijzonder.
lol Hindoeïsme? Wat is dat?
Liever geen engel met vleugels die afvallen
Een sympathiek, idealistisch kunstzinnig project van Huub en Adelheid Kortekaas. Het drukt het verlangen uit om over grenzen van politieke en religieuze barrières heen te kunnen gaan. Maar of de werkelijkheid politiek, cultureel en theologisch ook zo eenvoudig is, dat je in het Nabije Oosten als een ‘drievleugelige engel’ zomaar over alle verschillen en geschillen heen kunt vliegen? Ik vraag me dat toch af. Merkwaardig vind ik ook dat de maakster zichzelf ‘niet religieus’ noemt. Wat is religie dan wel? De kunstenaars werken namelijk vanuit een heel eigen opvatting van een veronderstelde pluriforme religie die alle mensen verbindt. Dit verdient enige beschouwing.
De interreligieuze theoloog Jacques Dupuis SJ wenste niets liever dan vooruitgang te boeken in de toenadering tussen de religies. Hij heeft in dat werk niettemin stadia moeten erkennen die rekening houden met het mogelijke en het wenselijke. We hebben namelijk steeds weer te maken met mensen die lang niet allemaal kunnen ‘vliegen’, maar die juist zoeken naar hun identiteit en die is per definitie begrensd, meestal ook niet erg universeel en vaak exclusief te noemen. Op de andere pool zijn er mensen die van de weeromstuit hun eigen, zelf ontworpen pluriformiteit huldigen. Ook dit kunstenaarsechtpaar getuigt daarvan. Ze spreken over een ‘’universele spiritualiteit” en “het nieuwe mens- en wereldbeeld”, alsof dat breed gedragen zou zijn en iedereen zou weten wat dat betekent. Als ik kijk naar hun ‘Tempelhof’ dan zie ik vooral schoonheid en goede intenties, maar ik proef ook een beetje een spiritueel “Walden”. Dat utopisch geïnspireerde socialistische project, opgezet door de Nederlandse schrijver Frederik van Eden bleek te hoog gegrepen. Het bereikte de boze buitenwereld niet en mislukte vanwege tekortschietende mensen. Het sloeg om in zijn tegendeel: het werd zèlf exclusief, iets voor een geestelijke elite.
Ik ontken niet dat we behoefte hebben aan verbeelding van vergezichten, juist in het Nabije Oosten, waar de huidige gespleten werkelijkheid onnatuurlijk en onmenselijk is. Maar niet op grond van een te abstract verbeeld idee alleen, liever in dagelijkse confrontatie met de weerbarstige werkelijkheid. Die kan je niet ontlopen. Je zult ermee aan het werk moeten.
Een paar concrete voorbeelden. Palestijnen zullen juist in contact moeten worden gebracht met hun eigen cultuur en bijvoorbeeld moeten leren wat Sumud betekent: standvastigheid oefenen in het geweldloze verzet tegen de bezetter. Onder joodse Israëli zou het besef ontwikkeld moeten worden, dat ze over een indrukwekkende profetische traditie beschikken, maar dat de staat Israël die onzichtbaar heeft gemaakt. Die is als het ware tussen die profetische traditie en zijn burgers in gaan staan, zegt Marc Ellis. Christenen weten doorgaans wel dat er zonder jodendom geen christendom zou zijn en dat een respectvolle omgang met de oudere zusters en broeders in het geloof daarom een conditio sine qua non is. Maar ze zouden in dialoog met joden en moslims ook stap voor stap moeten gaan ontdekken dat de Koran een boek is vol herinneringen aan het jodendom en het christendom van de 5e en 6e eeuw. Het is een boek waarin de interne geschillen en verschillen van de andere religies van Abraham terug te vinden zijn, ook over het Land. Zulke ontdekkingsreizen vragen studie, maar zijn ook heel inspirerend en raken de kern van de problemen. Ze zijn, denk ik, alleen mogelijk op een ‘tussenveld’ waar daadwerkelijke inclusiviteit beoefend wordt. Dat is lang niet altijd eenvoudig. De wereld mag dan wel ‘’één grote akker” zijn, maar Jezus merkte terecht op dat het graan er toch steeds samen met het onkruid zal blijven opgroeien. Er zal steeds weer geploegd, gezaaid en gemest moeten worden, en de oogst kan zomaar tegenvallen. Het Koninkrijk van God is er geen kanjer van een Lotusbloem, eerder een mosterdzaadje. Ik vermoed daarom dat ‘de engel van Ramallah’ het beste aan de grond kan blijven en die bewerken. Zijn vleugels zouden anders wel eens met was bevestigd kunnen zijn.
Gied ten Berge
Mooi, zij-hij zal daar staan. Beide is nodig, het dagelijks tastbare brood van ontmoeting en actie en het geestelijk voedsel van een focus hebben die een vredige(r) toekomst in het vizier heeft. Uiteindelijk zijn het de mensen daar ter plekke die vrede kunnen realiseren. Van buitenaf blijft het een ietwat gemakkelijk aanreiken.