Het stuk is één groot, half gedroomd drama van verwarring: onmogelijke liefdes, onder invloed van magie verliefd worden op een ander – gelukkig komt aan het eind alles goed. En dan is er in het stuk ook nog een amateurtoneelgezelschap dat aandoenlijk toegewijd een tragedie instudeert. Aan het slot voeren zij hun tranentrekker uit, waarbij het aanwezige publiek werd ingeschakeld als publiek van hùn voorstelling. Vol overgave produceren wij onze o’s en a’s en applaus. En lachen om het gespeeld-amateuristische spel.
Na afloop spreek ik met een paar spelers. De productie was weer een hele tour geweest – spelers die opstapten waardoor uit nood met dubbelrollen moest worden gewerkt, iedereen bij elkaar krijgen en bij elkaar houden – maar het was toch maar weer gelukt. En als collega-amateurspeler (werkend aan een eigen ‘Nachtdroom’) herken ik dat maar al te goed.
Volgens Kees Schuyt biedt een toneelgezelschap een mooi beeld van hoe een open, niet-beklemmende gemeenschap er uit kan zien: samen werken aan een project met ieder een eigen aandeel: verschillend, maar toch samen. De feitelijke praktijk laat zien, dat daar toch ook de gebruikelijke moeilijkheden, ruzies, frustraties en animositeiten bij horen, naast de passie, de saamhorigheid en de euforie over een goed resultaat.
Denkers over een ‘nieuw wij’ zien nogal eens hun ideale, niet uitsluitende wij, aan de horizon verschijnen. In plaats van het oude wij, komt er een nieuw w!j, of nee: het is er al! Toekomstvoorspelling en wensdroom vloeien dan ineen in een vredig visioen. Maar zou het niet eerder zo zijn, dat verbondenheid altijd ook gebondenheid betekent? ‘Wij’ is een woord dat ruimte schept, maar ook beperkt. ‘Wij’ is ik met èn tegenover jij, en geen wij zonder zij. Daarin moeten we nuchter zijn, zonder de hoop te verliezen. Blijven dromen. En wakker worden. En dromen.
