Toen een bevriend Kamerlid mij vroeg mee te gaan naar de lezing heb ik dan ook vriendelijk bedankt en uitgelegd waarom ik uit principe liever niet ging. Ik moest denken aan het gesprek dat ik laatst had met Guity Mohebbi. Zij verwees hierin naar de ophef rond de College Tour uitzending met Holleeder. Mohebbi stelde dat niet alleen Twan Huys en zijn team verantwoordelijk waren voor de omstreden uitzending, maar ook de studenten in het publiek en de kijkers thuis. Dit geldt eveneens voor de MLK Lezing. Wie de lezing ook verzorgt, en wie het ook organiseert (overigens een opvallende lijst), uiteindelijk zijn het de bezoekers die de lezing legitimiteit geven. De zaal was uitverkocht, zat vol politici en andere ‘prominenten’, en in Nederlandse termen was het evenement daarmee geslaagd. En iedere betrokkene draagt daarin zijn of haar verantwoordelijkheid.
Visie
Even heb ik getwijfeld of ik de toespraak middels dit stuk verder zou legitimeren, maar ik denk dat een aanzet tot reflectie over de lezing op dit moment passend is. Dat is de verantwoordelijkheid die critici als ik nu kunnen nemen: niet alleen klagen op Twitter, maar actief in de pen klimmen om de kritische noten toe te lichten. In de lezing van de minister hoopte ik een visie te vinden. Het was echter niet wat ik verwachtte. En het was zeker niet wat ik aantrof. Het stuk staat namelijk bol van de observaties van wat er mis is in ons land. Op een enkele maatregel na toont de minister geen enkele blijk van een gedegen aanpak, ondanks zijn belofte zijn strijd te intensiveren. Zijn oproep om vooral niet te uit te sluiten is dan ook magertjes te noemen. Asscher verwijst meermaals naar mensen die zich al intensief inzetten tegen (institutioneel) racisme en discriminatie. Zoals Quinsy Gario zich al afvroeg op Twitter: gaat de minister zich bij hen aansluiten of noemt hij ze alleen om zijn street credibility te verhogen?
Het ware gezicht?
De grote vraag is: wat is Het Ware Gezicht, zoals de rede getiteld was, van Lodewijk Asscher? Hoewel ik doorgaans niet op de man probeer te spelen, kan ik daar nu niet omheen. Lodewijk Asscher stond daar als minister, maar ook als mens. En in beide hoedanigheden draagt hij verantwoordelijkheid. Als mens koos hij ervoor deel te nemen aan een kabinet. Een kabinet dat geleid wordt door een premier zonder inlevingsvermogen wanneer het gaat om Zwarte Piet, en Mohammed oproept zich in te vechten. De mens Lodewijk Asscher is wellicht feller op racisme en discriminatie dan hij als minister laat merken. Laat ik daar nu eens van uitgaan en de menselijke minister oproepen zich stevig in te zetten voor een kabinetsbrede aanpak van racisme en discriminatie in Nederland. Met de lezing heeft hij aangetoond dat hij kan benoemen. Nu is het tijd voor de volgende stap.
Vecht je in, minister!
Het is wellicht niet makkelijk in een VVD/PvdA-kabinet, maar als Mohammed zich moet kunnen invechten zonder te klagen, dan moet Lodewijk dat ook kunnen. Laat ik me tot hem richten: Kom op, laat je spierballen zien! Ga naar premier Rutte en vertel hem dat Zwarte Piet doorgaans niet Zwart is, maar zwart geschminkt wordt. Ga naar Minister Bussemaker en zeg haar eens te gaan kijken in Rotterdam, waar migratie en onze koloniale geschiedenis een groter aandeel krijgen in het onderwijs. Dat verdient landelijke navolging! Trek Minister Van der Steur aan zijn jasje en dring aan op een grondige hervorming van ons rechtsstelsel, zodat we daar afkomen van het ingebakken racisme. Of doe eens een Simone van Saarloosje en sta je ministerspost eens een week af aan Guity Mohebbi, zij heeft nog wel wat ideeën voor SZW. Of bedank wanneer je weer gevraagd wordt voor zo’n lezing en verken met de organisatie welke mensen er (nog!) meer verstand van hebben en een visie hebben voor het land. Je kent ze: Kunto Rincho, Anousha Nzume of Abdelkarim El-Fassi. Je noemde ze zelf.
Wacht niet
Volgens mij heeft de minister ook King’s boek Waarom wij niet langer kunnen wachten gelezen en weet hij dus dat hij nu aan de bak moet. Vrijheid geef je samen vorm. Want als jij vrij bent en een ander is dat niet, dan ben je zelf een belangrijk deel van de onderdrukking. Ook al wil je dat niet. Ook al voel je dat niet. Ook al zie je dat niet. Ga het maar na. Ik heb het zelf ervaren: mijn eigen racisme en onderdrukkende tendensen waren lang verborgen voor me. Nu ik het aan het ontdekken ben, begin ik pas te begrijpen wat ik tien jaar geleden las in King’s boek: “Evenals een dokter regelmatig een wond opent, omdat een gevaarlijke infectie onder de halfgenezen oppervlakte broeit, legt de revolutie voor de rechten van de mens zieke plekken in de maatschappij bloot en biedt zij de gelegenheid om ze te genezen.” Er is gekrabd aan de wonden, de infectie ligt bloot. Minister en mens Asscher, grijp het moment en draag bij aan de genezing. Ik geef je bij dezen een motie van vertrouwen.
