Daarbij moeten we de vraag stellen of diegene die vanuit een islamitische overtuiging homoseksualiteit als een zonde zien ook per definitie gelijk hebben. Ook al deelt de overgrote meerderheid van de moslims en de islamitische geleerden deze opvatting, uit de bronnen van de islam komt zij niet zo duidelijk naar voren als sommigen aannemen. Er is daarbij sprake van een groeiende minderheidsinterpretatie onder progressieve moslims, waaronder homoseksuele imams, die van mening zijn dat islam en homoseksualiteit prima samengaan, en het laatste dan ook geenszins automatisch een zonde hoeft te zijn volgens de islam.

Opvattingen over wat islamitisch gezien wel of niet een zonde is zijn in veruit de meeste gevallen gebaseerd op de bronnen van de islam. Er zijn drie van deze zogeheten bronnen: De Koran, de Hadith (overleveringen van de profeet Mohammed) en de jurisprudentie van de islamitische geleerden. Als we deze laatste bron mogen geloven dan hangt de meerderheid van de geleerden de opvatting aan dat homoseksualiteit een zonde is, met daarnaast een minderheid die de mening toegedaan is dat niet zozeer homoseksualiteit zelf (dus het homoseksueel zijn) maar eerder homoseksuele handelingen zondig zijn. Echter een opkomende beweging, waaronder veel ‘moslimhomo’s’, meent dat niet zozeer de geaardheid of de daad an sich zondig zijn, maar het feit dat dit buiten het huwelijk gebeurd. Een homoseksuele daad buiten het huwelijk is dan een zonde –net als een hetereoseksuele daad-, terwijl een homoseksuele daad binnen het huwelijk –en idem dito voor de heteroseksuele daad- geen zonde is. Tot deze beweging behoren ook enkele prominente homoseksuele imams, zoals de Amerikaanse imam Daayiee Abdullah, de Zuid-Afrikaanse imam Muhsin Hendricks, en de Franse imam Ludovic Mohamed Zahed.

Om deze visie te ondersteunen kijken zij kritisch naar aannames die gemaakt worden op basis van de Hadith en de Koran. Er zijn ontegenzeggelijk een aantal Hadith waarin homoseksualiteit expliciet wordt veroordeeld. Echter, de betrouwbaarheid van deze Hadith, die ruim twee eeuwen na de dood van de profeet Mohammed op schrijft gesteld zijn, werd zelfs al door vroege islamitische geleerden in twijfel getrokken. Voor een meer betrouwbare islamitische opinie over of homoseksualiteit volgens de islam een zonde is moeten we dus naar de Koran kijken.

Wanneer de Koran wordt aangehaald met betrekking tot het onderwerp homoseksualiteit is dit vrijwel altijd het verhaal van de profeet Lot. Het verhaal van Lot in de Koran draait, vergelijkbaar met het verhaal van Lot in de Bijbel, voor een deel om ‘sodomie’, in de Koran omschreven als ‘mannen met wellust naderen’ (Koran 27:54-58) en (Koran 29:28-35). Het is allereerst interessant om op te merken dat de Koran alleen spreekt over ‘mannen’, en niet over vrouwen. Er valt dus overduidelijk geen verbod op lesbisch zijn, of lesbische seksuele handelingen, in de Koran te vinden. Daarnaast kunnen we ons afvragen wat ‘mannen met wellust naderen’ precies inhoudt. Is dat mannen seksueel lastigvallen? Is dat op normale wijze seksuele gemeenschap hebben met mannen? Is het excessief seksueel gedrag? Of is het onvrijwillige seksuele gemeenschap, en dus verkrachting? In de Koran wordt dit verder niet uiteengezet, waardoor er vragen blijven bestaan bij dit verhaal, waarmee er dus meerdere interpretaties mogelijk zijn. We kunnen daaruit concluderen dat de Koran niet duidelijk is over het onderwerp homoseksualiteit, terwijl de Koran wel heel duidelijk over bepaalde andere zaken die binnen de islam als zonde worden gezien, zoals stelen, overspel en alcohol drinken. Op grond van dit feit lijkt het erop dat de Koran hier ruimte laat voor interpretatie, en de eigen invulling van het individu met betrekking tot wat precies zondig gedrag is en wat niet.

Want dat het verhaal in de Koran over gedrag gaat, en niet over hoe God mensen geschapen heeft, lijkt voor de hand te liggen. Het ‘naderen’ houdt immers een handeling in, en niet zozeer een geaardheid. Bovendien kun je je vanuit religieuze optiek afvragen waarom God iets tot zonde zou verklaren wat hij zelf geschapen heeft. Wetenschappers zijn het er immers over eens dat homoseksualiteit iets natuurlijks is, wat zowel onder mensen als in het dierenrijk voorkomt. Waarom zou God iemand met een bepaalde geaardheid scheppen om vervolgens die eigen schepping tot zonde te verklaren? De Franse imam Ludovic Mohamed Zahed stelt dan ook dat God bewust mensen als homoseksueel heeft geschapen, en dat dit dan ook geen zonde is. Ook Omar Nahas, van Stichtig Yoesuf, een Nederlandse organisatie die zich richtte op de homostudie van de Koran, is van mening dat God de homoseksuele mens heeft gemaakt zoals hij is, wat hij als een excuus ziet voor homoseksueel handelen.

Er zijn dus verschillende interpretaties met betrekking tot of homoseksualiteit een zonde is binnen de islam of niet. De Koran spreekt nadrukkelijk over handelen, en niet over zijn, en dan ook alleen over het handelen ten opzichte van mannen. In hoeverre de Koran het heeft over gewone seksuele handelingen, excessieve seksuele handelingen of onvrijwillige seksuele handelingen blijftin het ongewisse, wat ruimte biedt voor interpretaties waarin niet homoseksualiteit, of zelfs homoseksueel handelen, maar seks buiten het huwelijk om, excessieve of onvrijwillige seksuele handelingen de enige echte zonde zijn. Dit biedt hoop voor de emancipatie van moslimhomo’s, zowel in Nederland als daarbuiten.

Want voor hen is de strijd nog bij lange na niet gestreden. Zij hebben nog veel aannames en vooroordelen te overwinnen voordat zij acceptatie in eigen kring zullen verkrijgen. Wel lijkt het erop dat er zeker een islamitische basis bestaat voor de visie dat homoseksualiteit geen zonde hoeft te zijn volgens de islam. Dat is voor deze groep zeker een lichtpuntje aan de horizon, maar daarmee is hun strijd nog lang niet gestreden. Het zal een lange emancipatiestrijd vergen waarin veel vooroordelen en aannames overwonnen zullen moeten worden voordat zij ook binnen hun eigen religie volledige acceptatie zullen verkrijgen zonder daarbij op basis van hun seksuele geaardheid als zondaar weggezet te hoeven worden.

geling

Gert Jan Geling

Historicus, theoloog en arabist

Gert Jan Geling is historicus, theoloog en arabist. Hij werkt aan een proefschrift aan de Universiteit Leiden over ex-moslims en het …
Profiel-pagina
Al 4 reacties — praat mee.