“Naast het congres was er de mogelijkheid om mee te doen aan ‘community explorations’ waarbij wij als deelnemers de kans kregen in Singapore een gebedshuis te bezoeken, gemeenschapsleiders te ontmoeten en kennis te maken met het multiculturele leven in Singapore.

Als kleine staat in het midden van Zuid-Oost Azië en één van de meest religieuze samenlevingen ter wereld met meer dan duizend dialecten en talen, probeert Singapore de kracht te vinden in diversiteit. Daarbij moet iedere bewoner zijn eigen ruimte en vrijheid hebben om zijn eigen gewoonten, tradities en overtuigingen te beoefenen, zodat deze uniekheid blijft bestaan en wordt gewaardeerd. Er is ruimte voor iedereen. In Singapore zijn de inwoners van verschillende etnische afkomsten, diverse kleuren en religies, maar ze zijn verbonden door de nationale identiteit van Singapore.

Als vice minister-president Lawrence Wong de benadering van Singapore zou moeten samenvatten, dan zou dat het volgende zijn: sociale cohesie komt niet toevallig tot stand, maar alleen door een bewuste en consequente inspanning om elkaar te begrijpen, elkaar tegemoet te komen en samen te bloeien. Natuurlijk kent elke samenleving eigen omstandigheden en een unieke culturele en historische context. Om van elkaars ervaringen te kunnen leren, komen we met achthonderd afgevaardigden uit ongeveer veertig landen en met vijftig sprekers samen in Singapore.

Zoals de president van Singapore, Hamilah Yacob, zei in haar openingsspeech: “We moeten de drijvende krachten en dimensies van sociale cohesie beter begrijpen, zodat we kloven kunnen overbruggen en onze diversiteit kunnen inzetten voor het algemeen belang.”

Geloof kan kloven overbruggen

Een rode draad die ik in de dialogen en praktijksessies over geloof, identiteit en cohesie tijdens het congres heb gezien, is dat wederzijds vertrouwen en gedeelde ervaringen cruciaal zijn voor het opbouwen van samenhangende samenlevingen. Ze zijn een fundamentele bouwsteen daarvoor.

299702896_6224517030897289_1985626351534084627_n
Singapore

Sommige van de diepste kloven in de samenleving zijn het gevolg van verschillende ideologische of religieuze overtuigingen. En in recente tijden, misschien gedreven door de COVID-19-pandemie, zijn we als volk meer geïsoleerd geraakt. De breuklijnen, vaak rond identiteit, zijn dieper geworden. Wat we kunnen doen om vrede en harmonie te bevorderen is het waarderen van de overeenkomsten, in plaats van de verschillen tussen de verschillende religies te benadrukken. Kijk naar wat ons bindt, in plaats van naar wat ons verdeelt.

Ten tweede kan onze diversiteit vaak worden ingezet voor het algemeen belang. En centraal bij het benutten van deze diversiteit staan wederzijds vertrouwen en respect. André Azoulay, adviseur van de koning van Marokko, sprak tijdens het congres. Hij zei: “We moeten elkaar behandelen met dezelfde waardigheid en vrijheid die we zelf genieten. Wat we voor onszelf willen, doen we ook voor anderen.” Een heel eenvoudig principe, maar misschien niet vaak genoeg toegepast.

Daarbij sprak vooral de suggestie van Yoshiko Ashiwa, hoogleraar antropologie aan de Universiteit van Hitotsubashi, mij aan om “het andere in jezelf te vinden”. We kunnen beginnen met onszelf uit te reiken naar degenen die we als ‘ander’ zien en gedeelde ervaringen opbouwen en een dieper gevoel van wederzijds vertrouwen en respect kweken.

Technologie als middel

Ten derde werd veel gesproken over technologie en hoe die kan worden gebruikt om wederzijds vertrouwen en een sterker gevoel van respect voor elkaar op te bouwen. In de afgelopen drie jaar met de COVID-19-pandemie hebben we de kracht van technologie ervaren. Iedereen weet nu wat Zoom en Skype is, hoewel we er nu wel een beetje ziek van zijn, starend naar onze schermen en naar een klein kastje.

In de context van sociale cohesie laat technologie het best mogelijke en ook het slechtste zien. Technologie kan mensen over grote afstanden bij elkaar brengen. Maar tegelijkertijd kan technologie ook kloven verbreden, vooral door de verspreiding van verkeerde informatie en haatzaaiende taal. We hebben gezien hoeveel onrust en spanning er is ontstaan door ongepast (online) gedrag. We moeten met de snelle vooruitgang van de technologie dringend stappen ondernemen om de curve voor te zijn, sneller te gaan dan de technologie, om de meest schadelijke en hatelijke effecten van de technologie te verzachten en haat, gewelddadig extremisme en verkeerde informatie uit te roeien.

Daarbij zie je een opkomende groep jonge leiders die sociale media (Instagram, TikTok) kunnen gebruiken om het goede te bevorderen, om positieve gemeenschappen te stimuleren en negatieve beeldvorming tegen te gaan door diepgang en authenticiteit te brengen in hun inhoud en interacties op sociale media.

Verschillen mogen er zijn

Verschillen hoeven niet te worden overstegen maar kunnen juist vruchtbaar worden gemaakt. Diversiteit verrijkt in letterlijke en figuurlijke zin, zoals onderzoeken ook aantonen. Nieuw Wij wil wij-zij tegenstellingen in de samenleving tegengaan en verbindingen tot stand brengen, voorbij het polaire denken in termen van of/of, dat uitsluiting en discriminatie in de hand werkt. Dat doen we om van een gepolariseerde samenleving naar een verbindende samenleving te komen.

Singapore 2
Marissa van Beurden (links) in gesprek met een andere deelnemer aan het congres

Nieuw Wij ziet graag een en/en-benadering die betrokkenheid tussen mensen met diverse achtergronden activeert. Dat neemt niet weg dat toenemende diversiteit in de samenleving ook onrust en spanningen veroorzaakt. Reden genoeg om de superdiverse samenleving en politieke situatie van Singapore als inspiratiebron te zien en om zo verder te gaan met het verbinden van verschillen en het zoeken naar overeenkomsten.”

Marissa van Beurden

Marissa van Beurden

Adviseur

Marissa van Beurden heeft als zelfstandig ondernemer diverse creatieve programma’s opgezet om jongeren en jongvolwassenen in beweging …
Profiel-pagina
Nog geen reactie — begin het gesprek.