Met de bezetting van een landbouwbedrijf in Boxtel werd voor hen een grens gepasseerd. Daarna kwam D66 met de halvering van de veestapel en ook Remkes vraagt om maatregelen van de landbouw als bijdrage aan de oplossing voor de stikstof-problematiek.
Bakens verzetten
In ons dichtbevolkte landje wordt nog steeds ruim de helft van de totale oppervlakte voor land- en tuinbouw gebruikt. Als er één groep is, die staat voor ‘hardwerkend Nederland’, dan zijn dat de boeren wel. Al sinds de crisisjaren dertig van de vorige eeuw zijn zij gestimuleerd om met steeds minder mensen op steeds grotere schaal aan te pakken. Daarvoor hebben zij zich financieel vaak diep in de schulden gestoken. Het is helder dat die manier van boeren niet langer is vol te houden. De bakens moeten worden verzet.
Brandstof voor polarisatie
Er is heel wat brandstof beschikbaar om polarisatie tussen boeren en burgers te voeden. In de ogen van burgers kan je niet om de boeren heen als mede-veroorzakers van de uitputting van de bodem, insectensterfte, teruglopende biodiversiteit, slecht oppervlakte- en grondwater en luchtkwaliteit. Boeren klagen over de onrechtvaardige en steeds weer wijzigende regelgeving uit ‘Den Haag en Brussel’. Zij irriteren zich aan het gedrag van burgers, zoals de rotzooi van recreanten en loslopende honden. En bovenal, zij voelen zich klem zitten zolang burgers niet bereid zijn wat meer te betalen voor producten uit de duurzame landbouw.
Een ander perspectief
Nu wij van de Randstad naar de Achterhoek zijn verhuisd, realiseer ik me hoe weinig contact ik in ‘Den Haag’ met ‘echte’ boeren heb gehad en ook hoe weinig kennis ik heb van het landbouwbedrijf. Ik ben overtuigd geraakt van hun kennis en gevoel voor de natuur, de aarde en het water. Ook begrijp ik beter dat mijn gedrag een last voor hun bedrijfsvoering kan betekenen. En ik ervaar dat zij en wij belang hechten aan goede verhoudingen, aan goed voedsel en aan voorspoed voor onze kinderen.
Aan tafel
De grote maatschappelijke vraagstukken van vandaag raken ons allemaal en vragen om een drastische wijziging van consumptie- en productie-patronen. We hebben in ons land dringend behoefte aan een gezamenlijke visie van boeren en burgers op de toekomst van ons land. De kabinetsvisie op landbouw, natuur en voedsel is een mooi vertrekpunt. Minister Carola Schouten hecht veel belang aan het versterken van de relatie tussen boer en burger.
Gelukkig staan steeds meer consumenten stil bij de oorsprong en de kwaliteit van hun voeding. Hopelijk vertaalt dat zich ook in de bereidheid om een eerlijke prijs voor voedsel te willen betalen. Streekeigen producten, direct kopen bij de boer en open boerderijdagen helpen de onderlinge verbinding te versterken. Herenboeren laten zien dat het kan. Een dialoog op ooghoogte is nog beter. Aan vrienden in de steden zou ik zeggen: adopteer een boer. En omgekeerd: boeren, adopteer een burger. Leer elkaar aan de keukentafel echt kennen! Laat de demonstratie op 1 oktober daar voor de start zijn.
Mooi geschreven! Als boerendochter kan ik me hier helemaal in vinden.
Vandaag dus lange files vanwege de boeren op hun tractoren. Ik begrijp er niets van, volslagen waanzin, waarom zouden de burgers, de politici en de krantenculumnisten (behalve Rosanne H. in de NRC, goed zo Rosanne) de boeren in de hoek willen zetten?? Die doen toch al jaren gewoon wat de banken, de voorlichters, gestudeeerde Wageningers, andere consulenten en dat hele legertje meer hun in het oor fluistert en laat ondertekenen? Doe je daar niet aan mee: einde bedrijf !! (dat vaak al generaties de trots van de familie is). Nog doller vind ik het om de omslag te verwachten van zgn bewuste burgers die die alleraardigste streekeigen spulletjes zouden moeten gaan kopen bij de boer zelf, maar dat zijn toch hoogstens kleine, snel loslatende pleisters op de gapende misstanden? De consument (98%) kiest in de schappen toch gewoon het goedkoopste, de kiloknallers, de plofkip? En wat mogen we nou van Carola anders verwachten dan wat vaag gerommel en wishful thinking aan de marge? Het is toch een wereldwijd probleem, een globaal waterbed: wat je in NL zou kunnen winnen, wordt direct elders weer teniet gedaan. Ochochoch, wat een ellende toch.
Een eerlijke prijs is een deel van een oplossing. Circulaire landbouw is een andere. Het is belangrijk dat de sector blijft innoveren. In de hoek zetten klinkt negatief. In de landbouwsector is (naast andere sectoren) nog een wereld te winnen.
Sjoerd: wat is een eerlijke prijs voor jou? Bijvoorbeeld een eerlijke melkprijs, of koffiebonenprijs, of spijkerbroekenprijs (gemaakt door kinderhandjes in India).
Alleen in een communistisch systeem kun je gaan denken aan eerlijke prijzen, omdat de ondernemers (altijd op winst gebaseerd, anders failliet) zijn uitgeschakeld. Maar het communisme bestaat niet meer, vanwege allerlei marktfeilen, en andere zaken. Dus blijft er niets anders over dan je naar de wereldprijzen richten, want zelfs nichemarkten zoals Tony Chocolony worden doodgedrukt of in de marge gedwongen. De boeren in NL zijn ook slachtoffer, innovaties (nog meer luchtwassers, en dat fameuze PAS program) zijn deel vh probeem, want jagen de boel nog meer aan. Waar eindigt het? (want, het lijkt wel of alle boeren alsmaar willen uitbreiden, nog meer dieren, nog meer veevoer uit Brazilie, notabene, in een heel klein dichtbevolkt landje als NL waar de meeste mensen van de natuur , het water en het buitengebied willen genieten). Conclusie: ik zie weinig licht aan einde van tunnel.
Inmiddels is het begin 2023. Ruim 3 jaar verder. Er komt licht aan het eind van de tunnel. De eerlijke prijs, de kostprijs+marge voor biologisch geproduceerd voedsel (https://www.europarl.europa.eu/news/nl/headlines/society/20180404STO00909/de-eu-markt-voor-biologisch-voedsel-feiten-en-regels-infografiek ) is in zicht. Zowel de boeren als de overheid ziet de 4 grote inkoopplatformen van de grote supermarktketens als de sleutel naar een doorbraak. Niemand wil de eerste zijn, omdat consumenten nu eenmaal met de portemonnee kiezen en klanten dan vertrekken naar de concurrent. (podcast “Hoge bomen”). De politiek is daarom nu aan zet met stimulerend belasting en subsidie beleid. We zijn er bijna.