Het idee dat liefde en woede elkaar moeten voeden, voert terug op de bevrijdingstheologie. Die stelde dat God met de verworpenen der aarde was, in het door blanken gekoloniseerde Afrika en Latijns-Amerika. Uitzichtloze onderdrukking rechtvaardigde het gebruik van geweld “van onderop”. Geweld zal niet verdwijnen zolang de machtsstructuren zijn zoals ze zijn, stelt Pim Valkenberg in de bundel God en geweld (2002). Wij ontkennen niet dat er, ook in Nederland, sprake is van verschillen in kennis, inkomen, status en macht. Ook ontbrak in het integratiedebat het inzicht dat autochtone Nederlanders over definiëringsmacht beschikten. Voor hen betekende integratie dat de Turkse en Marokkaanse nieuwkomers zouden “meedoen”, aan schoolreisjes en kerstborrels. In de afgelopen decennia verloor de autochtoon zijn vertrouwde identiteit. Nederland seculariseerde en richtte zich op Europa, factoren die een voedingsbodem vormden voor populistische ideeën. De woede bij mensen zonder migratieachtergrond komt niet voort uit liefde, maar uit frustratie. Door problemen te framen in termen van kolonisatie en witte suprematie, kiest men voor een heilloze confrontatiestrategie.
De bewering dat het gemakkelijker zou zijn om over God te praten dan over maatschappelijk onrecht is simplistisch. Uit eigen onderzoek (Roots & Routes, 2010) blijkt dat dialoogbetrokkenen afzien van een theologische uitwisseling, uit vrees dat prille en kwetsbare relaties erdoor beschadigd worden. Onder het motto “onbekend maakt onbemind” streeft men naar meer begrip. Een grote meerderheid verwacht inderdaad dat de ander in beweging komt, inziet dat hij of zij bevooroordeeld is, maar dit verschijnsel doet zich in gelijke mate voor bij Joden, christenen en moslims.
Dialoogbetrokkenen zijn misschien iets te naïeve, maar aan de andere kant gelukkig ook gepassioneerde wereldverbeteraars. Vanuit de kerken, die volgens Westerduin “religie los denken van politiek” is er veel solidariteit betoond met de toenmalige gastarbeiders. Ook in praktische zin, bijvoorbeeld door moskeeorganisaties te steunen bij het realiseren van moskeebouw. De laatste jaren is er in de kerken een heftig debat gaande over het conflict tussen Israël en de Palestijnen. Je kunt moeilijk volhouden dat de groeiende sympathie voor de Palestijnse zaak of de steun aan Kaïros-Sabeel het product is van een roze religieuze bril. Zo mogelijk nog complexer is de dialoog van joden en moslims. De Joodse inburgering begon vier eeuwen geleden, maar Joden vormen tegenwoordig een minderheid onder de minderheden. Bij de Liberaal Joodse Gemeente bestaat sedert enkele jaren de traditie om tijdens het Pesachfeest een dialoog-seder te organiseren. Christelijke en islamitische gasten worden dan uitgenodigd om te spreken over thema’s zoals bevrijding en “slavernij”.
In haar artikel bespeelt Westerduin, wellicht onbewust en ongewild, de slachtofferkaart. De Joodse gemeenschap is bekend met de aanvechting om in een slachtofferrol te kruipen, maar zij wist na de verschrikkingen van de Shoah ook een bijkans onvoorstelbare veerkracht op te brengen. Inburgering moet van twee kanten komen. Aan “gevestigden” mag gevraagd worden om in alle eerlijkheid eeuwenoude stereotypen onder ogen te zien. Van de nieuwkomer mag verwacht worden dat hij op enig moment volwassen wordt. Interreligieuze dialoog is niet gebaat bij apologese. Niet nog meer woede, maar een krachtig zelfbewustzijn en het samen nemen van verantwoordelijkheid zullen de dialoog een nieuwe impuls moeten geven.
Wanneer is een nieuwkomer volwassen?? Mag ik raden? Als hij aardappeltjes met jus heeft leren eten, nieuwe haring bij de staart kan vatten, homos en transgenders tolereert, vrouwen in bikini niet erg vindt, kan lachen om spotternij, ook als het om geloofszaken gaat, en nog zo een en ander meer dat hier en nu, in deze NW uithoek van het continent Europa, gangbaar is ( geworden) .
… en als we leren openstaan voor interreligieuze dialoog, zodat we ons kunnen laten begeleiden om een nieuwe Europese versie met een Nederland eigen tak te maken van wat voorheen een wereldreligie was. Als rechtgeaarde westerse separatisten kunnen we dan samen met de anderen filosoferen over de verhevenheid van onze beschaving boven die, die profeten voortbracht, want we zullen ze ontstegen zijn, als we goed ons best doen.
Zal ik alvast werken aan een Latijnse versie van de Qur’an met voetnoten die aan De Bijbel refereren?
Non est deus nisi Allah et Machometus, pace dei sit super eum, est nuntius suo
Misschien heeft mijn sarcastische kant nog een beetje werk nodig. 😀
Eigenlijk snap ik in al mijn eenvoud die automatische samenhang tussen interreligieuze dialoog en inburgering niet helemaal.
Dialoog begint toch in de opvoeding. Dat het kind leert hoe te denken over andere kinderen en zo ook over grote mensen die anders zijn dan jij in de zin van een andere cultuur, huidskleur,levensovertuiging. Dat die andere mensen niet gek zijn, vreemd, enz. Dialoog gaat verder wanneer mensen inzien dat een dialoog alleen gevoerd kan worden dat de betrokkenen gelijkwaardig zijn en er geen dubbele agenda’s erop na gehouden worden. Gedeelde verantwoordelijkheid? Zolang politici, religieuze leiders nog steeds gaan voor eigen volk eerst en er nog miljoenen mensen geofferd worden op het altaar van het gouden kalf voor Moloch om de prijs te kunnen drukken, en het daarom toegestaan is dieren te mishandelen en het milieu aan te vallen dan is er toch geen sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid en worden mooie verhalen, ronduit lelijk en volkomen misplaatst. Het eigen volk eerst denken zit zo diep dat het onmogelijk is op dit moment tot een gedeelde verantwoordelijkheid te komen. Woede is niet het goede antwoord, maar mooie woorden de wereld in slingeren is tot op de dag van vandaag ook niet echt een oplossing gebleken. Een concreet strategieplan om te komen tot een dialoog lijkt me niet misplaatst. Maar het mooie is dat dit al op zoveel plaatsen gebeurt door gewone en eenvoudige mensen die dikwijls een voorbeeld zijn voor politici, religieuze leiders en andere machthebbers. Enerzijds zien we dat de kloof tussen politici, religieuze leiders en gewone mensen groter worden en op steeds meer plaatsen de kloof tussn gewone mensen, kleiner.
Je weet toch wel dat kinderen de ergste racisten en pestkoppen zijn, waarvoor de eigen groep voor alles komt en dialoog ver te zoeken? Meestal gaat dat weer over, dankzij die ouders?
Hoe komen de auteurs er bij, te beweren; “Nederland seculariseerde en richtte zich op Europa, factoren die een voedingsbodem vormden voor populistische ideeën. ” Dit is beledigend voor niet-gelovigen (zgn seculieren)
Kennelijk willen ze de woede van de autochtoon ( de blanke) zetten tegenover die welke Matthea bij de allochtoon nodig acht. Als een dreigement: pas op anders word ik ook boos.
Daarom nog eens: woede op zich is vorm- en richtingloos, dat realiseert Matthea zich te wei ig, je moet er iets gerichts mee doen.
Jesus kon ook nogal uit zijn slof schieten, tegen handelaars in de kerk bijvoorbeeld, nooit van dominee of pastoor daarover afkeurende preek gehoord. En aan Rachel: woede was er ook bij ene Shai Fierst, Jewish Peace Corps worker, na lezen van vertaling “Hoe duur was de suiker” (en zien vd film), ze barstte uit: -Historically, I was taught that we Jews were the persecuted, not the persecutor-, (na lezing over de slaven en concubines op joodse plantages in Suriname). Ik begrijp zulk soort verontwaardiging absoluut niet, alsof mensen in te delen zijn in goede en slechte. Machtswellustelingen en slachtoffers.
En die woede van Jesus was lang niet altijd gerechtvaardigde woede, ook als bleek dat een vijgenboom geen vrucht had (zelfs niet als het zijn tijd niet was) kon hij tekeer gaan en de tuinman bevelen om de struik onmiddellijk om the hakken!
CITAAT R&P: ‘De woede bij mensen zonder migratieachtergrond komt niet voort uit liefde, maar uit frustratie. Door problemen te framen in termen van kolonisatie en witte suprematie’, kiest men voor een heilloze confrontatiestrategie.’
Kan dat niet wat duidelijker? Wordt met die ‘mensen zonder migratie-achtergrond’ niet de inheemse Nederlandse bevolking bedoeld? En zijn het die dan inboorlingen die ‘hun woede in termen van kolonisatie en witte suprematie framen’? Maar dat is toch niet zo?! Zo wórden ze eventueel ingelijst, door mensen juist met een migratie-achtergrond. Subject en object worden – zoals ik het lees – handig of gluiperig met elkaar vervalst.
Misschien ben ik prooi van verwarring, maar dan wel van één gesticht door P&R. Omdat er nu toch een psycholoog bij zit, wil ik die dis-orde wel psychologisch duiden.
RReedijk maakt op mij de indruk dat ze met de perikelen die het gevolg zijn van het Nederlandse Immigratie politiek, in haar maag is komen te zitten. Aanvankelijk collaboratrice van dat beleid, stuit Reedijk vandaag op een niet langer te ontkennen keerzijde ervan: e.g. Joodse NL-burgers – om discriminatoir een bepaald slag mensen te noemen – moeten in NL 2017 soms extra worden beveiligd.
Deze negatieve toestand was en is allang volmaakt voorspelbaar en Reedijks academische scholing had haar dat vroegtijdiger moet doen inzien. Maar heeft dat niet gedaan. Op de oude voet doorgaan kon ze kennelijk ook niet, maar dat coram toe te geven kan en wil ze evenmin. Lijkt mij. Daarna volgt tamelijk automatisch een pot pourri van geknoei, verwarring + bedorven waarheid. Die laatste moet er hoe dan ook uit. Freudiaans geredeneerd.