De tweede helft van het artikel gaat dan over God zelf en Rutenfrans maakt daarin onderscheid tussen de joods-christelijke God enerzijds en die van de islam anderzijds. Hij relateert de eerste God aan liefde en de tweede aan almacht en gehoorzaamheid. De eerste zoekt de mens, wil hem liefhebben en de tweede is hoog verheven en eist volledige onderwerping. Ik las het met verbazing en ik zal aangeven waarom.
In de eerste plaats is het nog maar de vraag of je kunt en mag spreken van een joods-christelijke God. De term joods-christelijk lijkt al een lange geschiedenis te hebben, maar niets is minder waar. Tot ver in de twintigste eeuw zouden zowel joden als christenen gegruwd hebben van die combinatie. Voor veel christenen waren de joden de moordenaars van Christus en veel joden herinneren zich nog de gruwelen die hen overkwamen van de kant van de christenen omdat zij Christus niet als Heiland wilde erkennen. Ingegeven door het drama van de Holocaust en de opmars van de islam in de wereld is pas recentelijk de term joods-christelijk gaan (op)leven.
In de tweede plaats is het nog maar de vraag of de islamitische God zo afstandelijk en ver weg is als Rutenfrans betoogt. Naar de Allerhoogste van de moslims wordt in de Koran keer op keer verwezen als de Vergever en de Barmhartige. Bovendien ervaren de mainstream moslims Hem ook en vooral als barmhartig en vergevend. Het beeld dat Rutenfrans geeft, namelijk dat van de veeleisende Allah, wordt wellicht ingegeven door de nadruk die media en sommige politici leggen op de fundamentalistische islam en haar strenge leerstellingen.
Wat Rutenfrans doet, is scheiding maken tussen joden en christenen enerzijds en moslims anderzijds waarbij de God van de ene groep oneindig veel aantrekkelijker zou zijn dan de God van de andere. Aan beide groepen, eigenlijk moet ik zeggen: aan alle drie de groepen, doet hij zo geen recht. De geschriften van de Bijbel analyserend, kun je even goed tot de conclusie komen dat de joodse en christelijke God ervan wreed en hard is. De Koran analyserend, kun je concluderen dat Allah barmhartig en vergevend is.
Gemeen
Wil je een overtuigende analyse maken van het karakter van God in de drie religies, dan ontkom je niet aan het beschrijven van drie Goden, die veel met elkaar gemeen hebben, maar ook aanzienlijk van elkaar verschillen. De gewettigde conclusie uit het stuk van Rutenfrans is nu dat de God van de joden en christenen de goede zou zijn en die van de moslims de kwade. Daarmee zet de auteur, wellicht onbedoeld, met name de moslims in een kwaad daglicht en versterkt hij het al zo sterk heersende anti-islamdiscours in de westerse samenlevingen.
De kern van het eerste gebod, het beeldverbod, dat ook in de islam geldt, is dat God onkenbaar en dus onbeschrijfbaar is. Wij mensen kunnen de drang echter niet weerstaan om het toch te proberen, maar onze beschrijvingen doen Hem, welke dan ook maar, immer te kort en daarmee ook zijn aanbidders.
Bovenstaand artikel verscheen eerder in de Volkskrant.
Een arabist die theoloogje gaat spelen. Niet doen Jan Jaap, ik zie je het liefst commentaar op internationale ontwikkelingen geven op tv of elders.
Er is geen god, die bestaat niet. In een god moet je geloven, en dat staat een ieder vrij. Een hogere macht ? Ook daarin moet je geloven. Het ontstaan van het heelal en de aarde is een puur natuurlijk iets, een wetenschappelijk gegeven. Alle geloven en goden zijn een menselijke uitvinding. Maar de man die zich Jezus noemde, heeft werkelijk bestaan, evenals Petrus, Mozes en al die andere bijbelse personen, hebben bestaan.
Maar als het om een hogere macht gaat, ben ik persoonlijk voorstander van de natuur als geheel. Goed en slecht is een menselijke eigenschap, evenals sociaal en onsociaal. Criminelen, moordenaars, dieven en slechterikken, zijn dus gewoon slechte mensen. De goede mensen leven dus tussen de slechte en andersom.
Een zogenaamde wereld- en mensenredder bestaat niet. Mensen hebben niets van de natuur en de natuur heeft niets van de mens. Evenals dieren zijn mensen gewoon primaten. Het enige verschil is dat mensen een uitgebreid hersenstelsel hebben wat dieren dus niet hebben. Daarom hebben mensen een bewustzijn dat dieren niet hebben, althans niet anders dan in zeer geringe mate en alleen om te overleven en de soort in stand te houden, voorzover de mens daar wel of niet invloed op uit oefent.
Echter, het is niet aan mij om dit alles als enige en echte waarheid te verkondigen, maar het is wel een nuchter feit om te verkondigen dat alleen voortspruit uit mijn eigen overtuigingen.
Ida, Ida, je reactie is mij uit het hart gegrepen!
Ik bedoelde Hyrramail en niet Ida. Excuses aan beiden.
Een religie is door mensen in het leven geroepen om het onverklaarbare verklaarbaar te meken. De wereld bestond al gewoon ook zonder god. leed Christus aan hoogmoeds waanzin?( psychose?Indien er geen god was, hoe kon hij dan een zoon hebben?
Sorry maar ik vind het uitermate onzinnig en misschien ook een beetje ziekelijk dat drie theologen gaan samen onderzoeken of hun god ook elkaar god is, alle drie godsdiensten verkondigen dat god alles is , dat hij alle namen heeft, dat “god” overal is….als dat is wat de theologen geloven ze zouden nooit aan zo een discussie beginnen. Deze discussie gaat niet over “god “maar het gaat hier over politiek ,de politiek van verdeling, uitelkaar trekken en tegen elkaar zetten, haat, stelen en vermoorden, chaos, oorlogen.