“Mariska Orban de Haas kwam met haar geloof ‘uit de kast’. Dat vertelde ze bij Pauw en Witteman, waar ze mocht vertellen over haar boek Blond, Brutaal en Bidden.
Mariska de Haas is niet zomaar een huisvrouw die toevallig gelooft. Nee, ze is de spreekbuis van katholiek Nederland. In het televisieprogramma verdedigde ze zich kranig. De paus vond ze fantastisch. Maar ook de katholieke geestelijke die weigerde een begrafenis van een man te begeleiden die euthanasie had laten plegen, verdedigde ze met verve: ‘Euthanasie mag gewoon niet bij ons.’ Daar zette ze een dikke punt achter. Ze trekt met dezelfde argumenten van leer tegen homoseksualiteit en abortus. Het is gewoon verboden. Punt.
Daar zit direct mijn probleem met sommige gelovigen: het mag gewoon niet. Met name moslims hebben dat. Homoseksualiteit? Ja, sorry, maar het staat gewoon in de Koran. Het mag niet. Punt. Dat boek komt niet van de mens. Nee. Van Allah zelf. Daar kun je dus niet omheen.
Gelukkig zijn er mensen als Ahmed Marcouch en Tofik Dibi die gelovigen oproepen zelf na te denken. Beiden maken zich niet populair met hun uitspraken. Met name Marcouch moet het vaak ontgelden als ‘iemand die in zijn eigen nest pist’. Ayaan Hirsi Ali – in feite een voorloper van deze twee hervormers- moest het helemaal ontgelden. Het is niet aan te raden haar naam in een moskee te noemen als iemand die het voor de vrouwen opnam.
Maar wat heeft dit alles met het onderwijs te maken? Alles. Onderwijs is volgens mij namelijk bedoeld om ‘zelf te denken’. Het geeft je de bouwstenen om, zoals Ahmed Marcouch het uitdrukte in zijn boek ‘Mijn Hollandse Droom’ te zorgen dat je de architect van je eigen leven bent.
Scholen die dogmatisch van aard zijn, willen dat zelf denken er zo snel mogelijk uit rammen. God heeft een boek geschreven. Punt. Meer hoef je niet te weten. Dat zijn ook scholen die een hoofddoekje verplichten. Of een lange rok. Scholen waar jongens en meisjes gescheiden zijn. En daar betalen we met z’n allen aan mee. Hoewel de meeste ‘bijzondere scholen’ alleen in naam ‘bijzonder’ zijn, zijn het vooral die orthodox-religieuze die me een doorn in het oog zijn. Artikel 23 verdient daarom een flinke opknapbeurt. Als het aan mij ligt, worden alle scholen openbaar, toegankelijk voor iedereen.
Moeten we religie dan maar uit de school bannen? Nee. In tegendeel. Religie speelt een belangrijke rol in de samenleving. Kennis van allerlei geloven is alleen maar goed. Maar dan moet het wel ingebed zijn in geschiedenis- of maatschappijlessen. Dan bedoel ik dus: nagenoeg waardevrij godsdienstonderwijs. Leg al die geloven, al die boeken maar naast elkaar en vertel erover. Punt. Dan kan de leerling aan het eind van het verhaal zelf de ‘architect van zijn eigen leven’ zijn.”
Vind deze analyse een beetje simplistisch en getuigend van weinig religieuze kennis en vooral een anti-religieuze houding. Waarom zou je niet tegen abortus mogen zijn omdat je gelooft dat jouw God dit van je vraagt?
PvdA-man steunt PvdA-man… Politiek spelletje.
dit is in strijd met recht op godsdienstvrijheid. dit is anti-godsdienstige houding. Ik ben tegen dhr. Marcel.
Zelf de meest ‘dogmatische’ school – whatever that may be – is nog genuanceerder dan Duyvestijn. Hij heeft duidelijk geen enkel idee waar hij het over heeft en lijkt niet eens moeite te doen zich in te leven in de motieven voor bijzonder onderwijs op godsdienstige grondslag. Dat hij van alles over een kam scheert, laat meteen zien dat hij in zijn eigen opleiding geen goede scholing in levensbeschouwing heeft ontvangen. Helaas is hij niet de enige.
Gelukkig, hij vindt wel dat er les gegeven moet worden over religies. Alhoewel, waarom vind hij dat eigenlijk? Want onderbouwen doet hij dat niet: “Kennis van allerlei geloven is alleen maar goed.” Het lijkt niet meer te zijn dan een mislukte captatio benevolentiae richting zijn tegenstanders.
En hoe moeten die lessen dan gegeven worden? “Leg al die geloven, al die boeken maar naast elkaar en vertel er over. Punt.” Dus gewoon doen alsof alle religies hetzelfde zijn – ze zijn volgens Duyvestijn blijkbaar allemaal gecentreerd rond een boek. Vooral die “Punt” spreekt boekdelen – over dogmatisme gesproken! En wat is dan het doel van de lessen? “Dan kan de leerling aan het eind van het verhaal zelf de ‘architect van zijn eigen leven’ zijn.” Hoe naïef kun je zijn! Het is een vrijheidsillusie die zelfs niet eens het existentialistische element van gedoemd tot vrijheid in zich draagt.
Eens met Derks, statement van Duyvestijn slaat nergens op.
Niemand kan verplicht worden NIET zelf te denken. Het zit m niet in het denken, maar in het DOEN.
Waardevrij, dus objectief over religie spreken… wie kan dat?
De auteur verzet zich tegen dogmatisme maar in zijn ijver vertoont hij zelf dogmatische trekjes. Ik noem er twee. Op de eerste plaats zijn pleidooi om alle scholen openbaar te maken. Eén van de grondrechten in ons land betreft het verzorgen van onderwijs op grond van eigen ideeën over goede opvoeding. Het is nogal wat om groepen deze vrijheid te ontnemen. Zolang ze zich aan de wet houden en in het geval van onderwijs kwaliteit leveren (daarvoor is de inspectie) is er geen reden tot ingrijpen. Op de tweede plaats: er worden veel mensen op één hoop gegooid, wier meningen bij nader aanhoren veel gevarieerder en genuanceerder kunnen blijken dan tevoren wellicht gedacht. Niet alle gelovigen en niet alle katholieken denken hetzelfde.
Beste Marcel, ik ben het roerend met je eens. En wat jammer nou toch dat ook hier weer de term ‘anti’ valt. Het lijkt wel of je artikel wordt ervaren als een ‘aanval’.
Beste mensen, kijk nou toch een heel even verder dan de neus lang is.
Zou het niet ongelooflijk veel winst opleveren wanneer onze kinderen kennis zouden kunnen nemen van de grote rijkdom die te vinden is binnen vele religieuze stromingen? Rijkdom die nu verborgen blijft, alleen omdat je ‘anti’ bent…… dát is toch wel erg kort door de bocht, vind ik.
Je hoeft het heus niet met alles eens te zijn of te worden, dat is n.l. de vrucht van het eigen denken, maar…..onze kinderen, die de toekomst zijn onthouden van kennis over, zonder opgedrongen moeten van denken……biedt minstens de ruimte voor begrip en respect.
En nee……niet alle religies zijn het zelfde, zoals iemand hier als oppert. En juist daarom is het een uiterst goede én belangrijke zaak er kennis van te nemen, opdat ieder kind óók de verschillen mee kan nemen op haar/zijn levenspad. Er weet van heeft vanuit eigen kennis en ervaring en niet uitsluitend wordt gevoed vanuit vóór of tegen.
Het maakt niet uit van welke kant de berg wordt beklommen……!
Artikel 23 verdient een opknapbeurt……onze kinderen verdienen het om in vrijheid hun keuzes te leren maken. En dat kan alleen maar wanneer er onbevooroordeelde kennis over religie en cultuur wordt overgedragen op school.
Hirsi Ali is geen moslim. Religieuze scholen zijn al toegankelijk voor iedereen. Waardenvrij godsdienstonderwijs bestaat niet. Wel tolerant godsdienstonderwijs!