De klassieke ruzie gaat over de tuinafscheiding. Waar begint en waar eindigt mijn tuin zodat ik bijvoorbeeld weet waar ik mijn auto kan parkeren of een leuk boompje kan planten? De ruzie met de buren kan helemaal uit de hand lopen. Jaren later weet je misschien nog wel dat je een ruzie hebt gehad, maar je herinnert je helemaal niet meer waarover het ging. De ruzie kan zich verplaatsen. Ging het eerst over de tuin, later gaat het over de parkeerplek en dan over de kinderen, van wie er een trompet speelt.
De ruzie die velen nu beheerst is de vraag of Zwarte Piet wel zwart mag heten. De scheidslijn loopt door alle groepen en rassen heen. Mijn overbuurvrouw is zeer donker; ze komt oorspronkelijk uit Curaçao. Ze vindt al die bezwaren tegen Zwarte Piet maar onzin. Een vriendin is het helemaal eens met de critici. Wie vóór het voortbestaan van Zwarte Piet is, is een racist. Je raakt dan gauw in een moeilijke situatie. Hoe meer je probeert aan te tonen dat je geen racist bent, des te meer groei je in de ogen van de aanklager uit tot een racist. Er ontstaat een soort tunnelvisie. Je kunt maar in één richting kijken en als je eenmaal beschuldigd bent, dan blijft dat zo. Al gauw ben je aan het beschuldigen, en vaak kom je niet verder dan dat je de ander hoort uitroepen ‘racist’, en dat je zelf de ander uitmaakt voor leugenaar. Een hopeloze situatie. Het beste is je tegenstander gelijk te geven: ja, ik ben waarschijnlijk een racist. Want een paar jaar geleden liep ik in Zuid-Oost Amsterdam, en daar kwam een groep zwarte mensen mijn richting uit. Ik merkte aan mijzelf dat ik me wat beklemd voelde, bedreigd, en ik vermoedde dat ik dat minder sterk had gevoeld als de groep blank was geweest. Er gebeurde overigens niets. Ik ben dus waarschijnlijk een racist.
Een dergelijk reactie lost niet veel op, maar haalt wel de ontsteking uit de ruzie-bom. Daarna kun je altijd nog na de jaarwisseling in een gezellig café beter en dieper ingaan op het conflict, op racisme en zelfs over Zwarte Piet.
